Δεκέμβρης

Ένα σχόλιο του Κορνήλιου Καστοριάδη για το Δεκέμβρη 1944

kastoria

…Η ώρα της αλήθειας εσήμανε τον Δεκέμβρη του ´44. Τι εἰδους αστικό ή ρεφορμιστικό κόμμα ήταν αυτό που, αν αφήσουμε κατά μέρος τη σκοτεινή και όχι τελείως γνωστή ιστορία των δισταγμών και του ηλιθίου τρόπου με τον οποίο η σταλινική διέυθυνση-από την δική της άποψη-έδωσε την μάχη των Αθηνών, προσπαθούσε να καταλάβει την εξουσία με τα όπλα, έσφαζε τους πάντες και τα πάντα κτλ. Και τι κινούσε και υποκινούσε τις μάζες που το ακολουθούσαν;
…Να βλέπεις τον κοσμάκη να κατεβαίνει από την Καισαριανή, από το Παγκράτι, να ανεβαίνει από το Περιστέρι και να είναι έτοιμος να σκοτωθεί και εσύ να ξέρεις ότι αυτό γιά το οποίο σκοτώνεται είναι γιά να εγκαταστήσει εδώ στρατόπεδα συγκέντρωσεως και σταλινική δικτατορία…Ο Σπύρος (Στίνας) υποστήριξε γιά ένα ορισμένο χρονικό διάστημα, σ´ένα κείμενο που δεν ξέρω αν σώζεται, ότι επρόκειτο γιά ένα ιδιόρρυθμο στρατιωτικό κίνημα που απηχούσε πραξικοπηματικές τάσεις των στρατιωτικών στελεχών του ΕΛΑΣ. Γιά μένα αντίθετα, όπως άλλωστε έχω γράψει, τα Δεκεμβρινά ήταν, κατά κάποιο τρόπο, η Αποκάλυψης, όχι του Ιωάννου αλλά του… Ιωσήφ και του… Νικολάου.

Τα γεγονότα αυτά, η πολιτική του κόμματος, η στάση των μαζών ήταν τελείως αχώνευτα μέσα στα κλασικά σχήματα-όχι μόνο στα τροτσκιστικά ούτε καν και στα λενινστικά αλλά τελικά ακόμη, αν ακριβολογούμε και μέσα στα μαρξιστικά σχήματα θεώρησης της κοινωνίας και της Ιστορίας.
Έδειχναν που επήγαινε ο σταλινισμός, ήταν φως φανάρι ότι αν οι σταλινικοί είχαν πάρει της εξουσία στήν Ελλάδα θα είχαν εγκατάστήσει ένα καθαρά σταλινικό καθεστώς σαν και αυτό που υπήρχε στη Ρωσία κι αργά ή γρήγορα θα ξεκαθάριζαν και τους αστούς και τους μεσαίους αστούς και τους αριστερούς διαφωνούντες κι οποιονδήποτε δεν συμφωνούσε μαζί τους και δεν γινόταν πειθήνιο οργανό τους.
Αυτό φυσικά το λέω χωρίς καμιά έπαρση, επαληθεύθηκε μαζικά απ´ότι συνέβη μετά (δεν το ξέραμε τότε) και στην Γιουγκοσλαβία και στις άλλες χώρες, είτε υπήρχε ρωσικός στρατός είτε δεν υπήρχε. Απλά και μόνο με τη δύναμη των σταλινικών κομμάτων, τα όποια φυσικά, μέσα σε συνθήκες κατοχής, όπως και αργότερα σε άλλες χώρες (Βιετνάμ και αλλού) σε συνθήκες εθνικοαπελευθερωτικής πάλης, ανέπτυσσαν ένα τεράστιο στρατιωτικό μηχανισμό, επάνω στον οποίο στηριζόντουσαν γιά να καταλάβουν την εξουσία…
Κ.Καστοριάδης » Ο Θρυμματισμένος Κόσμος» σελ 146-147.

9 σκέψεις σχετικά με το “Ένα σχόλιο του Κορνήλιου Καστοριάδη για το Δεκέμβρη 1944”

  1. Ποσώς μας ενδιαφέρει τι λένε οι διάφοροι «λυγισμένοι» ή «ρεβιζιονιστές» τύπου Καστοριάδη.

    Και «ποιος» είναι, τέλος πάντων, αυτός ο Καστοριάδης, που μας τσαμπουνάει ότι το ΚΚΕ στα Δεκεμβριανά «προσπαθούσε να καταλάβει την εξουσία με τα όπλα…»;;;

    Είπαμε! Θέμα εξουσίας στα Δεκεμβριανά, ούτε υπήρχε ούτε ετέθη. Το ΚΚΕ δεν ήθελε τότε να πάρει την εξουσία. Ήθελε, απλά, να επιβιώσει και να επιβάλει έναν αποδεκτό πολιτικό συμβιβασμό.

    Τελεία και παύλα! 😉 😉 😉

    Είναι μεγάλη χαρά να βλέπεις ΟΛΑ τα λουλούδια ν’ ανθίζουν!…

    Μου αρέσει!

    1. Στα Δεκεμβριανά το ΚΚΕ υπηρέτησε τις σκοπιμότητες που του επέβαλε η Μόσχα. Αυτά τα εξηγεί αναλυτικά ο Τάκης Λαζαρίδης στο βιβλίο του «Ευτυχώς που ηττηθήκαμε σύντροφοι».
      Ο Στάλιν ήταν οργισμένος με τους Εγγλέζους που άφησαν ανενόχλητους τους Γερμανούς να αποχωρήσουν από την Ελλάδα (και να ενισχύσουν έτσι το ανατολικό μέτωπο όπου προήλαυνε). Έστειλε λοιπόν διαταγή στο ΚΚΕ, (μέσω των ασυρμάτων του Βαβούδη), να δώσουν ένα μάθημα στους Εγγλέζους. Όμως, μόνο ένα μάθημα, όχι και ανατροπή της συνθήκης της Γιάλτας, όπου είχε πάρει τη μερίδα του λέοντος. Αυτός ήταν κι ο λόγος που το ΚΚΕ έριξε στη μάχη της Αθήνας μόνο τον εφεδρικό ΕΛΑΣ. Γιατί σκοπός του δεν ήταν η κατάληψη της εξουσίας, αλλά «να δώσει ένα μάθημα» στους Εγγλέζους.
      Μετά το Δεκέμβρη, υπέγραψαν σαν καλά παιδιά τη συνθήκη της Βάρκιζας. Ούτε γάτα ούτε ζημιά.
      Τα σταλινικά κόμματα εκμεταλλεύτηκαν τον απελευθερωτικό αγώνα των λαών, που βρίσκονταν υπό κατοχή, ώστε να επικρατήσουν και να επιβάλουν απάνθρωπα αιμοσταγή καθεστώτα. Μετά εξοντώθηκαν με το χειρότερο τρόπο όλοι οι αντιφρονούντες, κι επιβίωσαν μόνον όσοι δέχτηκαν να γίνουν πειθήνια όργανά τους.

      Μου αρέσει!

  2. «Είναι μεγάλη χαρά να βλέπεις ΟΛΑ τα λουλούδια ν’ ανθίζουν!…»

    Ως δάσκαλος, με την ευρεία έννοια του όρου, είναι πολύ φυσικό να χαίρεστε που δεν περιορίζονται όλοι στα έτοιμα (και αλληλοαποκλειόμενα) συμπεράσματα – σχήματα, αλλά υπάρχουν και κάποιοι που επιχειρούν δικές τους προσεγγίσεις 🙂

    Μου αρέσει!

    1. @ Πάνος

      Για κάθε σοβαρό μελετητή που ξανοίγεται στο πέλαγος της Ιστορίας με οδηγό τη λογική και την εντιμότητα, δεν υπάρχουν έτοιμα συμπεράσματα και σχήματα.
      Θεωρώ ότι αυτό ισχύει στο έπακρο για σας, και ευελπιστώ ότι και εσείς πιστεύετε πως ισχύει το ίδιο ακριβώς και για την αφεντιά μου.

      Οι νέες προσεγγίσεις είναι χαράς ευαγγέλια.
      Αρκεί, βεβαίως, να έχουν (και αυτές) ως γνώμονα τη λογική και έντιμη ερμηνεία τών πηγών, και να μην είναι αυτοσκοπός.-

      Μου αρέσει!

  3. ΚηΣ: Εσείς για ποιο λόγο αποσχιστήκατε;
    ΚΩΣταΣ αξΕλοΣ: γιατί η εμπειρία του απελευθερωτικού αγώνα, του Δεκέμβρη ιδίως,μου ’δειξε τα φοβερά λάθη του Κ.Κ., ότι ήταν ένα κόμμα που σκόπευε να πάρει την εξουσία και να γίνει μια γραφειοκρατική εξουσία.
    ΔηΜ. γιαΖουτΖαΚηΣ:Φαινόταν καθαρά αυτό;
    ΚΩΣταΣ αξΕλοΣ: Μια χαρά. απ’ την αρχή αρχή ιδίως του εμφυλίου πολέμου. ο εμφύλιος πόλεμος άρχισε σχεδόν την επομένη που ήρθαν οι γερμανοί στην Ελλάδα.
    νΕλ. ανΔριΚοΠουλου: Στα βουνά ξεκίνησε ο Εμφύλιος, στο διάστημα της Κατοχής.

    απόσπασμα συνέντευξης του Κώστα αξελού στη νέλλη ανδρικοπούλου
    και τον Δημήτρη γιαζουτζάκη τον απρίλη του 2007 (Βλ. ν. ανδρικοπούλου, Το ταξίδι του Ματαρόα, 1945
    δεν νομιζει να επηρεαστηκε απο τους καλυβομαραντζιδιδες τελος παντων ειχε βαλει καποιος τη συνεντευξη του που μιλαει πιοε αναλυτικα για την περιοδο http://www.chronosmag.eu/index.php/xls-g-e-p-s.html
    παιζει να ηταν και αυτος που ειχε οργανωσει την εκτελεση του καστοριαδη στην κατοχη τον ειχαν καλεσει να παει σε μια συναντηση αλλα τελικα προτιμησε να παει βολτα με μια φιλη του και ετσι γλυτωσε σιγουρα ο οργανωτης ηταν επιβατης του ματαροα

    Μου αρέσει!

  4. @ GRENADE

    Τη συνέντευξη του Αξελού στους Ν. Ανδρικοπούλου και Δ Γιαζουτζάκη, (απόσπασμα της οποίας παραθέτετε), πού μπορεί κανείς να την διαβάσει;
    Έψαξα στο διαδίκτυο αλλά δεν μπόρεσα να την εντοπίσω.
    Ευχαριστώ πολύ.

    Μου αρέσει!

  5. δεν μπορει. ειδα το αποσπασμα σε κειμενο στο books journal.
    υποθετω οτι ο (σκηνοθετης) γιαζουτζακης θα ειχε παρει συνεντευξεις απο επιβατες του ματαροα. ειδα στο youtube μικρα αποσπασματα απο τις συνεντευξεις της ν ανδρικοπουλου και του μ ζαχαρια
    ασχετο ο ζαχαριας ειναι ο μοναδικος που επεστρεψε στη ελλαδα για να πολεμησει με το δσε και αν κρινω απο το παρακατω βιντεο παραμενει αμετανοητος
    http://www.blod.gr/lectures/Pages/viewlecture.aspx?LectureID=1021 συζητηση για το ταξιδι του ματαροα συμμετεχει και ο γιος του εμπειρικου αναφερει την συλληψη του στα δεκεμβριανα κτλπτ

    Μου αρέσει!

  6. Σίγουρα η πολιτική του ΚΚΕ δεν εντασσόταν στα τροτσκιστικά σχήματα – έχει δίκιο ο μακαρίτης. Αν εντασσόταν σ’ αυτά, το ΚΚΕ θα είχε εγκαταστήσει «εξουσία εργατών-αγροτών» ήδη από τον Οκτώβριο στην Αθήνα.

    Όσο για τον Στίνα, ίσως η αναφορά του σε «στρατιωτικά στελέχη του ΕΛΑΣ», να μην ήταν τυχαία, αλλά να βασιζόταν και σε κάποιο απόηχο πληροφόρησης. Ο ίδιος ο Σπαής, ο γραμματέας Στρατιωτικών της κυβέρνησης Παπανδρέου, αναφέρει πως σε επίσκεψη που πραγματοποίησε με τον Καρτάλη, τον Σαρηγιάννη και τον Τζερμιά στα γραφεία του ΕΑΜ και του ΚΚΕ, συνάντησε τα στελέχη του διχασμένα: Ο Σιάντος και ο Πορφυρογέννης ανήκαν στους μετριοπαθείς που «δεν ήθελαν να οδηγηθούμε στην σύγκρουση», ενώ στους φανατισμένους και αδιάλλακτους συγκαταλεγόταν και ο στρατηγός Μάντακας. Όπως γράφει, «με τον Μάντακα είμαστε από παλιά γνώριμοι, προσπαθούσα να τον μεταπείσω. Τίποτα».

    Μου αρέσει!

Σχολιάστε