Αλάτι - πιπέρι, Τραγούδια

Γκουανταναμέρα, γκουαχίρα (χωριατοπούλα) γκουανταναμέρα

Ο Χριστόφορος Κολόμβος ανακάλυψε την Κούβα, νομίζοντας ότι είχε ανακαλύψει την άλλη πλευρά των Ινδιών. Το λάθος δεν απέτρεψε τους Ισπανούς να αξιοποιήσουν τη βασιλική τους κτήση: καλλιέργεια ζαχαροκάλαμου και πολλοί νέγροι σκλάβοι που μεταφέρθηκαν από την Αφρική, για να κάνουν τη δουλειά. Η Κούβα, δηλαδή οι Ισπανοί τσιφλικάδες της Κούβας, πλούτισαν. Οι απόγονοι των σκλάβων εξεγέρθηκαν πολλές φορές, στη διάρκεια του 19ου αιώνα κατά των Ισπανών, χωρίς αποτέλεσμα. Ηγέτης μιας από τις εξεγέρσεις ήταν ο Χοσέ Μαρτί, ο οποίος τιμάται στην Κούβα ως μεγάλος εθνικός ήρωας.

Αυτό που δεν κατάφεραν οι Κουβανοί, να διώξουν τους Ισπανούς, το κατάφεραν οι Αμερικανοί, με πόλεμο μετά που βυθίστηκε ένα πλοίο τους (μπορεί να το βύθισαν οι ίδιοι) στα 1898. Στα 1903 οι ΗΠΑ αξίωσαν και πέρασε στο σύνταγμα της Κούβας ότι μια έκταση στα νοτιοανατολικά του νησιού θα είναι δική τους μέχρις ότου οι δύο κυβερνήσεις (ΗΠΑ και Κούβας) συμφωνήσουν από κοινού να αποδοθεί η περιοχή στην Κούβα ή μέχρι να αποσυρθούν οικειοθελώς οι Αμερικανοί. Τη συμφωνία διαπραγματεύτηκε ο πρώτος πρόεδρος της Κούβας Τομάς Εστράδα, ο οποίος (συμπτωματικά) ήταν αμερικανός πολίτης. Στο σύνταγμα της Κούβας προστέθηκε τότε ως παράρτημα και η τροπολογία του αμερικανού γερουσιαστή Πλατ, η οποία έλεγε ότι οι ΗΠΑ έχουν δικαίωμα να επεμβαίνουν στα εσωτερικά της Κούβας όποτε κρίνουν ότι χρειάζεται και να αγοράζουν ή να νοικιάζουν οποιαδήποτε έκταση της Κούβας θεωρήσουν πως τους είναι απαραίτητη.

Αυτή είναι με λίγα λόγια η αρχή της ιστορίας του Γκουαντανάμο. Οι Κουβανοί προσπάθησαν από τότε πολύ να ανακτήσουν αυτή την περιοχή της χώρας τους, χωρίς αποτέλεσμα, ως τις μέρες μας. Κάποτε, στη δεκαετία του 1930, ο συνθέτης Χοσεϊτο Αγκουίλο, βρήκε σε μια συλλογή κάποιους στίχους του Χοσέ Μαρτί, που μιλούσαν σε μια χωριατοπούλα (γκουαχίρα) από το Γκουαντανάμο (γκουανταναμέρα) και έφτιαξε ένα τραγούδι, το οποίο έγινε παγκοσμίως γνωστό λίγες δεκαετίες αργότερα, όταν το εκτέλεσαν αμερικάνικα συγκροτήματα.  Οι στίχοι λένε:

Γκουνανταναμέρα, γκουαχίρα γκουανταναμέρα,

Εγώ είμαι ένας άνθρωπος ειλικρινής

Από κει που φυτρώνουν οι φοίνικες

Και πριν πεθάνω θέλω

Να τραγουδήσω τους στίχους της ψυχής μου!

Γκουνανταναμέρα, γκουαχίρα γκουανταναμέρα,

Μεγαλώνω ένα λευκό τριαντάφυλλο

Τον Ιούνιο όπως τον Γενάρη

Για τον ειλικρινή φίλο

Που μου προσφέρει τη βοήθειά του!

Γκουνανταναμέρα, γκουαχίρα γκουανταναμέρα,

Ο στίχος μου είναι από πράσινο φως

Και από φλεγόμενο κόκκινο

Ο στίχος μου είναι ένα πληγωμένο ελάφι

Που ψάχνει καταφύγιο στο βουνό!

 

*

Το τραγούδι μπορεί να μας βοηθήσει να καταλάβουμε γιατί επί δεκαετίες οι Κουβανοί ανταποκρίνονταν με θέρμη στο σύνθημα «πάτρια ό μουέρτε» (πατρίδα ή θάνατος) που έλεγε ο Φιδέλ, ανεξάρτητα από τις ιδεολογικές σάλτσες του καθεστώτος του.

4 σκέψεις σχετικά με το “Γκουανταναμέρα, γκουαχίρα (χωριατοπούλα) γκουανταναμέρα”

  1. Καταπληκτική η εκτέλεση του Guantanamera από την Celia Cruz, ήταν και κουβανή η ίδια οπότε σίγουρα το κομμάτι της «μιλούσε» πολύ περισσότερο από ότι σε άλλους καλλιτέχνες. Παρόλα αυτά πρόκειται για ένα κομμάτι που του έχουν κάνει άπειρες διασκευές, και όλες σχεδόν τις βρίσκω από καλές εως πολύ καλές.
    Διάσημο πάντως δεν το έκανε κάποιο αμερικάνικο συγκρότημα αλλά ένας γάλλος, ο Τζο Ντασσέν, γιός του Ζυλ Ντασσέν. Ήταν στον πρώτο δίσκο που έβγαλε, και ήταν νομίζω και η πρώτη του επιτυχία, το ’66.

    Δεν το συζητάμε πάντως, πρόκειται για καταπληκτικό κομμάτι.

    Μου αρέσει!

  2. The version of the song created by Martí and Orbón was used by Pete Seeger as the basis of his reworked version, which he based on a performance of the song by Héctor Angulo. Seeger combined Martí’s verse with the tune, with the intention that it be used by the peace movement at the time of the Cuban missile crisis. He urged that people sing the song as a symbol of unity between the American and Cuban peoples, and called for it to be sung in Spanish to «hasten the day [that] the USA… is some sort of bilingual country.»

    Seeger recorded the song in 1963 on his album We Shall Overcome, recorded live at Carnegie Hall. The recording is described by Stewart Mason at Allmusic as the «definitive version» of the song.

    The Sandpipers
    The most commercially successful version of «Guantanamera» in the English-speaking world was recorded by easy listening vocal group The Sandpipers in 1966. Their recording was based on Pete Seeger’s adaptation of the song and was arranged by Mort Garson and produced by Tommy LiPuma. It reached No. 9 on the Billboard Hot 100[9] and No. 7 on the UK singles chart.[10]

    (από τη βικιπαίδεια)

    Γιάννη, χρόνια πολλά για τη γιορτή σου!

    Μου αρέσει!

  3. Οουπς, i stand corrected then! 🙂

    Είχα ακούσει και την εκτέλεση του Pete Seeger (αυτή είναι πιο φόλκ) και των Sandpipers (αυτή μοιάζει με του Τζο Ντασσέν, προσωπικά βρίσκω την εκτέλεση του τελευταίου καλύτερη) αλλά πάντα είχα την εντύπωση ότι ήταν αυτή του Τζο Ντασσέν (κυκλοφόρησαν και το ίδιο έτος με αυτή των Sandpipers, το ΄’66) που έκανε επιτυχία πρώτη. Oh, well! 8)

    Και εδω από την Joan Baez, πιο γρήγορη εκτέλεση, και πολύ πιο ρυθμική, χώρια την καταπληκτική φωνή της Baez.

    Ευχαριστώ για τις ευχές!

    Μου αρέσει!

Σχολιάστε