Κυριάκος Παπαδόπουλος (Κισά Μπατζάκ)

Ο  Κυριάκος Παπαδόπουλος ήταν ο σημαντικότερος δοσίλογος οπλαρχηγός. Ήταν επικεφαλής μιας μεγάλης αριθμητικά και επιχειρησιακά πολύ σημαντικής ένοπλης δύναμης δωσιλόγων στη Μακεδονία, του Ελληνικού Εθνικού Στρατού. Αν οι άλλοι υπηρέτησαν τους Γερμανούς με τη θέλησή τους, σε ένα συνδυασμό καιροσκοπισμού και ιδεολογίας, ο Κισά Μπατζάκ, ο Κοντοπόδαρος, τους προσέγγισε κάτω από την ανάγκη της σύγκρουσής του με τον ΕΛΑΣ. Ήταν τουρκόφωνος, οπλαρχηγός στον Πόντο. Συνεργάστηκε αποτελεσματικά με τους Γερμανούς. Δεν ήταν στρατηλάτης της φακής, όπως ο Πούλος ή ο Βήχος, αλλά σκληροτράχηλος πολεμιστής, με ηγετικές ικανότητες. Επέκτεινε έτσι την προσωπική του τραγωδία σε χιλιάδες πρόσφυγες, κυρίως τουρκόφωνους, που τον ακολούθησαν πιστά και σφαγιάστηκαν στο Κιλκίς.

Ο Επιθεωρητής Νομαρχιών Μακεδονίας Αθανάσιος Χρυσοχόου

Ο Αθανάσιος Χρυσοχόου ήταν το μάτι του Τσολάκογλου στη Θεσσαλονίκη. Τα καθήκοντά του ήταν επίσημα και ανεπίσημα.  Τα επίσημα ήταν να παρακολουθεί τις ενέργειες ενάντια στις ελληνικές αρχές και στα στρατεύματα κατοχής και να φροντίζει για την εθνική συνοχή. Ανεπίσημα, όφειλε να συντονίζει τις δράσεις της κατοχικής διοίκησης απέναντι στη βουλγαρική και στη ρουμανική προπαγάνδα.

Ο Κανελλόπουλος για το ΕΑΜ (1981)

Παναγιώτης Κανελλόπουλος, ομιλία στη Βουλή, 26.6.1981: «Το ΕΑΜ ήταν η πιο μεγάλη οργάνωση, η μόνη μαζική οργάνωση. Απορώ, πώς είπε (πριν δύο χρόνια) ο κ. Αβέρωφ, ότι το “ΕΑΜ δεν είχε εθνική δράση”. Ποιοι είχαν τις πιο πολλές απώλειες; Το ΕΑΜ είχε τις μεγαλύτερες. Αυτό το κριτήριο είναι αρκετό… Το ΕΑΜ δεν ήταν, βέβαια, μόνο αντιστασιακή οργάνωση. Μα ποια από τις άλλες οργανώσεις ήταν μόνο αντιστασιακή; Άλλοι συνδέανε την αντίσταση με την επιστροφή του Γεωργίου Β΄.

Ο Κανελλόπουλος για την Αντίσταση και το ΕΑΜ

Ο Κανελλόπουλος  επιτέθηκε στο ΚΚΕ γιατί ίδρυσε το ΕΑΜ με λαϊκό πολιτικό μέτωπο με ευρεία βάση. Αυτό το χαρακτήρισε λάθος μεταφορά της προπολεμικής τακτικής των μετώπων και της πολιτικής και κοινωνικής διαμάχης στις συνθήκες της κατεχόμενης χώρας. Γι΄ αυτό αρνήθηκε να προσχωρήσει στο ΕΑΜ.

Ένας Τουρκοκύπριος ήταν από τους πρώτους ένοπλους της Αντίστασης

Πέτρος Παπαπολυβίου

Μια ξεχωριστή περίπτωση Κυπρίου αντάρτη στην πρώτη περίοδο της τριπλής φασιστικής κατοχής στην Ελλάδα και άγνωστη στο ευρύ κοινό, ήταν ο στρατιώτης Μεχμέτ Αλή του Μεχμέτ, με το ψευδώνυμο Μιχάλης Παπακώστας ή «Μαύρος» (ως μελαψός) από τη Χρυσοχού, της επαρχίας Πάφου, που έδρασε στην περιοχή της μεσσηνιακής Μάνης. Μετά τη γερμανική εισβολή κατέληξε στη Σαϊδόνα, ανατολικά της Καλαμάτας, επικεφαλής επτά Κυπρίων στρατιωτών, με οπλισμό, που προφανώς είχαν περισυλλέξει κατά την βρετανική υποχώρηση. Εκεί επέδειξε ηγετικές ικανότητες και κατέκτησε την αποδοχή των κατοίκων, που αρνήθηκαν να τον παραδώσουν στους συνεργάτες των Ιταλών, ενώ το όνομά του έγινε θρύλος, για κατορθώματά του, πραγματικά ή όχι.

Μισώ. Ένα ποίημα του Κίτσου Μαλτέζου

Μισώ (1943)

Μισώ το γερασμένο το κορμί.

Το κρύσταλλο ζηλεύω που πριν παλιώσει σπάει.

Τις πεταλούδες  που πεθαίνουνε

τη μέρα που γεννιούνται

Τον νέο, που πριν γεράσει ξεψυχάει και πάει

Το κάθε τι που χάνεται πριν χαλάσει

Πως τ’ αγαπώ!

Όποιους λυγίζει

και τους σκύβει

και τους σπάει η ζωή

Μισώ.

Και τους μισώ.

Ω τους μισώ

Στην όψη τους το βλέμμα μου γλιστράει

Στην όψη τους την όψη μου κοιτώ

Και τους μισώ.

*

Το βρήκα στο βιβλίο του Μανώλη Νταλούκα «Ελληνικό Ροκ», σελ. 55. Ο Νταλούκας διατυπώνει μιαν εύστοχη παρατήρηση, ότι ένα στοιχείο της κοινής αργότερα νεανικής διάθεσης «ζήσε γρήγορα, πέθανε νέος» εμφανίζεται στο ποίημα του Μαλτέζου. 

*

Για τον νεαρό αστό ποιητή και επαναστάτη, δείτε εδώ:

Κίτσος Μαλτέζος 

Αφιέρωμα Κωνσταντίνος Καραμανλής: Το «προμηθεϊκό» ηγετικό πρότυπο του Κων. Καραμανλή

Ωρα δύο το πρωί της 24ης Iουλίου. O Kωνσταντίνος Kαραμανλής καταφθάνει στο αεροδρόμιο του Eλληνικού. «Συχνά σκεπτόμουν τη συγκίνηση που θα εδοκίμαζα όταν θα ξαναπατούσα το έδαφος της πατρίδος. Kαι μπορώ να σας αποκαλύψω ότι με τη σκέψη αυτή εδάκρυζα προκαταβολικά. Kι όμως, ουδέποτε υπήρξα τόσο ψύχραιμος, ουδέποτε είχα τόση αυτοκυριαρχία, όση τη στιγμή που έφθανα στο αεροδρόμιο. Kαι αυτό, γιατί το αίσθημα των ευθυνών που επρόκειτο να αναλάβω ήταν τόσο έντονο, ώστε να πνίγη, να εξαφανίζη κάθε άλλο αίσθημα».

Προκόπης Παυλόπουλος

Κωστακίτσαινα: Η Σουλιώτισσα οπλαρχηγός των Βαλκανικών Πολέμων

Του Παντελή Στεφ. Αθανασιάδη.

Η Κωστακίτσαινα είναι μια λαμπρή, ανιδιοτελής και σεμνή ηρωίδα της Ηπείρου. Έδρασε ως οπλαρχηγός εθελοντικού σώματος του χωριού Γεωργάνοι Ιωαννίνων στη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων. Τιμήθηκε με μετάλλια από το ελληνικό κράτος αλλά απολύθηκε όταν διορίστηκε επιστάτρια σε σχολείο, γιατί οι καρεκλοκένταυροι των γραφείων διαπίστωσαν εκ των υστέρων ότι η μπαρουτοκαπνισμένη καπετάνισσα… δεν είχε τα τυπικά προσόντα!

Ο θάνατος του Γεωργίου Παπανδρέου

Οι λαϊκές εκδηλώσεις οδύνης στην κηδεία του Γ. Παπανδρέου αποτέλεσαν την πρώτη μαζική αντιστασιακή πράξη.

Γιάννης Τζαννετάκος

«Ολα πήγαιναν θαυμάσια έως τις 2.05 π.μ., οπότε ενεφανίσθη εγκεφαλικό επεισόδιο. Εν συνεχεία και εις διάστημα 10΄-15΄ όλα τελείωσαν». Με αυτή τη λιτή δήλωση ο προσωπικός γιατρός του Δ. Μπάκαλος ανακοινώνει την 1η Νοεμβρίου 1968 στις 3 π.μ τον θάνατο του Γεωργίου Α. Παπανδρέου. Μία από τις πολιτικά κυρίαρχες προσωπικότητες του αιώνα απέρχεται…

Όταν γύρισε ο Βαφειάδης: Μια άγνωστη στιγμή της Αριστεράς

Μια ιστορική φωτογραφία. Ο Μάρκος Βαφειάδης (στο κέντρο με την πλούσια κόμη) με την ηγεσία του ΚΚΕ όταν επέστρεψε στην Ελλάδα το 1983. Διακρίνονται από δεξιά Κώστας Τσολάκης (με την πλάτη), Γιώργης Τρικαλινός, πίσω του ο Χαρίλαος Φλωράκης και μπροστά τους ο νεαρός τότε Σπύρος Χαλβατζής, ενώ πιο πέρα ο Μίκης Θεοδωράκης και πίσω του δεξιά ο Μίμης Ανδρουλάκης, τσουγκρίζουν τα ποτήρια με το τσίπουρο υποδεχόμενοι τον πρώην ανώτατο στρατιωτικό διοικητή του ΔΣΕ που επέστρεψε από την Σοβιετική Ένωση.