Αποτίμηση των γεγονότων της Μέσης Ανατολής

(Από τον «Ερμή»)

«Το ναυτικό παρέμεινε αξιόμαχο, υπό τις διαταγές της εξόριστης κυβέρνησης, αλλά ήταν γεγονός η σχεδόν πλήρης διάλυση του στρατού ξηράς. Οι δυο ταξιαρχίες, οι οποίες υποτίθεται ότι θα έκαναν θριαμβευτική είσοδο στη Ρώμη, δεν υπήρχαν πια. Μετά την καταστολή των στάσεων του Απριλίου  ξεκίνησε η ανασύσταση ενός μονολιθικού μοναρχικού στρατού. Η επιλογή των αξιωματικών έγινε με βάση τη συμπεριφορά που τήρησαν στη στάση του Απριλίου, αλλά και τη γενικότερη στάση τους στη Μέση Ανατολή. Από το πλήθος των βασιλοφρόνων και των αποτάκτων που είχαν  ενσωματωθεί, θα έπρεπε να επιλέγουν όσοι ήταν απαραίτητοι. Πολλοί αξιωματικοί περίσσευαν. Στα τέλη Μαΐου 1944 είχαν επιλεγεί διακόσιοι τέσσερις αξιωματικοί και χίλιοι εξακόσιοι ογδόντα οπλίτες για το σχηματισμό της 3^ης ελληνικής ορεινής ταξιαρχίας, με επικεφαλής τον συνταγματάρχη Θρασύβουλο Τσακαλώτο. Προοδευτικά η δύναμη της ταξιαρχίας συμπληρώθηκε και έφτασε τους διακόσιους δεκατρείς αξιωματικούς,  εβδομήντα ανθυπασπιστές και τρεις χιλιάδες ογδόντα τέσσερις οπλίτες. Πριν τα μέσα Αυγούστου, η νέα ταξιαρχία είχε μεταφερθεί στην Ιταλία, όπου πήρε μέρος στην κατάληψη του Ρίμινι, με απώλειες εβδομήντα οχτώ νεκρούς και εκατόν ογδόντα οχτώ τραυματίες»

Μέση Ανατολή: Ο Απρίλιος του 1944

(Από τον «Ερμή»)

«Τι ήταν αυτό που πυροδότησε τις εξεγέρσεις του ’44;»

«Η εμφάνιση στο προσκήνιο της ΠΕΕΑ, της κυβέρνησης του βουνού. Ο αντικειμενικός στόχος της εξέγερσης του Απριλίου ήταν ο εξαναγκασμός της κυβέρνησης Τσουδερού να ανασχηματιστεί και να αναγνωρίσει την ΠΕΕΑ ως κύριο συνομιλητή και πραγματικό εκπρόσωπο της Ελλάδας. Αν όχι, τότε η κυβέρνηση θα διαλυόταν. Ουσιαστικά αυτή ήταν η πρώτη μεγάλη και αποφασιστική εμφύλια σύγκρουση αριστεράς και δεξιάς με αντικείμενο την κυβερνητική εξουσία. Όχι την εξουσία στα βουνά της κατεχόμενης Ελλάδας, αλλά την εξουσία της αναγνωρισμένης από τους συμμάχους ελληνικής κυβέρνησης, για εκείνη τη στιγμή και για μετά την απελευθέρωση»

«Πώς εξελίχθηκε η στάση;»

Μέση Ανατολή: Από τον Ιούλιο του ’43 ως τον Απρίλιο του ‘44

(Από τον «Ερμή»)

«Μετά την κρίση του Ιουλίου τα πράγματα ηρέμησαν για λίγο στη Μέση Ανατολή. Το επόμενο μεγάλο γεγονός  ήταν η επίσκεψη των αντιπροσώπων από τις αντιστασιακές οργανώσεις στο Κάιρο»

«Ποιοι ήταν οι αντιπρόσωποι;»

Η στάση του Ιουλίου 1943

(Από τον «Ερμή»)

«Πότε ξεκίνησε ο νέος κύκλος;»

«Λίγους μήνες αργότερα,  τον Ιούλιο του ’43. Άρχισαν εξεγέρσεις στο ναυτικό και ειδικότερα στα πολεμικά Ιέραξ και Μιαούλης, οι οποίες κατεστάλησαν,  αφού αναστάτωσαν την Αλεξάνδρεια.  Μετά ήρθε η σειρά του στρατού. Παρά την επιτυχία των αντιμοναρχικών, ο στρατός παρέμενε βασιλικός, υπό τον άμεσο έλεγχο των Βρετανών.  Η ΑΣΟ ήταν πολύ προσεκτική, γιατί φοβόταν ότι μια νέα εξέγερση θα ήταν η ευκαιρία που περίμεναν οι άλλοι, για να διαλύσουν το στρατό. Ωστόσο, η εξέγερση έγινε»

«Ποια ήταν η αφορμή, αυτή τη φορά;»

Κυβέρνηση και στρατός στη Μέση Ανατολή

(Από τον «Ερμή»)

«Υπάρχουν  τρεις περίοδοι για το στρατό στη Μέση Ανατολή. Η πρώτη, από τον Ιούνιο του 1941 έως τον Φεβρουάριο του 1943. Οι αντιπαλότητες υπήρχαν, αλλά γινόταν και μια οργανωτική προσπάθεια, η οποία είχε οδηγήσει στη συμμετοχή ελληνικών μονάδων στην τρίτη μάχη του Ελ Αλαμέιν. Η δεύτερη περίοδος αρχίζει το Μάρτιο του 1943 και κρατάει ως τον Απρίλιο του ’44. Χαρακτηριστικό της είναι οι έντονες πολιτικές συγκρούσεις, με τελικό αποτέλεσμα τη διάλυση του ελληνικού στρατού της Μέσης Ανατολής. Η τελευταία περίοδος περιλαμβάνει τη δημιουργία της τρίτης ορεινής ταξιαρχίας, η οποία ήταν απόλυτα νομοταγής στο βασιλιά, αλλά και την κράτηση  χιλιάδων στασιαστών σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, από τους Βρετανούς»