Χούντα

Στο Καλλιμάρμαρο, το 1968

Πάνος

Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΜΠΕΤΑΣ ΚΑΡΦΩΝΕΙ
ΤΟΥΣ «ΜΗΔΙΣΑΝΤΕΣ» ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΕΠΙ ΧΟΥΝΤΑΣ
«Το 1968 έστειλε ο Παπαδόπουλος (σ.σ.: ο δικτάτορας)πρόσκληση σ΄όλους εμάς του καλλιτεχνικού στερεώματος να πάρουμε μέρος στο Καλλιμάρμαρο, για την επέτειο της 21ης Απριλίου*. Όποιος δεν ήτανε να έρθει, να ειδοποιήσει εγκαίρως και όποιος θα πήγαινε, είναι καλεσμένος την τάδε μέρα στο Χίλτον που θα γίνει η πρες-κόφερανς.
Πάμε στο Χίλτον, είμαστε μαζεμένοι διάφοροι. Οικονομίδης(σ.σ.:κονφερανσιέ), Νίκυ Γιάκοβλεφ(σ.σ.:συνθέτης), Μαίρη Λω(σ.σ.:τραγουδίστρια), Κατσαρός (σ.σ.:συνθέτης), Βουγιουκλάκη, Παπαμιχαήλ, Μοσχολιού, και βέβαια Καρέζη, Καζάκος(σ.σ.:ηθοποιός, βουλευτής αργότερα του ΚΚΕ) και λοιποί κομμουνιστές…

Αρχινάει ένας συνταγματάρχης και πλέκει το εγκώμιο των καλλιτεχνών. Εσείς που είσατε η αφρόκρεμα, τα ψηλά ιδανικά της πατρίδας και τέτοια. Πετάγεται ο Γιάκοβλεφ και λέει, εμείς, στρατηγέ μου, είμαστε αυτοί που ζούμε σε μια υπόγα και θα πεθάνουμε σε υπόγα, αυτά τα λόγια ταιριάζουν σε σας , εσείς είστε η αφρόκρεμα της πατρίδας, οι ήρωες, που σας κάνουνε κι αγάλματα. Εγώ σε μια γωνιά έχω πεθάνει απ΄τα γέλια και συμπληρώνω διάφορα και γίνεται κει μέσα μια πλάκα κι ένα γέλιο φοβερό. Κόκαλο ο συνταγματάρχης. Επεμβαίνει και καλμάρει τη συζήτηση ο Οικονομίδης και κύλησαν όλα εντάξει.
Πάμε λοιπόν στο καλλιμάρμαρο, πάτα με να σε πατώ γινότανε. Πίσω μας αναβοσβήνει το Ζήτω η 21η Απριλίου και μπουκάρει ο Παπαδόπουλος. Να και η Σοφία Βέμπο, να κι η Καρέζη, να κι Καζάκος! Όλοι τους παίρνουνε μέρος , κι οι αντιστασιακοί! Το πάλκο είναι στο πέταλο ακριβώς. Προχωράμε προς το πάλκο μαζί με τον Ηλιόπουλο κι ο Ντίνος με ρωτάει, ρε Ζαμπέτα, τι θα πούμε στους άλλους τώρα που ήρθαμε κι εκτεθήκαμε εδώ; Γελάω και του λέω, ρε μη σε νοιάζει, τα ίδια που θα τους πούνε κι όλοι όσοι μαζευτήκαν εδώ μέσα, όλοι αυτοί που κάνουνε τους αντιστασιακούς. Ανεβαίνω πάνω με τη Μανταλένα(σ.σ.:λαϊκή τραγουδίστρια) και το σάρωσα το Καλλιμάρμαρο. Χαμός έγινε.
Όλα καλά κι όλα ωραία, αλλά δε μ΄άρεσε όταν ανέβηκε η μεγάλη ντίβα, η Βέμπο κι αρχίζει να φωνάζει το «Παιδιά, της Ελλάδος , παιδιά!» αφιερωμένο στα παιδιά της επανάστασης. Καλά όλα, αλλά αυτό το τραγούδι το είχαμε συνδέσει όλοι αυτοί που ζήσαμε την Κατοχή με τους αγώνες και την επιβίωσή μας κι όχι με την επανάσταση του Παπαδόπουλου. Δε μ΄άρεσε καθόλου, στεναχωρήθηκα γι΄αυτό.
Έρχεται μετά στα πράματα , 1974, ο Καραμανλής και μας ξανακαλάνε πάλι όλους αυτοί τώρα. Τα ίδια στο Καλλιμάρμαρο ξανά. Μαζευόμαστε ξανά οι ίδιοι… Τώρα είναι στην επικαιρότητα κι ο Κοινούσης με «Τα παιδιά, τα φιλαράκια τα καλά».
Αλλά ξαφνικά ανεβαίνει η Βέμπο, με το σεγκούνι της κι ανακράζει τώρα «Παιδιά, του Πολυτεχνείου, παιδιά!».
Με έπιασε ένας κρύος ιδρώτας και σκέφτηκα, ρε τι κάνουμε; Αν υπήρχε Θεός έπρεπε να ρίξει φωτιά να μας κάψει! Όλους! Ιησού Χριστέ, έλεγα από μέσα μου, όλοι πρέπει να περάσουνε δίκη, αν δικάσεις μόνο μένα, δεν κάνει, μόνος θα πάω στράφι.
Με βρίζουνε εμένα και με λένε δεξιό, χουντικό, βασιλικό κι όπως θέλουνε. Ρε, εγώ δεν είπα ποτέ τα τραγούδια μου όπως εξυπηρετούν τους άλλους.
Εγώ δεν είμαι με κανένανε, είμαι με τον εαυτό μου. Εγώ τον Αράπη μου μου μαύρο τον έφτιαξα, μαύρο τον βάφτισα και μαύρονε θα τον ψοφήσω. Ούτε τον κοκκίνησα ούτε τον πρασίνισα ούτε τον έβαψα πλε. Μαύρος μού ήτανε πάντα και μια ζωή έτσι θα τον έχω. Δεν το αλλάζω τον αραπάκο μου με τίποτα ρε, πάρτε το είδηση!.
Βγάλανε κείνη την εποχή και κάτι τέτοια τραγούδια «Θα πάω στη ζούγκλα με τον Ταρζάν» και τα σχετικά. Ήτανε ελαφρά τραγουδάκια, σουξέ της εποχής, και ξαφνικά με τη μεταπολίτευση βρέθηκε ο κάθε τέτοιος Μαρκόπουλος να λέει πως έκανε αντίσταση με αυτά τα τραγούδια, κι εννούσε άλλα , απ΄αυτά που έλεγαν τα λόγια, για τη λογοκρισία.
Το κάθε τραγούδι χτυπάει πάντα ένα συγκεκριμένο στόχο, εννοεί αυτό που λέει ξεκάθαρα. Μας λένε μετά οι ίδιοι ή οι σχολιαστές κι οι κριτικοί, πως είναι αλληγορικά κι ότι ο ποιητής άλλα υπονοεί. Μπούρδες είναι αυτά, μπορεί να μας αρέσει να λένε οι ειδικοί καλά λόγια για τα έργα μας, αλλά να μη φτάνουνε και σε αυτό το σημείο, πως άλλα γράφουμε και άλλα εννοούμε. Προς Θεού!»
Ιωάννα Κλειασίου, «Γιώργος Ζαμπέτας, Βίος και Πολιτεία».
Εκδ. «Ντέφι», σελ.309-310.

*ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Ο Εορτασμός της πρώτης επετείου για την επιβολή της δικτατορίας
έγινε στις 28 Απριλίου 1968. Το καθεστώς οργάνωσε μια φιέστα, όπου κυριαρχούσε το πιο ακραίο κιτς και στην οποία πήραν μέρος , εκτός από τους εκατοντάδες φαντάρους, μεταμορφωμένους σε Λεωνίδες, Μεγαλέξαντρους, Κολοκοτρώνηδες και Διάκους, δεκάδες καλλιτέχνες , από τους οποίους οι περισσότεροι προσήλθαν αυτοβούλως. Συμπληρωματικά αναφέρουμε , εκτός από αυτούς που «καρφώνει» ο Ζαμπέτας, τους συνθέτες Κώστα Κλάβα, Τάκη Αθηναίο , Τάκη Μωράκη και Ανδρέα Χατζηαποστόλου, τους ηθοποιούς Νίκο Σταυρίδη, Ρένα Βλαχοπούλου και Κώστα Βουτσά (σ.σ.: σήμερα δηλώνει οπαδός του ΚΚΕ), και τους τραγουδιστές Φώτη Δήμα, Μαρινέλλα, Γιάννη Βογιατζή, Γιάννη Πουλόπουλο, Νινή Τζάνετ, Σώτο Παναγόπουλο, Τρίο Γκρέκο, Νάντια Κωνσταντοπούλου, Τζένη Βάνου, Σταμάτη Κόκοτα, Βίκυ Μοσχολιού, Τώνη Μαρούδα, και… Γρηγόρη Μπιθικώτση.

Πηγή: gerontakos: ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ , ΕΤΣΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΧΝΙΟΜΑΣΤΕ …

(Το κείμενο είναι της Ιωάννας Κλειάσιου)

Δημοσιεύτηκε από Πάνος

Έστησα μια καλύβα ψηλά στο βουνό - στη διάθεση κάθε οδοιπόρου. Φτιάξτε καφέ, ανάψτε τη σόμπα αν κάνει κρύο, ξεσκεπάστε το κοφίνι αν πεινάτε. Σα στο σπίτι σας! Όπου κι αν τριγυρίζω, δε θ' αργήσω πολύ.

Μια σκέψη σχετικά μέ το “Στο Καλλιμάρμαρο, το 1968”

  1. Καλλιτέχνες και χούντα
    http://kokkinostupos.blogspot.gr/2013/11/blog-post_190.html

    Με την χτεσινή κουβέντα για χούντες και για ανθρώπους τού πνεύματος, σκέφτηκα να θυμηθούμε την στάση μερικών καλλιτεχνών κατά την περίοδο της δικτατορίας. Κι αν για τον διάσημο κονφερανσιέ Γιώργο Οικονομίδη η συμπάθειά του προς τους δικτάτορες είναι γνωστή, η κάθε άλλο παρά αντιχουντική στάση κάποιων άλλων σίγουρα μας ξενίζει.

    Ας αρχίσουμε με κάτι ελαφρό. Οι παλιότεροι θα θυμούνται το καλαματιανό «Το λεν’ οι πετροπέρδικες», τον ύμνο προς τον αρχιδικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο προσωπικά: «Το λεν’ οι πετροπέρδικες, το λέει και τ’ αηδόνι / Ωρέ Γιώργο Παπαδόπουλε (δις) / Για σένα μιλάει ο ντουνιάς, για σένα καμαρώνει / Βάστα τα κλειδιά, βάσταξε γερά. // Παντού, σε κάμπους και βουνά, όλοι μιλούν για σένα / Ωρέ Γιώργο Παπαδόπουλε (δις) / Εσύ ξαναζωντάνεψες και το 21 / Βάστα τα κλειδιά, βάσταξε γερά. // Το όνομά σου τώρα πια αιώνια θα μείνει / Ωρέ Γιώργο Παπαδόπουλε (δις) / Μεσ’ στις ελληνικές καρδιές γράφτηκε και δεν σβήνει / Βάστα τα κλειδιά, βάσταξε γερά». Ελάχιστοι, όμως, γνωρίζουν ότι οι στίχοι και η μουσική τού κομματιού γράφτηκαν με την συμμετοχή του διάσημου δημοτικού βιολιστή Γιώργου Κόρου, ο οποίος διευθύνει την ορχήστρα και -φυσικά- παίζει βιολί.

    Ο Γιώργος Οικονομίδης έγραψε τους στίχους στο μεγαλύτερο σουξέ τής δικτατορίας, το «21 Απριλίου 1967″, πιο γνωστό ως»Μέσα στ’ Απρίλη την γιορτή», το οποίο ακουγόταν σε κάθε εκδήλωση της χούντας: «Μέσα στ’ Απρίλη τη γιορτή / το μέλλον χτίζει η νιότη, / αγκαλιασμένη, δυνατή, / μ’ εργάτη, αγρότη, φοιτητή/ και πρώτο το στρατιώτη…». Το κομμάτι μελοποίησε ως εμβατήριο ο πολύς Γιώργος Κατσαρός, ίσως ο διασημότερος έλληνας σαξοφωνίστας. Η πρώτη δημόσια εκτέλεση του εν λόγω ύμνου τής χούντας έγινε στις 13 Ιουλίου 1967, στο γνωστό κέντρο τής Γλυφάδας «Δειλινά», κατά την διάρκεια μιας καλλιτεχνικής βραδιάς που διοργάνωσε ο Κεντρικός Ραδιοφωνικός Σταθμός των Ενόπλων Δυνάμεων. Εκείνη την βραδιά, το τραγούδι ερμήνευσαν (κρατηθείτε!) ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης και η Βίκυ Μοσχολιού. Αργότερα κυκλοφόρησε σε δισκάκι με την φωνή του Γιάννη Βογιατζή. Την επόμενη χρονιά, εν όψει τού «δημοψηφίσματος» που οργάνωσε η χούντα για το «νέο σύνταγμα», ξανακυκλοφόρησε σε 45άρι με τον «χατζηδακικό» Φώτη Δήμα (*), έχοντας στην δεύτερη πλευρά το «Το νέον σύνταγμα της 29ης Σεπτεμβρίου 1968».

    Παρενθεσούλα. Μιας κι ανέφερα τα «Δειλινά», ας πω και μια κουβέντα για το περίφημο «Στορκ». Το 1970, το «Στορκ» είχε γίνει το αγαπημένο κέντρο διασκέδασης των αξιωματούχων τής χούντας. Στην πίστα βρισκόταν το τότε νέο αστέρι τού ελληνικού τραγουδιού, ο Γιώργος Νταλάρας… Κλείνει η παρενθεσούλα.

    Φυσικά, από το αφιέρωμά μας δεν θα μπορούσε να λείψει η αναφορά στην περίφημη γιορτή με την οποία η «Επανάστασις» γιόρτασε τα πρώτα της γενέθλια. Ήταν η 21η Απριλίου 1968 και στο Παναθηναϊκό Στάδιο μαζεύτηκε όλος ο καλός ο κόσμος για να γιορτάσει μαζί με τους δικτάτορες. Ανάμεσά τους:
    – Τραγούδησαν οι: Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Βίκυ Μοσχολιού, Φώτης Δήμας, Σταμάτης Κόκκοτας, Τζένη Βάνου, Γιάννης Βογιατζής, Γιάννης Πουλόπουλος, Νάντια Κωνσταντοπούλου, Σώτος Παναγόπουλος, Τώνης Μαρούδας, Γιώργος Ζαμπέτας, Μαρινέλλα και άλλοι.
    – Την ορχήστρα διεύθυναν οι: Γιώργος Κατσαρός, Κώστας Κλάβας, Τάκης Μωράκης, Ανδρέας Χατζηαποστόλου και Τάκης Αθηναίος.
    – Σκετσάκια στο πνεύμα τής γιορτής έπαιξαν οι: Ρένα Βλαχοπούλου, Κώστας Βουτσάς, Ντίνος Ηλιόπουλος, Νίκος Σταυρίδης, Ρένα Ντορ και άλλοι.

    Με όλα τούτα, δεν θέλω να πω πως όλοι όσοι προανέφερα ήσαν χουντόφιλοι. Το μόνο που θέλω να πω είναι πως δεν είχαν κανένα πρόβλημα να τα έχουν καλά με το καθεστώς, προκειμένου να έχουν το κεφαλάκι τους ήσυχο. Μέχρις εδώ, ας το καταπιώ κι ας πω κι ένα «δε βαριέσαι, ας μη παραστήσω τον πονηρό γιατί ίσως έτσι να έκανα κι εγώ». Εκείνο που δεν μπορώ να καταπιώ, όμως, είναι μαθήματα ηθικής, νομιμότητας ή -ακόμη χειρότερα- επανάστασης από δαύτους. Τώρα, μάλιστα, που πλησιάζει και η επέτειος του Πολυτεχνείου.

    (*) Ο Φώτης Δήμας είναι μια σπουδαία αλλά παραγνωρισμένη φωνή τού ελληνικού τραγουδιού. Ερμήνευσε πρώτος το «Αν σ’ αρνηθώ αγάπη μου». Συμμετείχε με 4 κομμάτια στην «Οδό Ονείρων» τού Χατζηδάκι (1962) αλλά και στον δίσκο «Η Αθήνα τραγουδά Χατζηδάκη» (1965). Ανεπανάληπτη έμεινε η πρώτη εκτέλεση του «Έρημος μεσ’ στην ερημιά» (του Σταύρου Κουγιουμτζή, 1965), κομμάτι που ξανατραγούδησε -εμφανώς κατώτερα- ο Γιώργος Νταλάρας στον δίσκο «Όταν ανθίζουν πασχαλιές»(1971). Μετά την πτώση τής χούντας, ο Φώτης Δήμας δεν δέχτηκε να παραστήσει τον «ανανήψαντα» ή να προσπαθήσει να δικαιολογηθεί για τα φιλοδικτατορικά του αισθήματα. Προτίμησε να εγκαταλείψει το τραγούδι και να εξαφανιστεί.

    Αρέσει σε 1 άτομο

    Απάντηση

Σχολιάστε