Το ΚΚΕ επέλεξε να εξαπολύσει τον αγώνα του στηριζόμενο ολοκληρωτικά στον εξωτερικό παράγοντα και όχι σε μια εσωτερική κοινωνική δυναμική ανατροπής της καθεστηκυίας τάξης (σελ. 48)
Κάποιοι ιστορικοί υποστηρίζουν πως την άνοιξη του 1949 οι γυναίκες έφτασαν να αποτελούν το 30% των μάχιμων μονάδων και το 70% των βοηθητικών (σελ. 52)
Είναι αναμφισβήτητο ότι πρόκειται για ένα στρατό με σημαντική παρουσία εφήβων … Οι αντίπαλοι του ΔΣΕ υπολόγιζαν πως οι μαχητές ηλικίας 16-18 ετών αποτελούσαν το 20% των ανταρτών (σελ. 53)
Οι αγρότες ξεπερνούσαν το 75-80% του συνόλου τα ων ανταρτών (σελ. 54)
Με άλλα λόγια οι μαχητές του ΔΣΕ ήταν σε γενικές γραμμές χαμηλής μόρφωσης, αντανακλώντας το μορφωτικό επίπεδο των πλέον απομακρυσμένων περιοχών της ελληνικής επαρχίας την εποχή εκείνη (σελ. 57)
Σύμφωνα με γιουγκοσλαβικές πηγές και πηγές του Ελληνικού Γενικού Επιτελείου οι Σλαβομακεδόνες αποτέλεσαν περίπου το 20-25% της συνολικής δύναμης του ΔΣΕ, δηλαδή περίπου 15.000- 20.000 άτομα σε όλη τη διάρκεια του πολέμου … Κατά τα τέλη του 1948 συνιστούσαν το 30% περίπου της δύναμης του ΔΣΕ και προς το τέλος του Εμφυλίου ήταν πλειονότητα στις μονάδες του Γράμμου και του Βίτσι (σελ. 57- 58)
Ο «λαογέννητος στρατός» λοιπόν, για τον οποίο υπερηφανευόταν η ηγεσία του ΚΚΕ, συνίστατο στην πλειονότητά του από ως επί το πλείστον ακούσια στρατολογημένους νέους και εφήβους αγρότες και αγρότισσες, καθώς και ένα σημαντικό αριθμό Σλαβομακεδόνων, δηλαδή ατόμων οι οποίοι είχαν πολύ μικρή σχέση με το μαρξισμό – λενινισμό και με τα οράματα του ΚΚΕ για μια νέα κοινωνία. Πολλοί από τους στρατολογημένους αντάρτες δεν είχαν καμιά σχέση ούτε καν με την εαμική κινητοποίηση (σελ. 63)
Τα μέλη του Κόμματος υποχρεώνονται σε μια συνεχή κινητοποίηση, συχνά εξαντλητική: διπλές συνεδριάσεις (κομματική οργάνωση και συνέλευση μονάδας), διαφώτιση, υποχρέωση ανάγνωσης κομματικού τύπου και, κυρίως, επαγρύπνηση. Αυτή η τελευταία είχε ως αποτέλεσμα το συστηματικό φαινόμενο της κατάδοσης μαχητών από άλλους μαχητές … Αναμφίβολα, δημιουργείται έτσι μια κατάσταση που, αν και θα ήταν υπερβολικό και άδικο να ονομαστεί «απαρτχάιντ», εντούτοις είναι βέβαιο πως χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη στεγανών ανάμεσα στους μαχητές και την άνιση αντιμετώπισή τους από την ηγεσία … Η ιδιότητα του μέλους του Κόμματος εξασφάλιζε καλύτερες προοπτικές στην εξέλιξη του μαχητή μέσα στον ΔΣΕ … Τα κομματικά στελέχη μπορούσαν να απολαμβάνουν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, διατροφής και ένδυσης, καθώς επίσης και υγειονομικής περίθαλψης (σελ. 74-75)
Εκτός όμως από τις θεσμικές και νομιμοποιημένες ιεραρχίες, αυτό που χαρακτήριζε έντονα το Δημοκρατικό Στρατό ήταν η ισχύς και η πυκνότητα των πελατειακών δικτύων (σελ. 87) Τα δίκτυα πατρωνίας διαμόρφωσαν εκ των πραγμάτων άνισες συνθήκες διαβίωσης μέσα στο ΔΣΕ (σελ. 89) Οι ανισότητες προκαλούσαν περισσότερο όταν εμπλέκονταν γυναίκες (σελ. 90)
Από πλευράς εκπαίδευσης και εμπειρίας, η πλειονότητα των αξιωματικών και υπαξιωματικών του ΔΣΕ υστερούσε σημαΝτικά σε σχέση με αυτούς του ΕΣ (σελ. 101)
…το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο των μαχητών του ΔΣΕ έκανε εξαιρετικά δύσκολο το να βρεθούν οι κατάλληλοι άνθρωποι για να προαχθούν σε αξιωματικούς (σελ. 104)
Η τρομακτική πείνα από την οποία υπέφεραν οι μονάδες του ΔΣΕ είχε ως αποτέλεσμα να μένουν οι μαχητές μέρες και ολόκληρες εβδομάδες χωρίς ψωμί (σελ. 105) Πολλοί αντάρτες δεν είχαν άρβυλα αλλά τσαρούχια που τα έφτιαχναν μόνοι τους (σελ. 106) Έτσι όπως εξελίχτηκαν τα πράγματα, σε πολλές μονάδες το πλιάτσικο, η ληστεία, οι εκβιασμοί, οι απαγωγές και η «υπερφορολόγηση» των αγροτών αποτελούσαν συχνά τις απολύτως αναγκαίες ενέργειες προκειμένου να σταματήσουν οι μαχητές του ΔΣΕ να τρέφονται με χορτάρια και να βάλουν μια μπουκιά ψωμί στο στόμα τους (σελ. 108-9)
Κλοπές σημειώνονταν επίσης και μέσα στις μονάδες του ΔΣΕ. Οι αντάρτες έκλεβαν από τα τσουβάλια αλεύρι, καλαμπόκι, ψωμί, ό,τι έβρισκαν’ και συχνά έκλεβαν ο ένας τον άλλον (σελ. 110)
…επρόκειτο για έναν ταλαιπωρημένο και πολλές φορές χωρίς ψυχολογία στρατό, γεγονός που πήγαζε από τις απελπιστικές συνθήκες διαβίωσης, το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, τις συνεχείς ήττες και τη βίαιη στρατολογία ατόμων που δεν είχαν καμιά ψυχολογική προετοιμασία για πόλεμο και καμιά ταύτιση με τις αγωνίες της ηγεσίας του ΚΚΕ (σελ. 113)
Πολλοί μαχητές θεωρούσαν τους ηγέτες του Κόμματος δυνάστες και «καβαλημένα καλάμια» (σελ. 115)
Συμπερασματικά, οι λιποταξίες πρέπει να αποτέλεσαν το ένα τρίτο των συνολικών απωλειών του ΔΣΕ (σελ. 116)
Η κατάσταση αυτή είχε ως επακόλουθο ένα μεγάλο αριθμό καταδόσεων. Εξαιτίας αυτών χιλιάδες αντάρτες θεωρήθηκαν ύποπτοι και ανακρίθηκαν από τις υπηρεσίες Ασφαλείας. Πολλοί απ’ αυτούς καταδικάστηκαν από στρατοδικεία, φυλακίστηκαν ή εκτελέστηκαν για πράξεις που δεν είχαν κάνει (σελ. 122-3)
Στην πραγματικότητα, το ΚΚΕ αποφάσισε να μετακινήσει τα παιδιά, προκειμένου οι γονείς τους να μπορούν να πολεμήσουν στις γραμμές του. Ήταν ένα είδος ομηρίας, η πιο φτηνή λύση για να διατηρήσουν την αφοσίωση του τοπικού πληθυσμού (σελ. 142)
Το πιο σκοτεινό ζήτημα των ερωτικών σχέσεων στο ΔΣΕ ήταν η σεξουαλική εκμετάλλευση των γυναικών. Στελέχη των διαφόρων αρχηγείων φαίνεται πως εξανάγκαζαν στρατολογημένες κοπέλες σε ερωτική συνεύρεση μαζί τους (σελ. 147)
Τελικά, η εικόνα του ελληνικού κομμουνισμού των ετών 1946-1949 δεν είναι παρά αυτή μιας ουτοπίας που έχασε τα λογικά της (σελ. 185)
*
Σχόλιο: Ας αφήσουμε κατά μέρος τις ουτοπίες που είναι υποδείγματα λογικής… μέχρι να χάσουν τα λογικά τους (sic!) και ας περιοριστούμε σε πιο πεζά ερωτήματα: πως συνδυάζεται η αμέριστη υλική βοήθεια από τους βόρειους φίλους του ΔΣΕ με την εικόνα ενός πειναλέου και ρακένδυτου συνόλου; Πως κατάφερε ο ΔΣΕ να διατηρήσει την όποια εσωτερική του συνοχή παρά τις άθλιες καταστάσεις διαφθοράς, πελατειακών σχέσεων, διαρκούς δυσφορίας των μαχητών για την ανάλγητη ηγεσία τους, αλληλοκαρφωμάτων, σεξουαλικής εκμετάλλευσης κλπ που ενδημούσαν ή κυριαρχούσαν στις τάξεις του; Το πλέον περίεργο: πως κατάφερε ένας στρατός βίαια στρατολογημένων εφήβων, γυναικών, αγράμματων, ιδεολογικά άσχετων και εθνοτικά ασύμβατων ανθρώπων να μη διαλυθεί στους πρώτους μήνες της δράσης του αλλά να αντέξει πάνω από τρία χρόνια – και να χρειαστεί μια γιγαντιαία κινητοποίηση ανθρώπινων και υλικών πόρων μέχρι την τελική του ήττα; Ίσως είναι καλύτερα τις απαντήσεις για τον ΔΣΕ να τις αναζητήσουμε σε άλλους συγγραφείς, περισσότερο οξυδερκείς στην αξιολόγηση των πηγών και, ταυτόχρονα, περισσότερο ικανούς στη δημιουργία μιας πειστικής εποπτικής εικόνας για την περίοδο 1946-49. Όταν αυτή η δύσκολη προσπάθεια γίνεται με τη λογική και το θυμικό ενός επαρχιακού ενωμοτάρχη της Χωροφυλακής της δεκαετίας του 1950 το αποτέλεσμα, μοιραία, δεν είναι ανάλογο του κόπου που καταβλήθηκε.
*
Νίκος Μαραντζίδης. Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας 1946-1949. ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ, β’ έκδοση.
Σημειώσεις για τον Εμφύλιο 
Γράφετε:
#Ας αφήσουμε κατά μέρος τις ουτοπίες που είναι υποδείγματα λογικής… μέχρι να χάσουν τα λογικά τους (sic!) και ας περιοριστούμε σε πιο πεζά ερωτήματα: πως συνδυάζεται η αμέριστη υλική βοήθεια από τους βόρειους φίλους του ΔΣΕ με την εικόνα ενός πειναλέου και ρακένδυτου συνόλου; Πως κατάφερε ο ΔΣΕ να διατηρήσει την όποια εσωτερική του συνοχή παρά τις άθλιες καταστάσεις διαφθοράς, πελατειακών σχέσεων, διαρκούς δυσφορίας των μαχητών για την ανάλγητη ηγεσία τους, αλληλοκαρφωμάτων, σεξουαλικής εκμετάλλευσης κλπ που ενδημούσαν ή κυριαρχούσαν στις τάξεις του; Το πλέον περίεργο: πως κατάφερε ένας στρατός βίαια στρατολογημένων εφήβων, γυναικών, αγράμματων, ιδεολογικά άσχετων και εθνοτικά ασύμβατων ανθρώπων να μη διαλυθεί στους πρώτους μήνες της δράσης του αλλά να αντέξει πάνω από τρία χρόνια – και να χρειαστεί μια γιγαντιαία κινητοποίηση ανθρώπινων και υλικών πόρων μέχρι την τελική του ήττα; Ίσως είναι καλύτερα τις απαντήσεις για τον ΔΣΕ να τις αναζητήσουμε σε άλλους συγγραφείς, περισσότερο οξυδερκείς στην αξιολόγηση των πηγών και, ταυτόχρονα, περισσότερο ικανούς στη δημιουργία μιας πειστικής εποπτικής εικόνας για την περίοδο 1946-49. Όταν αυτή η δύσκολη προσπάθεια γίνεται με τη λογική και το θυμικό ενός επαρχιακού ενωμοτάρχη της Χωροφυλακής της δεκαετίας του 1950 το αποτέλεσμα, μοιραία, δεν είναι ανάλογο του κόπου που καταβλήθηκε.#
Κατ’ αρχάς, όπως είναι γνωστό, ο όρος «ουτοπία» παραπέμπει, όχι μόνο στη φερώνυμη φανταστική χώρα που οραματίσθηκε ο Τόμας Μορ το 1516, (με τους ιδεώδεις νόμους και το ιδεώδες κοινωνικό σύστημα), αλλά και σε κάθε ιδέα -και ιδίως ιδεολογία- που θεωρείται ότι είναι αδύνατο να πραγματοποιηθεί. Παραπέμπει επίσης στη συγκεκριμένη και λεπτομερειακή περιγραφή ιδανικής κοινωνίας ή κοινότητας ανθρώπων. Δες π.χ. Πλάτωνος Πολιτεία, ουτοπικός σοσιαλισμός κ.τ.λ.
Επομένως, ο όρος «ουτοπία» στην καταληκτική φράση τού βιβλίου τού Μαραντζίδη «…η εικόνα τού ελληνικού κομμουνισμού τών ετών 1946-1949 δεν είναι παρά αυτή μιας ουτοπίας που έχασε τα λογικά της», ΔΕΝ παραπέμπει από χέρι σε ‘μη λογικά’ πράγματα, όπως εσείς σαφώς υπαινίσσεστε.
Ως προς τα υπόλοιπα, τώρα:
Πουθενά δεν γράφει ο Μαραντζίδης ότι η βοήθεια από τις σοσιαλιστικές χώρες ήταν επαρκής. Μιλάει, βεβαίως, για όχι «αμελητέο ύψος βοήθειας», για «συστηματική ροή» πολεμοφοδίων, τροφίμων και άλλου υλικού, για προστασία, εκπαίδευση και νοσοκομειακή περίθαλψη των μαχητών τού ΔΣΕ στο έδαφος των χωρών αυτών κ.τ.λ.
Δέχεται απερίφραστα ότι το πολεμικό υλικό τού ΔΣΕ ήταν αναμφίβολα μικρότερης ποσότητας και χειρότερης ποιότητας από αυτό τού Ελληνικού Στρατού, και επισημαίνει τα σοβαρά προβλήματα που προέκυπταν από την έλλειψη τυποποίησης του υλικού αυτού, λόγω της «πολυπηγίας» του. Τονίζει ότι ο ΔΣΕ δεν είχε ούτε βαρύ πυροβολικό, ούτε τεθωρακισμένα, ούτε αεροπορία, (ελλείψεις που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην έκβαση του Εμφυλίου). Αναφέρεται με λεπτομέρειες στην προέλευση, στην ποσότητα, στη μεθόδευση της αποστολής, στις διαδρομές μέσω των οποίων η υλική αυτή βοήθεια έφθανε (όση έφθανε) στα χέρια του ΔΣΕ. Τονίζει ότι ένα μέρος τής βοήθειας αυτής παρακρατήθηκε από τις αλβανικές αρχές και δεν έφθασε ποτέ στα χέρια τού ΔΣΕ για τον οποίο προοριζόταν, γεγονός που δεν ήταν άσχετο με τον φόβο εισβολής τού ΕΣ στην Αλβανία. Αναφέρεται στις πολλές και σοβαρές δυσκολίες που παρουσιάζονταν κατά την προώθηση της βοήθειας από την πηγή της ως τις (μάχιμες) μονάδες τού ΔΣΕ, που περιόριζαν σημαντικά την αποτελεσματικότητα της.
Αναρωτιέστε πώς ένας τέτοιος στρατός, (ο κατά Μαραντζίδη ΔΣΕ δηλαδή), κατάφερε να «αντέξει πάνω από τρία χρόνια και να χρειαστεί μια γιγαντιαία κινητοποίηση ανθρώπινων και υλικών πόρων μέχρι την τελική του ήττα».
Αν και η ερώτησή σας με ξαφνιάζει, θα επιχειρήσω να σας απαντήσω τηλεγραφικά:
Τα κατάφερε, διότι το 1946 (αλλά και το 1947) ο Ελληνικός Στρατός δεν ήταν ούτε οργανωτικά, ούτε υλικοτεχνικά έτοιμος να αντιμετωπίσει ανταρτοπόλεμο. Ο ΔΣΕ είχε αρχικά την πρωτοβουλία των κινήσεων (αιφνιδιασμοί, συνεχής κίνηση, νυχτερινά πλήγματα). Το ακόμα χειρότερο είναι ότι ο ΕΣ ήταν τότε σε μεγάλο βαθμό διαβρωμένος από τους κομμουνιστές. Και δεν φαντάζομαι να αγνοείτε πόσο έντονη αλλά και πόσο επώδυνη προσπάθεια χρειάσθηκε να καταβάλει η κυβερνητική πλευρά για να λυθεί το σοβαρότατο αυτό πρόβλημα (Μακρόνησος κ.τ.λ.).
Τα κατάφερε διότι, αντίθετα με τον ΕΣ, ο στρατός αυτός ήταν απαλλαγμένος από το σπουδαίο καθήκον τής προστασίας τού αμάχου πληθυσμού στις πόλεις και στα χωριά τής (μη κομμουνιστοκρατούμενης υπαίθρου), καθώς και των υποδομών (δρόμοι, σιδηρόδρομοι, γέφυρες, εργοστάσια κ.τ.λ.). Αυτό του επέτρεπε να διασπείρει (ή να συγκεντρώνει) τις δυνάμεις του εναντίον συγκεκριμένων στόχων. Υπό αυτό το πρίσμα, η αριθμητική διαφορά ΕΣ και ΔΣΕ ήταν πολύ μικρότερη από αυτήν που δείχνουν οι απόλυτοι αριθμοί. Μόνο όταν (το 1947 και το 1948) το καθήκον αυτό της φύλαξης οικισμών και υποδομών πέρασε σταδιακά στην αρμοδιότητα των Ταγμάτων Εθνοφρουράς, ο ΕΣ μπόρεσε να μετατρέψει την αριθμητική και τεχνική υπεροχή του σε απόλυτη κυριαρχία.
Τα κατάφερε, διότι η στρατηγική τού στρατού αυτού, (του ΔΣΕ δηλαδή), ήταν επικεντρωμένη στην «υπεκφυγή τής μάχης» ή στη διαφυγή, με εξαίρεση τα «άπαρτα κάστρα» (Μουργκάνα, Γράμμος, Βίτσι).
«Τα κατάφερε», διότι η ελληνική κυβέρνηση είχε τελικά αποφασίσει να αποφύγει πάση θυσία κάθε είδους συμβιβασμό με τον ΔΣΕ, και είχε θέσει ως στόχο, (στηριζόμενη, βεβαίως, στις πλάτες τών ΗΠΑ), την πλήρη εξουθένωση του ΚΚΕ και την -κατ’ αυτόν τον τρόπο- οριστική εξάλειψη του κομμουνιστικού κινδύνου. Η ελληνική κυβέρνηση, εξ άλλου, μπορούσε να προσδοκά ακόμα και εδαφικά κέρδη από (διαφαινόμενη ως πολύ πιθανή) εισβολή τού ΕΣ στην Αλβανία, με την άδεια του ΟΗΕ.
Τα κατάφερε, διότι είναι εκ των πραγμάτων πάρα πολύ δύσκολο, να εξουδετερώσεις έστω και ελάχιστους ψυχωμένους και παθιασμένους αντάρτες, (και υπήρχαν πολλοί τέτοιοι στον ΔΣΕ), οχυρωμένους και εφοδιασμένους καλά σε κάποιο ύψωμα ή σε κάποια «τρύπα», ακόμα κι αν υπερέχεις συντριπτικά ως επιτιθέμενος. Ακόμα και ένας τέτοιος άνθρωπος μόνος του, από μια καίρια θέση, μπορεί να καθηλώσει ολόκληρο λόχο. Παρένθεση προσωπικού χαρακτήρα: Όταν, εδώ και κάποια χρόνια, πήγα για προσκύνημα στον στοιχειωμένον μέσα μου Γράμμο, (Τσάρνο, Κάμενικ, 2.520 κ.τ.λ.), ένα πολύ αγαπημένο μου πρόσωπο που με συνόδευε, βλέποντας τα αμπριά, τα πολυβολεία και κυρίως τα ορύγματα που διακρίνονται ακόμα πεντακάθαρα, παρατήρησε σοφότατα, (αν και σχετικά νεότατος): «Μου φαίνεται ότι ο ΔΣΕ περισσότερο ‘κράτησε’ με τα ξινάρια, τα φτυάρια και τα σφυροκάλεμα, παρά με τα όπλα…». Και είχε σε μεγάλο βαθμό δίκιο.
Τα κατάφερε, διότι το 1945-1949 τα βόρεια σύνορα της χώρας είχαν ουσιαστικά καταργηθεί στην πράξη, και ο ΔΣΕ μπορούσε να μπαινοβγαίνει ελεύθερα ανάλογα με τις ανάγκες του, πράγμα που δεν μπορούσε να κάμει ο ΕΣ. Αποθήκες υλικού, κοπάδια, υγειονομικοί σταθμοί, νοσοκομεία ολόκληρα για τους βαριά τραυματίες, κέντρα εκπαιδεύσεως, ήταν έξω (κυρίως Αλβανία, Γιουγκοσλαβία, Βουλγαρία).
Τα κατάφερε, διότι η αδυναμία τού στρατού αυτού σε επιτελικά στελέχη, καλύφθηκε μέχρις ενός σημείου από τις Λαϊκές Δημοκρατίες.
Τα κατάφερε με την επίμονη (μέχρις εξαντλήσεως) διαφώτιση, καθοδήγηση, επαναστατική διαπαιδαγώγηση των βιαίως επιστρατευομένων, την τόνωση της ψυχολογίας και του ηθικού τους.
Τα κατάφερε, διότι τα κομματικά (ΚΚΕ) μέλη τού ΔΣΕ (που ήταν περίπου το 1/3 του συνόλου τών ανταρτών) πίστευαν φανατικά στο κόμμα και στην τελική νίκη. «Πίσω», για τους περισσότερους από αυτούς, δεν είχε! Ιδίως για τους παλιότερους από αυτούς, τους πλέον αδιάλλακτους και πλέον μαχητικούς, κυρίως λόγω της αιματηρής δράσης τους στην Κατοχή αλλά και αργότερα, «δρόμος» να γυρίσουν πίσω, άλλος από αυτόν της νίκης, δεν υπήρχε.
Τα κατάφερε, διότι οι μοιραίοι Σλαβομακεδόνες, (που σε πολύ μεγάλο ποσοστό είχαν μείνει ως το τέλος πιστοί στο ΚΚΕ προσδοκώντας ακόμα και «πλήρη εθνική αποκατάστασή» τους, και που το 1949 είχαν φθάσει να αποτελούν σχεδόν τα ¾ του συνόλου τής δύναμης του ΔΣΕ), αποδύθηκαν στο τέλος της θανάσιμης εκείνης σύγκρουσης σ’ έναν απεγνωσμένον αγώνα για να αποφύγουν τις προφανέστατες πλέον -και ιδιαίτερα δυσάρεστες γι’ αυτούς- συνέπειες μιας ήττας, για να μην τα χάσουν (όπως τελικά τα έχασαν) όλα.
Τα κατάφερε, διότι, όταν το πρόβλημα των λιποταξιών από τον ΔΣΕ έφθασε στο απροχώρητο, οι τιμωρίες που επιβάλλονταν, (εάν, φυσικά, δινόταν η ευκαιρία για κάτι τέτοιο), ήταν εξοντωτικές. Π.χ. τα σπίτια τών στενών συγγενών τών λιποτακτών τού ΔΣΕ, λεηλατούνταν και καταστρέφονταν.
Τα κατάφερε, διότι από τα τέλη του 1947 λειτουργούσε η Υπηρεσία Στρατιωτικής Ασφάλειας (ΥΣΑ) υπό τον διαβόητο Πεχτασίδη, (ηγετικό στέλεχος της ΟΠΛΑ και δερβέναγα του Μπούλκες). Η υπηρεσία αυτή έκανε συστηματικά απάνθρωπες ανακρίσεις, «εξαφάνιζε», φυλάκιζε, εκτελούσε ακόμα και ανώτερα στελέχη του ΔΣΕ που χαρακτηρίζονταν «ύποπτοι» για αντεπαναστατική / ανατρεπτική δράση. Για να αντιληφθεί κανείς την έκταση της τρομοκρατίας, ένα τάγμα είχε σαράντα (40) υπευθύνους ασφαλείας… Κλασικά παραδείγματα τα ανατριχιαστικά γεγονότα τής 2ης και της 7ης Μεραρχίας του ΔΣΕ.
Τα κατάφερε, διότι οι βραδυπορούντες στις φάλαγγες πορείας συχνά εκτελούνταν επί τόπου. Το ίδιο γινόταν και με βαριά τραυματίες που δεν μπορούσαν να ακολουθήσουν, για να μη δώσουν πληροφορίες στον ΕΣ.
Τα κατάφερε, διότι όπου ο ΔΣΕ κυριαρχούσε, ο φόβος τού βιολογικού αφανισμού «λειτουργούσε ως τρομοκρατική διαπαιδαγώγηση των μαζών» (Παράδειγμα η περίπτωση της άτυχης Ελένης Γκατζογιάννη…).
Τα κατάφερε, διότι…..
Όλες αυτές τις απαντήσεις (και πολλές άλλες ακόμα) στο αναρώτημά σας, μπορεί κανείς να τις βρει στο συγκεκριμένο βιβλίο τού «επαρχιακού ενωμοτάρχη τής Χωροφυλακής τής δεκαετίας του 1950», του καθηγητή Νίκου Μαραντζίδη, δηλαδή.
Οι μόνοι που αδυνατούν (ή μάλλον δεν θέλουν) να τις βρουν, (κι αυτοί είναι, δυστυχώς κατ’ εμέ, τόσο πολλοί ακόμα!), είναι εκείνοι οι οποίοι, αν ζούσαν τα εφιαλτικά εκείνα χρόνια, είτε θα έβλεπαν με συμπάθεια τον αγώνα τού ΔΣΕ, είτε θα κατατάσσονταν σ’ αυτόν εθελοντικά…
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Διαπιστώνω ότι ο «ευφράδης» (όπως το λέει – και δυστυχώς το γράφει – ο ίδιος) Μαραντζίδης εξακολουθεί να έχει ενθουσιώδη υποστήριξη. Κι εγώ εξακολουθώ να υποστηρίζω ότι η προσέγγισή του στον Εμφύλιο είναι κυριολεκτικά παιδαριώδης, παρά την πολυετή και εργώδη προσπάθεια που έχει καταβάλει.
Από την εργασία του απουσιάζει εντελώς η συνθετική ιστορική σκέψη, αλλά και η «αντικειμενική» χρήση των πηγών που χρησιμοποιεί. Όποιος έχει μάτια… διαβάζει.
Για τον ΔΣΕ (πιο σωστά: την τελευταία φάση του Εμφυλίου) ελπίζω ότι σύντομα οι «Σημειώσεις» θα έχουν μιαν ανάρτηση εφ’ όλης της ύλης – κατά το δυνατόν.
ΥΓ. Θυμήθηκα, αγαπητέ ΣΑΘ, τις λυσσώδεις επιθέσεις που είχα δεχτεί στην καλύβα από πλειάδα δυσανεκτικών (στις απόψεις μου) σταλινικών. Ένας απ’ αυτούς (είναι και «διάσημος» μπλόγκερ για τον Εμφύλιο) με αποκάλεσε ευθέως συγγενή εξ’ αίματος των Ταγματασφαλιτών, θέλοντας να εξηγήσει το ανεξήγητο γεγονός ότι δεν συμφωνούσα μ’ αυτά που έλεγε ο ίδιος. Το αναφέρω απλώς για να… ευθυμήσουμε, αυτό το παγωμένο γεναριάτικο πρωινό 😉
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Προσπάθησα φιλότιμα να σας εξηγήσω ότι ο Μαραντζίδης απαντάει (επαρκώς κατά τη γνώμη μου) στα ερωτήματα που τον κατηγορείτε ότι δεν απαντάει.
Η «απάντησή» σας στο «σεντόνι» μου, δείχνει ότι παιδεύτηκα εντελώς τζάμπα…
Δεν είναι, επομένως, μόνο «επαρχιακός ενωμοτάρχης τής Χωροφυλακής τής δεκαετίας τού 1950» ο δυστυχής Μαραντζίδης. Είναι και «παιδαριώδης» αλλά και αγράμματος, μιας και έγραψε κάποτε εκείνο το ασυγχώρητο «ευφράδης».
Τι άλλο θα του λέγατε, αγαπητέ Πάνο, αν δεν ήσασταν τόσο «ανεκτικός» απέναντι σε απόψεις αντίθετες με τις δικές σας;
Απ’ ό,τι φαίνεται, μόνο ελάχιστοι εκλεκτοί έχουν μάτια και διαβάζουν, κάνουν «αντικειμενική» χρήση τών πηγών, και δεν κάνουν ποτέ γλωσσικά λάθη…
Ο Καλύβας, ο Μαραντζίδης, ο Ιατρίδης, ο Κολιόπουλος, η Τσέκου, ο Σφέτας, ο Τσίβος, ο Μιχαηλίδης, ο Χατζηβασιλείου, ο Κόντης, είναι περίπου για τα μπάζα…
ΥΓ
Και να μην «ευθυμήσουμε», αγαπητέ, δεν πειράζει. Μαθημένα τα βουνά στα χιόνια…
Ελόγου μου, πάντως, εν αντιθέσει με άλλους, δεν θα δίσταζα καθόλου να πω ξεκάθαρα με ποιων το μέρος θα πήγαινα (αν φυσικά μου δινόταν η δυνατότητα να επιλέξω) στην τραγική εκείνη αναμέτρηση…
Τη «μετωπική» με τον συγκεκριμένο (εξαιρετικά ενημερωμένον) μπλόγκερ, τη θυμάμαι.
Είχε, μάλιστα, εκφρασθεί κολακευτικά για κάποια ελάχιστη συνεισφορά μου στη σχετική συζήτηση, και είχα αρχίσει να ανησυχώ…
Η περίπτωσή μας είναι εντελώς διαφορετική…
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Αγαπητέ ΣΑΘ,
διαφωνώ ριζικά στην παράθεση του ονόματος του Μ. δίπλα σε αυτό του Ιατρίδη και άλλων. Ο καθένας κρίνεται γι’ αυτά που γράφει (ή αντιγράφει) ο ίδιος, κατά περίπτωση!
Όσο για το δικό σας σχόλιο, γνωρίζετε πολύ καλά ότι όχι μόνο το διάβασα προσεκτικά αλλά και ότι το λαμβάνω υπόψη – στα σημεία που συμφωνώ και κυρίως σ’ εκείνα που διαφωνώ. Και ότι θα απαντηθεί (εκ μέρους μου) στον δέοντα χρόνο και με τη δέουσα επιμέλεια, έστω κι αν δεν υπάρχει απευθείας αναφορά.
Έχει συμβεί κι άλλες φορές, στο απώτερο ή το πρόσφατο παρελθόν. Δείξτε λίγη κατανόηση τους ρυθμούς μου! 🙂
ΥΓ. Λάβετε υπόψη ότι τα σχόλιά σας διαβάζονται από δεκάδες (ενίοτε εκατοντάδες) αναγνώστες του μπλογκ. Και τώρα και στον ακαθόριστο διαδικτυακό μέλλοντα χρόνο. Συνεπώς το «παιδεύτηκα εντελώς τζάμπα» δεν ερείδεται, όπως (δεν) θα έλεγε ο γνωστός… ευφράδης 😉
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
«Ελόγου μου, πάντως, εν αντιθέσει με άλλους, δεν θα δίσταζα καθόλου να πω ξεκάθαρα με ποιων το μέρος θα πήγαινα (αν φυσικά μου δινόταν η δυνατότητα να επιλέξω) στην τραγική εκείνη αναμέτρηση…»
Πολύ σωστή η παρατήρηση μέσα στις παρενθέσεις. Οι περισσότεροι που έλαβαν μέρος στον Εμφύλιο το έκαναν χωρίς να τους δοθεί η δυνατότητα της επιλογής. Η οποία περιέχει (εφ’ όσον δίνεται η δυνατότητα) και μια τρίτη εκδοχή, εκείνη της προσωπικής – οικογενειακής αποχής από την αλληλοσφαγή.
Προσωπικά είμαι σίγουρος ότι αυτό θα επέλεγαν οι πολλοί. Αλλά δεν τους ρώτησε κανένας «ιδεολόγος» ή απλά επαγγελματίας εκείνης της περιόδου. Πολύ περισσότερο δεν τους ρώτησαν τα ρεμάλια που βρήκαν ιδανικό πεδίο δράσης.
Εκείνο που δεν κατανοώ όμως είναι γιατί πρέπει εμείς τώρα (2017) να… δηλώνουμε. Το λέει κι ο Ερμής:
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Ο Μαραντζιδης για τη στρατολογηση χρησιμοποιει σαν πηγη το Βαφειαδη. Οποιος διαφωνει μαζι του στο συγκεκριμενο σημειο φερνει αλλη πηγη που να διαψευδει οσα υποστηριζει ο Βαφειαδης.
Σχετικα με τις γυναικες συμφωνει απολυτα μαζι του και η κυρια Τασουλα Βερβενιωτη που εχει ασχοληθει και εχει γραψει για τις μαχητριες του δσε. Και αυτη υποστηριζει οτι η συντριπτικη τους πλειοψηφια ηταν βιαια στρατολογημενες. Μια και σε αλλο ποστ εγινε λογος για στρατευμενους ιστορικους, η συγκεκριμενη σε αρθρο της αφιερωνει μια μικρη παραγραφο για τις συνθηκες επιστρατευσης τους.
Για την εξωτερικη βοηθεια προς το δσε, ειναι ακριβως οπως τα περιγραφει στο σχολιο του ο ΣΑΘ.
Το πολεμικο υλικο εφτανε στα συνορα αλλα η μεταφορα του προς το νοτο ηταν δυσκολη ως αδυνατη. Σε συνεχεια της αναφορας περι στρατευμενων ιστορικων, καποιοι εχουν γραψει βιβλια 1000+ σελιδων με θεμα τον εμφυλιο και δεν αφιερωνουν ουτε μια γραμμουλα για την βοηθεια απο τα κομμουνιστικα κρατη.
Το μεγαλυτερο προβλημα για το δσε δεν ηταν τοσο η ελλειψη πολεμικου υλικου οσο η ελλειψη ανθρωπινου δυναμικου το γνωστο προβλημα των εφεδρειων. Λεει ο Παπαπαναγιωτου που ηταν πολυ καλα ενημερωμενος: Οταν ειχαμε κοσμο δεν μας εδιναν οπλα (εννοει την περιοδο κατοχης πρωτους μηνες απελευθερωσης) οταν μας εδιναν οπλα δεν ειχαμε κοσμο.
Ο δσε κρατησε τρια χρονια χαρη αποκλειστικα στην εξωτερικη βοηθεια. Τρια χρονια ειχε προβλεψει ο Βεντηρης οτι θα ειναι η διαρκεια του πολεμου σε περιπτωση που οι γειτονικες χωρες κρατουσαν ανοιχτα τα συνορα τους. Κρατησε αλλα δεν καταφερε μεσα σε αυτα τα τρια χρονια να διατηρησει υπο τον ελεγχο του ουτε καποια ασημαντη κωμοπολη ωστε να την χρησιμοποιησει σαν πρωτευουσα και να αναγνωριστει η κυβερνηση του απο τα σοσιαλιστικα κρατη.
Το βιβλιο του Μαραντζιδη το θεωρω και γω μετριο.αλλα οχι γιατι η αφηγηση του θυμιζει επαρχιακο ενωμοταρχη (που δεν θυμιζει). Μπορει ισως να ταυτιζονται τα συμπερασματα τους. Αυτο βεβαια δε σημαινει οτι ειναι και απαραιτητως λανθασμενα. Αλλα ακομα και η αφηγηση επαρχιακου ενωμοταρχη ειναι πιο κοντα στην πραγματικοτητα απο αυτη στρατευμενων ιστορικων που υποστηριζουν οτι ο δσε ηταν ενας στρατος ηρωων που γνωριζε να γλεντα την επανασταση κτλπ κτλπ. Σημαντικοτερα ειναι για μενα ειναι τα στοιχεια που δινει στο βιβλιο για την περιοδο της εαμοκρατιας και που δειχνουν ξεκαθαρα προς που το πηγαινε το κκε που κατα αλλα δεν στοχευε ποτε την εξουσια και παλευε για ενα εντιμο συμβιβασμο.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Ο Ηλιος έδυσε…
Στη μνήμη του ιστορικού Ηλιου Γιαννακάκη.
http://www.kathimerini.gr/893827/opinion/epikairothta/politikh/o-hlios-edyse
Ετσι από τύχη ή ατυχία βρέθηκε στην άγνωστή του Τσεχοσλοβακία, στο Ολομουτς της Μοραβίας, όπου τον μετέφεραν εκεί μαζί με πολλούς άλλους Ελληνες πολιτικούς πρόσφυγες. Ανέλαβε υπεύθυνος παιδικού σταθμού με Ελληνόπουλα του «παιδομαζώματος», όμως αργότερα έπεσε σε δυσμένεια από το κόμμα και στάλθηκε σε ορυχείο για να αποκτήσει ταξική συνείδηση προφανώς. Σάρκαζε την περίοδο εκείνη: «Χάρη στον κομμουνισμό έμαθα τρία βασικά πράγματα, πρώτον, πως το πιο σημαντικό στη ζωή είναι να έχεις ένα στεγνό και ζεστό μέρος να κοιμάσαι. Δεύτερον, να παριστάνεις πως δουλεύεις ενώ δεν δουλεύεις και τέλος να έχεις πραγματικούς φίλους. Γιατί στον κομμουνισμό ήταν εύκολο να καρφώσεις τον διπλανό σου για να επιβιώσεις. Αυτός που δεν κάρφωνε διακινδύνευε, αυτός ήταν φίλος
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
26.06.2011
Ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος άρχισε το 43
Της Μαργαριτας Πουρναρα
Αφήνοντας πίσω τον κάμπο της Θεσσαλονίκης και τον νομό Ημαθίας μπήκαμε στον νομό Κοζάνης με τον σκούρο ορεινό όγκο του Βερμίου στον ορίζοντα. Τελικός προορισμός μας, τα χωριά της Δυτικής Μακεδονίας, όπου διαδραματίστηκαν τα τελευταία κεφάλαια του Εμφυλίου, με αντιπάλους τον Εθνικό Στρατό και τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας. Ο Νίκος Μαραντζίδης δέχθηκε να κάνουμε τη συνέντευξη – γεύμα στο φυσικό περιβάλλον, όπου εκτυλίχθηκαν οι πιο δραματικές συγκρούσεις. Το ορεινό τοπίο με την πυκνή βλάστηση και τα κατακόρυφα γκρίζα βράχια, άλλοτε ήπιο και άλλοτε σκληρό και εχθρικό, έγινε μάρτυρας αιματηρών μαχών που εξέθρεψαν τον μύθο «για τον άπαρτο Γράμμο και το απάτητο Βίτσι».
Μετά τρεισήμισι ώρες ταξίδι, σταματήσαμε σε ένα πετρόκτιστο χωριό στην αγκαλιά της Φύσης. Το καφενείο ήταν γεμάτο κόσμο που μιλούσε για ποδοσφαιρικές μεταγραφές, η Ελένη Μενεγάκη χαριεντιζόταν στην τηλεόραση, το βαζάκι με τα πλαστικά λουλούδια στο τραπέζι, συνοδεύτηκε γρήγορα από δύο μεγάλες κούπες με τσάι του βουνού. Η συζήτηση άρχισε με αφορμή το βιβλίο του Μαραντζίδη με τίτλο «Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδος», στο οποίο αναπτύσσει τη θέση του για το ξέσπασμα, την εξέλιξη και την τελική έκβαση του Εμφυλίου. Επίσης, φέρνοντας στο φως νέα στοιχεία, εξετάζει τη φυσιογνωμία του ΔΣΕ, υποστηρίζοντας πως η μελέτη αυτής της περιόδου αναδεικνύει την τραγωδία νέων, κυρίως, ανθρώπων που κατά βάση στρατολογήθηκαν βίαια, υποχρεώθηκαν να πολεμήσουν κάτω από μια ηγεσία που δεν εμπιστεύονταν, σε έναν πόλεμο που δεν πίστευαν ότι μπορούν να κερδίσουν. Για το βιβλίο αυτό, ο Μαραντζίδης δέχθηκε σκληρή κριτική από μερίδα συναδέλφων του ιστορικών.
Η αφήγησή του καθηγητή του Πανεπιστημίου Μακεδονίας ξεκινά ανορθόδοξα: «Το αρχικό οικογενειακό επίθετό μας ήταν Μαραντζώφ. Ο παππούς μου, γεννημένος στις αρχές του 1900 ήρθε τη δεκαετία του ’20 στην Ελλάδα, από την Τιφλίδα, μαζί με τη μητέρα του. Ο λόγος της μετοίκησης δεν πολυσυζητιόταν ιδιαίτερα στην οικογένεια. Εικάζω ότι επειδή ο προπάππος μου ήταν αξιωματικός του τσαρικού στρατού που δολοφονήθηκε, έφυγαν ως πρόσφυγες όταν επεκράτησαν οι Μπολσεβίκοι. Ο παππούς μου, ο Κόλιας όπως τον φώναζαν, το ρωσικό χαϊδευτικό του Νικολάι, παντρεύτηκε περισσότερες από μία φορές, βιοπορίστηκε ως ταχυδακτυλουργός σε διάφορα πανηγύρια της ελληνικής υπαίθρου, και πέθανε αλκοολικός ως τυπικός ρωφόφωνος εμιγκρές. Αλλαξε αρχικά το επίθετο του σε Μαραντζόπουλος και ύστερα σε Μαραντζίδης. Δήλωνε σταλινικός, απείχε στις εκλογές του 1946 και τον εξόρισαν στην Ικαρία. Οι πολιτικές πεποιθήσεις του επηρέασαν τους συγγενείς μου. Πολλά μέλη της οικογένειας είναι στο ΚΚΕ και είμαι εξοικειωμένος με αυτόν τον χώρο από πολύ μικρός. Ετσι, όταν άρχισα τη μελέτη μου για το ΚΚΕ, δεν ένιωθα την αμηχανία που έχουν άλλοι ερευνητές με αντίστοιχο αντικείμενο, οι οποίοι προέρχονται από δεξιές οικογένειες», υπογραμμίζει.
«Τον τελευταίο καιρό προκύπτουν νέες οπτικές γωνίες μέσα από τις οποίες επανεξετάζεται το θέμα του Εμφυλίου», επισημαίνει ο συγγραφέας-ιστορικός. «Υπάρχει μια νεότερη γενιά ερευνητών που αντιμετωπίζει το θέμα με ψύχραιμη ματιά. Εχει αυτήν την πολυτέλεια, διότι έχει ωριμάσει η δημοκρατία μας και μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού, η ιδεολογία αυτή δεν αποτελεί πλέον διακύβευμα. Η νεότερη αυτή γενιά επιχείρησε αρχικά πολλές επιτόπιες έρευνες, από χωριό σε χωριό της Ελλάδας, ενώ άφησε στην άκρη τη μεγάλη, ενιαία αφήγηση. Το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης, είχε ενοχικό σύνδρομο απέναντι στην Αριστερά, την ηγεσία της και τον κόσμο που την υποστήριζε. Από τη μια πλευρά ήταν δικαιολογημένο, αν σκεφτεί κανείς τι είχαν τραβήξει οι κομμουνιστές από την περίοδο του Μεσοπολέμου ώς τη δικτατορία των συνταγματαρχών. Από την άλλη, η ενοχή αυτή έφτασε σε τέτοια υπερβολή από το 1974 και μετά που εμπόδισε την κριτική και την απομυθοποίηση του ΚΚΕ. Ελάχιστοι τόλμησαν να μιλήσουν για το τι είδους κοινωνία θα είχε δημιουργηθεί στην Ελλάδα, αν το ΚΚΕ είχε επιτύχει τον σκοπό του. Στην Ελλάδα υπάρχει τεράστιο έλλειμμα ενός, κατά τα δυτικά πρότυπα, φιλελεύθερου αντικομμουνισμού. Ενας τέτοιος αντικομμουνισμός θα μας είχε προφυλάξει σαν κοινωνία από πολλές ανοησίες που κυριάρχησαν στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης, και συνέβαλαν να φτάσει η χώρα εδώ που έφτασε», λέει ο Ν. Μαραντζίδης.
Δόγμα Τρούμαν και Σχέδιο Μάρσαλ ανέτρεψαν τα δεδομένα
Σύμφωνα με τον Ν. Μαραντζίδη, ο Εμφύλιος ξεκίνησε το 1943. «Ως τώρα το χρονολόγιο ήταν: 1941 – 45, Εθνική Αντίσταση, 1945 – 46, λευκή τρομοκρατία και 1946 – 49, Εμφύλιος. Ενα «σχήμα» πολύ βολικό για την Αριστερά, διότι έτσι η αιτία του ξεσπάσματος του Εμφυλίου, θεωρούνταν πως ήταν η βία που υπέστησαν οι Αριστεροί μετά το 1945, από τους παρακρατικούς. Ομως προϋπήρχε η πρόθεση του ΚΚΕ να διεκδικήσει την εξουσία. Αυτή η θέση έχει επαναδιατυπωθεί στο παρελθόν ιδιαίτερα κατά τη δεκαετία του 1970 με τον Τζον Ιατρίδη, αλλά ήταν δραματικά μειοψηφική. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κοινότητα των ιστορικών εκείνη την περίοδο, κυριαρχείται από την κουλτούρα της Αριστεράς. Ετσι, ορισμένα κρίσιμα ζητήματα παρέμεναν για χρόνια στο περιθώριο της έρευνας, όπως λ.χ. η βία της Αριστεράς την περίοδο της Κατοχής. Το σύνθημα άλλωστε «ΕΑΜ ΕΛΑΣ Πολυτεχνείο» αποτυπώνει την ισχύ της κυρίαρχης σκέψης για μια μεγάλη περίοδο στην Ελλάδα», τονίζει ο Μαραντζίδης.
«Παράλληλα από το 1974 και μετά, ανοίγουν κυρίως τα βρετανικά και τα αμερικανικά αρχεία που μας δίνουν πληροφορίες για την εμπλοκή αυτών των δύο δυνάμεων αλλά όχι των Σοβιετικών, των Γιουγκοσλάβων, των Βούλγαρων κ.λπ. Επρεπε να περιμένουμε μέχρι τη δεκαετία του 1990 για να έχουμε στη διάθεσή μας πρόσθετα στοιχεία. Αρα, ποιος ιστορικός θα τολμούσε ώς τότε να πει ότι το ΚΚΕ έπαιρνε μαζικά οπλισμό και τροφοδοσία από την Ανατολική Ευρώπη και ότι η σύγκρουση είχε διεθνή χαρακτήρα, αλλά όχι μόνο από την πλευρά των Βρετανών και των Αμερικανών αλλά και των Λαϊκών Δημοκρατιών; Ετσι το ΚΚΕ και ο ιστορικός του ρόλος, έμεινε στην άκρη για χρόνια και το ίδιο το κόμμα, υπήρξε καλά προστατευμένο, καθώς οι ευθύνες για τον Εμφύλιο αποδόθηκαν σχεδόν αποκλειστικά στις δυτικές δυνάμεις και στον Ζαχαριάδη που παρουσιάζεται από αρκετούς πρώην συντρόφους του, ως ένας τυχοδιώκτης, τρελός ηγέτης που οδήγησε την Αριστερά στην περιπέτεια του Εμφυλίου. Ο Ζαχαριάδης ήταν μια χαρά στα μυαλά του. Ηταν ένας σταλινικός κομμουνιστής που αντιλήφθηκε πως ήταν μια φάση κατά την οποίαν το ΚΚΕ θα μπορούσε να διεκδικήσει την εξουσία με ένοπλο τρόπο, καθώς η Ελλάδα συνόρευε με τρεις Λαϊκές Δημοκρατίες που έδειχναν κάθε προθυμία να συνδράμουν στον αγώνα των Ελλήνων κομμουνιστών. Οι Βρετανοί και η ελληνική κυβέρνηση ήταν πολύ ασθενείς για να εγγυηθούν την παραμονή της Ελλάδας στη Δύση. Το δόγμα Τρούμαν και το σχέδιο Μάρσαλ ήρθαν έναν και πλέον χρόνο αργότερα και ανέτρεψαν τα δεδομένα. Ούτε ο Ζαχαριάδης ούτε ο Τίτο και ο Δημητρώφ μπορούσαν να το προβλέψουν αυτό».
Διευρυμένο κράτος σημαίνει πελατειακές σχέσεις και διαφθορά
«Ο εμφύλιος πόλεμος υπήρξε προϊόν εσωτερικών και διεθνών εξελίξεων», τονίζει ο Ν. Μαραντζίδης. «Τα νέα στοιχεία επιβεβαιώνουν τη θέση της εμπλοκής των Ανατολικών. Αποδεικνύω στο βιβλίο ότι αν δεν υπήρχε η στήριξη των κομμουνιστικών χωρών προς το ΚΚΕ, η Ιστορία θα είχε εξελιχθεί διαφορετικά και ο Εμφύλιος μπορεί να μην είχε γίνει ποτέ».
Το επιχείρημα αρκετών ιστορικών που άσκησαν κριτική στο βιβλίο είναι πως αν όντως υπήρξε τόσο μεγάλη βοήθεια από τις άλλες κομμουνιστικές χώρες, οι Ελληνες αντάρτες δεν θα ήταν ρακένδυτοι, πεινασμένοι και χωρίς πολεμοφόδια, όπως συνέβαινε συχνά – ρωτάμε τον Μαραντζίδη. «Για να φτάσει η ξένη βοήθεια περνώντας από τον Γράμμο ή το Βίτσι, έπρεπε να ξεπεραστούν τρομερά εμπόδια που θέτει η μορφολογία του εδάφους, και όχι μόνο. Η βοήθεια ακόμη πιο δύσκολα κατέβαινε κάτω από τη Βόρεια Ελλάδα όπου με κάποιο τρόπο έφταναν οι ενισχύσεις. Ρακένδυτοι ήταν οι αντάρτες του ΔΣΕ στη Θεσσαλία, τη Στερεά και την Πελοπόννησο. Είναι λογικό όταν δεν υπάρχουν κρατικοί μηχανισμοί που να υποστηρίζουν τις γραμμές του εφοδιασμού, πολλά να χάνονται στον δρόμο. Αυτό όμως δεν αναιρεί ούτε την πολιτική σημασία της ανατολικής εμπλοκής ούτε το γεγονός ότι οι ξένες δυνάμεις ενίσχυαν υλικά τους αντάρτες με όπλα, εφόδια, εκπαίδευση και ιατροφαρμακευτικό υλικό», λέει ο ερευνητής.
Η κουβέντα μας στο καφενείο συνεχίζεται με ένα σύνθημα του Δεκεμβρίου του 2008: «Βάρκιζα. Τέλος». Πόσο άραγε είναι «παρών» ο Εμφύλιος στη ζωή μας σήμερα; «Η δική μου άποψη είναι πως οι Ελληνες δεν ασχολούνται πλέον με το θέμα του Εμφυλίου. Δεν είμαστε όπως οι Ισπανοί όπου το ζήτημα αυτό, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, επηρεάζει περισσότερο την πολιτική. Από την άλλη οι εκδότες επιβεβαιώνουν πως τα βιβλία που έχουν να κάνουν με εκείνη την ιστορική περίοδο έχουν σημαντικές πωλήσεις. Οσο για το σύνθημα, νομίζω ότι κάποια από τα νέα παιδιά έψαχναν να βρουν ένα εξεγερσιακό πρότυπο. Καθώς αδυνατούν να στραφούν στη γενιά του Πολυτεχνείου, την οποίαν θεωρούν συμβιβασμένη ή «πουλημένη» και να δουν πολιτικούς, όπως τον Λαλιώτη, την Δαμανάκη και τον Ανδρουλάκη ως τέτοια πρότυπα, αναγκαστικά πάνε πιο πίσω. Δηλαδή στον γνωστό μύθο της ηττημένης ρομαντικής Αριστεράς που πάλεψε και αναγκάστηκε να ενταφιάσει τα όπλα της. Στα γεγονότα του 2008, τo εντυπωσιακό στοιχείο ήταν ότι αρκετοί 55άρηδες και 60άρηδες ταυτίστηκαν με αυτό το κίνημα, ενθυμούμενοι και εκείνοι ιδεώδη, τα οποία στην καλύτερη περίπτωση είχαν λησμονήσει, στη χειρότερη είχαν εξαργυρώσει. Μπορεί αυτό να ονομαστεί και παλιμπαιδισμός ή μήπως φόβος για τα γηρατειά που έρχονται», τονίζει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Πόσο πιθανή θεωρεί στην Ελλάδα μια εξέγερση που μπορεί να ανατρέψει την πολιτική κατάσταση;
«Στην Ελλάδα έχουμε κυρίως ανομική συμπεριφορά αλλά όχι εξεγερσιακή. Ως τώρα υπήρχε ένα είδος διαγενεακής συμμαχίας, που απομάκρυνε τέτοια ενδεχόμενα: ο σημερινός νέος μένει στο σπίτι μέχρι μεγάλη ηλικία και ο γονιός αντέχει να συντηρεί την ανεργία ή την υποαπασχόλησή του. Αν τα δημογραφικά δεδομένα της Ελλάδας ήταν άλλα, αν είχαμε δηλαδή μεγάλο τμήμα νεανικού πληθυσμού, όπως στις αραβικές χώρες, τότε τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά, διότι οι γονείς δεν θα μπορούσαν να συντηρήσουν τα τρία ή τέσσερα παιδιά τους. Βέβαια οι συνθήκες αλλάζουν, καθώς αυξάνεται δραματικά ο αριθμός των ανέργων από όλες τις ηλικίες».
«Η χώρα χρεοκόπησε διότι ακολούθησε το μοντέλο του κρατισμού που ξεκίνησε από την πρώτη περίοδο της Μεταπολίτευσης ο Καραμανλής, κρατικοποιώντας την Ολυμπιακή, διάφορες τράπεζες και διυλιστήρια», υποστηρίζει ο Μαραντζίδης. «Ανοιξε τον δρόμο για την πολιτική αυτή, που επέκτεινε αργότερα, ο Ανδρέας Παπανδρέου. Τα δύο μεγαλύτερα κόμματα αλλά και η ελληνική κοινωνία δυστυχώς συμφώνησαν ότι το κράτος είναι ο βασικός πυλώνας της ανάπτυξης. Διευρυμένο κράτος σημαίνει πελατειακές σχέσεις, διαφθορά και αναποτελεσματικότητα. Σήμερα πληρώνουμε τον λογαριασμό αυτού του αποτυχημένου μοντέλου».
Ο Γ. Παπανδρέου μοιάζει με τον Γκορμπατσόφ στην ΕΣΣΔ του 1991. Συμπαθής στο εξωτερικό εντελώς αναποτελεσματικός στο εσωτερικό. Επιχειρεί, γεμάτος ενοχές και αναστολές, να συρρικνώσει το κράτος, εκπροσωπώντας το κατ’ εξοχήν κόμμα του κράτους. Πόσες πιθανότητες έχει άραγε να τα καταφέρει; Οι τελευταίες οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις απαιτούν τόσο από το πολιτικό προσωπικό, όσο και από την ελληνική κοινωνία μια αλλαγή νοοτροπίας. Αυτή ήταν νομίζω και η κοινή λογική τόσο του κειμένου των 11 πανεπιστημιακών υπέρ του Μεσοπρόθεσμου όσο και αυτού των 32, το «Τολμήστε». Αν οι πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές ελίτ δεν σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, βαδίζουμε ασταμάτητα προς την καταστροφή ή τη μακροχρόνια παρακμή και περιθωριοποίηση.
Παίρνουμε τον δρόμο της επιστροφής. Το τοπίο παραμένει γοητευτικό, ταυτισμένο σήμερα με αποδράσεις από την πόλη και όχι με την σύρραξη που παραλίγο να αλλάξει τον ρουν της σύγχρονης Ελλάδας.
Οι σταθμοί του
1966
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη.
1994
Διδακτορικό στο αντικείμενο της Ιστορίας και της Κοινωνιολογίας του κομμουνισμού.
1997
Εξέδωσε το βιβλίο «Μικρές Μόσχες».
1998
Εκλέγεται λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
2000
Ιδρυσε με τον Στάθη Καλύβα το Δίκτυο για τη Μελέτη των Εμφυλίων Πολέμων.
2007
Επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Καρόλου στην Πράγα.
2010
Εξέδωσε το βιβλίο «Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας».
Η συνάντηση
Η διαδρομή και η συζήτηση μάς συνεπήρε και αποφασίσαμε, τελικά, να μην σταματήσουμε κάπου για πολλή ώρα. Διαφορετικά θα ήταν αδύνατον να κάνουμε το ταξίδι αυτό αυθημερόν από τη Θεσσαλονίκη. Το μόνο διάλειμμα έγινε στο χωριό Πεντάλοφος της Κοζάνης, στα όρια της περιοχής όπου άρχιζε κάποτε η δικαιοδοσία του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.
Στο παραδοσιακό καφενείο του χωριού ήπιαμε τσάι βουνού και τσιμπήσαμε τυρί και ψωμί. Το τοπίο -φορτωμένο με μνήμες- ήταν εκπληκτικό με ψηλά δέντρα και όμορφα βράχια, μια επιστροφή σε μια εποχή εντελώς διαφορετική για τον τόπο. Οι άνθρωποι ήταν γλυκείς και φιλόξενοι.
http://www.kathimerini.gr/430329/article/epikairothta/ellada/o-ellhnikos-emfylios-polemos-arxise-to-43
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
«Το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης, είχε ενοχικό σύνδρομο απέναντι στην Αριστερά, την ηγεσία της και τον κόσμο που την υποστήριζε. Από τη μια πλευρά ήταν δικαιολογημένο, αν σκεφτεί κανείς τι είχαν τραβήξει οι κομμουνιστές από την περίοδο του Μεσοπολέμου ώς τη δικτατορία των συνταγματαρχών. Από την άλλη, η ενοχή αυτή έφτασε σε τέτοια υπερβολή από το 1974 και μετά που εμπόδισε την κριτική και την απομυθοποίηση του ΚΚΕ. Ελάχιστοι τόλμησαν να μιλήσουν για το τι είδους κοινωνία θα είχε δημιουργηθεί στην Ελλάδα, αν το ΚΚΕ είχε επιτύχει τον σκοπό του. Στην Ελλάδα υπάρχει τεράστιο έλλειμμα ενός, κατά τα δυτικά πρότυπα, φιλελεύθερου αντικομμουνισμού. Ενας τέτοιος αντικομμουνισμός θα μας είχε προφυλάξει σαν κοινωνία από πολλές ανοησίες που κυριάρχησαν στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης, και συνέβαλαν να φτάσει η χώρα εδώ που έφτασε»»
Απόλυτα εύστοχες οι παραπάνω επισημάνσεις του Μαραντζίδη. Δεν υπάρχει ούτε μία γραμμή με την οποία να διαφωνώ.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
ενα στοιχειο που μαλλον επιβεβαιωνει οσα γραφει ο μαραντζιδης περι βιαιης επιστρατευσης κτλπ ειναι οι απωλειες του ΔΣΕ.
απο το ποστ Οι απώλειες της τελευταίας φάσης του Εμφυλίου
Το γενικό σύνολο των απωλειών ήταν, για τους «σ» 83.925, εκ των οποίων:
Νεκροί 38.421
Αιχμάλωτοι 23.960
Παραδοθέντες 21.544
στο βιβλιο ο ελληνικος εμφυλιος μελετες για την πολωση ο ντειβιντ κλοουζ γραφει οτι η α λαιου (προφανως η γνωστη βυζαντινολογος) δινει πολυ μικροτερο αριθμο νεκρων για το δσε γυρω στους 20000. Υποθεση δικη μου ο αριθμος αιχμαλωτων και παραδοθεντωνπρεπει να ειναι ακριβης συνολο 45000 τεραστιος αριθμος που μαλλον επιβεβαιωνει το μαραντζιδη
τελος παντων και εδω https://erodotos.wordpress.com/2009/04/06/istoria-dse-26-diethnis-epafes-1947/ απο το αφιερωμα του ριζοσπαστη Ιστορία του ΔΣΕ, μέρος 26: Οι διεθνείς επαφές του ΚΚΕ το 1947 (Εμφύλιος, η στάση της ΕΣΣΔ, ο διεθνής συσχετισμός)
Οι διεθνείς επαφές του ΚΚΕ το 1947
που επιβεβαιωνει την πληρη εξαρτηση του απο τις ανατολικες χωρες και εξηγει πως και για ποιους λογους λειτουργησε η ηγεσια του κκε στην κρισιμη περιοδο εναρξης του ανταρτικου
ενα αποσπασμα:
Η δεύτερη πηγή εξεύρεσης οπλισμού για το ΚΚΕ ήταν οι νεοσύστατες Λαϊκές Δημοκρατίες και η ΕΣΣΔ. Κι αυτή ακριβώς η πηγή επιλέχθηκε από τη στιγμή που εγκαταλείφθηκε η ιδέα της πανεθνικής εξέγερσης. Τι σήμαινε όμως αυτή η επιλογή για την προοπτική του ένοπλου αγώνα του ΔΣΕ; Σήμαινε πολύ απλά ότι η εξέλιξη του αντάρτικου κινήματος εντασσόταν στους περιορισμούς που έβαζε για τη Σοβιετική Ενωση και τις Λαϊκές Δημοκρατίες ο διεθνής συσχετισμός δυνάμεων. Κι αυτοί ακριβώς οι περιορισμοί λειτούργησαν αντιστρόφως ανάλογα με τις προοπτικές νίκης ή διαφορετικής θετικής εξέλιξης που είχε το κίνημα στην Ελλάδα.
Στο διάστημα αυτό, ένας νέος σκόπελος εμφανίστηκε, εμποδίζοντας την εκδήλωση ανοιχτής συμπαράστασης και βοήθειας προς το ΔΣΕ εκ μέρους των Λαϊκών Δημοκρατιών και της ΕΣΣΔ. Στις 19/12/1946 το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ αποφάσισε τη σύσταση και αποστολή στην Ελλάδα Διεθνούς Επιτροπής Ερευνας, η οποία θα διερευνούσε τις καταγγελίες της κυβέρνησης των Αθηνών, για παραβιάσεις των συνόρων της χώρας από τη Βουλγαρία, τη Γιουγκοσλαβία και την Αλβανία και ενίσχυση του ΔΣΕ με στρατιωτικές δυνάμεις αυτών των χωρών. Η Διεθνής Επιτροπή ήρθε στην Ελλάδα στις 29 Ιανουαρίου του 1947 και έμεινε περίπου τρεισήμισι μήνες, διεξάγοντας έρευνες, διενεργώντας ανακρίσεις κ. ο. κ. Οπως γίνεται αντιληπτό, στο διάστημα που η επιτροπή βρισκόταν σε ελληνικό έδαφος η αποστολή βοήθειας στον ΔΣΕ από το εξωτερικό περιορίστηκε σημαντικά για ευνόητους λόγους. Κι αυτό το γεγονός είναι ταυτόχρονα και η βασική αιτία, που εξηγεί γιατί άργησε τόσο το ολοκληρωτικό πέρασμα του ΚΚΕ στις ένοπλες μορφές δράσης, καθώς και η παροχή της απαραίτητης βοήθειας από τις Λαϊκές Δημοκρατίες και την ΕΣΣΔ.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
http://www.ustream.tv/recorded/345781 εδω ο ευφραδης (μαλλον προκειται για inside joke) σε σεμιναριο του ΚΕΦΙΜ απο κατω το δευτερο βιντεο
Ειχα ακουσει το Μ για πρωτη φορα σε εκπομπη του Κουλογλου για τον εμφυλιο και με ειχε πεισει με τα επιχειρηματα του (και φυσικα την ευφραδεια του) Στην ιδια εκπομπη ειχα βρει τραγικη την παρουσια του Μαργαριτη (δειτε στο emfilios.blogspot.)
Σε αλλη εκπομπη του Κ ο Ευανθης σε συζητηση με τον Νικολακοπουλο,αν και ξεκινησε δυνατα, απογοητευσε για μια ακομα φορα
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Τι γραφει ο ιστορικος D Close στο « Ελληνικος εμφυλιος πολεμος 1943-1950 Μελετες για την πολωση» για τη συνθεση του ΔΣΕ
«Από το 1947 και μετά, οι κομμουνιστικές δυνάμεις βασίστηκαν κυρίως στη στρατολόγηση αντρών από τις κοντινές περιοχές. Κι έτσι, στο τέλος, ο Δημοκρατικός Στρατός απαρτιζόταν κατά μέγα μέρος από φτωχούς ορεσίβιους χωρικούς που είχαν ελάχιστη επικοινωνία με τον έξω κόσμο και
ένιωθαν αποξενωμένοι από την κυβέρνηση της Αθήνας η οποία αδιαφορούσε για τις
ανάγκες τους -παλιές αιτίες αποξένωσης, που απλώς είχαν ενταθεί από τις ταραγμένες
συνθήκες της δεκαετίας του ’40…
Δεν είχαν σε καμιά περίπτωση κάποια κοινωνικά ή οικονομικά χαρακτηριστικά που να τα διαφοροποιούν από τα πιστά στην κυβέρνηση χωριά…
Τέλος πάντων, το υπόλοιπο του Δημοκρατικού Στρατού -ένα 15% σύμφωνα με έναν έγκυρο υπολογισμό- το αποτελούσαν τεχνίτες και εργάτες των πόλεων ενώ ένα 5% το αποτελούσαν επαγγελματίες και μορφωμένοι, οι οποίοι ήταν και η πλειοψηφία ανάμεσα στα στελέχη του ΚΚΕ.
Το πιο αποξενωμένο από την ελληνικήκοινωνία στοιχείο του στρατού ήταν οι Σλαβόφωνοι, οι οποίοι και αποτέλεσαν τελικά την πλειοψηφία των μελών του, καθώς ο στρατός αναγκαζόταν να περιορίζει τη στρατολογία του στις μεθοριακές περιοχές όπου ζούσαν οι Σλαβόφωνοι.
Αναγνωρίζοντας σιωπηρά τον μη επαναστατικό χαρακτήρα των υποστηρικτών της, η
Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση που εγκαθίδρυσε το 1947 το ΚΚΕ, διακήρυξε στόχους
ταυτόσημους μ’ εκείνους του ΕΑΜ, και μίλησε για εκδίωξη των ξένων δυναστών, για
απαλλοτρίωση των ξένων οικονομικών συμφερόντων, για ανατροπή του φασισμού και
εγκαθίδρυση «λαϊκής δημοκρατίας».
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
«Ένας απ’ αυτούς (είναι και «διάσημος» μπλόγκερ για τον Εμφύλιο) με αποκάλεσε ευθέως συγγενή εξ’ αίματος των Ταγματασφαλιτών, θέλοντας να εξηγήσει το ανεξήγητο γεγονός ότι δεν συμφωνούσα μ’ αυτά που έλεγε ο ίδιος»
Ποιος μπλογκερ και ποιο μπλογκ;
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Θα σου απαντήσω στο μέηλ.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Click to access 0xc1aa5576%200x001988d5.pdf
Πολυμέρης Βόγλης/ Ερμηνεύοντας την Αντίσταση μέσα από τον Εμφύλιο Πόλεμο Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας και η κληρονομιά της Αντίστασης στα χρόνια του Εμφυλίου Πολέμου
«Όσο και εάν ο ΔΣΕ σε μια προσπάθεια νομιμοποίησης του Εμφυλίου θα τον μετονομάσει σε «δεύτερο αντάρτικο» και το μεταπο-λεμικό καθεστώς σε «δεύτερη κατοχή», όλοι εκείνη την εποχή καταλάβαι-ναν τις διαφορές μεταξύ 1941 και 1946, μεταξύ Γερμανών και Αμερικανών. Τα όρια της δυναμικής θα φανούν ήδη από την αρχή καθώς θα υπάρχει πρόβλημα στρατολόγησης ανταρτών στις τάξεις του ΔΣΕ. Ο Μ. Βαφειάδης στην «πλατφόρμα» που κατέθεσε το 1948 αναγνώριζε ότι «από τα μέσα του 1947 η στρατολογία του ΔΣΕ είχε πάρει σχεδόν ολότελα βίαιο χαρακτήρα. Η εθελοντική κατάταξη δεν έφτανε ούτε το 10%».17 Η βίαιη στρατολόγηση εξηγεί τόσο τη μαζική (σε σχέση με τον ΕΛΑΣ) συμμετοχή γυναικών όσο και το πρόβλημα των λιποταξιών (που οξύνθηκε ιδιαίτερα στις τελευταίες φάσεις του εμφυλίου πολέμου).»
«Σε συνεχεια της αναφορας περι στρατευμενων ιστορικων, καποιοι εχουν γραψει βιβλια 1000+ σελιδων με θεμα τον εμφυλιο και δεν αφιερωνουν ουτε μια γραμμουλα για την βοηθεια απο τα κομμουνιστικα κρατη.»
να μην αδικω τον γνωστο σταλινικο ιστορικο, αφιερωνει ενα μικρο αποσπασμα στην εξωτερικη βοηθεια που δεχτηκε ο ΔΣΕ, παραδεχεται οτι δημιουργηθηκε αποκλειστικα χαρη σε αυτη, θεωρει οτι οι Γιουγκοσλαβοι υπερβαλουν στα εγγραφα τους για τον οπλισμο που παρεδωσαν και υποστηριζει οτι τα γειτονικα κρατη καλως ενισχυσαν τον ΔΣΕ καθως η Ελλαδα αποτελουσε απειλη για αυτα καθως ειχε εδαφικες διεκδικησεις.
Η Ελλαδα που αδυνατουσε να αντιμετωπισει το 1947 20000 ανταρτες, απειλουσε την Γιουγκοσλαβια με στρατο ενος εκατομμυριου (3ος-4ος ισχυροτερος στην Ευρωπη) που ειχε υπο την υψηλη προστασια της την Αλβανια, και την Βουλγαρια οπου σταθμευαν μεχρι το 1947 σοβιετικα στρατευματα και ο στρατος της ειχε παραμεινει ανεπαφος αν και με σημαντικες απωλειες στο τελευταιο ετος του πολεμου οταν κ αλλαξε στρατοπεδο.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
«Ό,τι να ‘ναι», όπως συνηθίζεις να λες…
Φυσικά ο Τίτο δεν φοβόταν τον ελληνικό στρατό. Φοβόταν (και μάλιστα πολύ) την αγγλοαμερικανική επέμβαση στα Βαλκάνια. Η οποία θα μπορούσε να αποσπάσει την Αλβανία και να διαλύσει τη Γιουγκοσλαβία πριν την ώρα της (Κροάτες, Σλοβένοι κλπ)
Η Σοβιετική Ένωση είχε τον ίδιο φόβο, εκτιμώντας την τότε τραγική οικονομική κατάστασή της (και το γεγονός ότι δεν είχε ούτε βάρκα στη Μεσόγειο, ούτε ατομική βόμβα)
Σ’ αυτή τη μεγάλη σκακιέρα «επαιζε» ο ελληνικός εμφύλιος ’47-’49.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
καλα οτι ναναι οπως συνηθιζω να λεω, ο Μαργαριτης δεν αναφερει τπτ περι παγκοσμιου πολεμου αλλα μονο περι ιμπεριαλιστικης πολιτικης της Ελλαδας που ηθελε να καταλαβει ξενα εδαφη και ολα αυτα για να δικαιολογησει την πολιτικη των συντροφων του, οκ αναμενομενο απο αυτον ο καλος σταλινας ειναι μονο σταλινας.
Μετα τη ρηξη Τιτο Σταλιν και την ακολουθη απομονωση της Αλβανιας ο ελληνικος στρατος ηθελε να εισβαλει στη χωρα για να ξεμπερδευει μια ωρα αρχιτερα με το ΔΣΕ αλλα δεν το επετρεψαν οι Αμερικανοι. Το βιβλιο των Κοντη-Σφεταπεριεχει γιουγκοσλαβικο εγγραφο του 1947 το οποιο αναφερει οτι δεν υπαρχει καμια περιπτωση εισβολης της Ελλαδας στην Αλβανια. (φυσικα προ ρηξης αυτο)
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
καλα φοβοταν ο Τιτο και για αυτο βοηθησε στον εξοπλισμο ενος στρατου 25000 ανδρων (καλα οχι μονο ανδρων αλλα και γυναικων και παιδιων) στην Ελλαδα και προκαλεσε την αμερικανικη επεμβαση, το δογμα Τρουμαν ειναι αποτελεσμα της δημιουργιας του ΔΣΕ. Οι Βρετανοι ηταν χρεωκοπημενοι για αυτο αλλωστε παραχωρησαν τη θεση τους στους Αμερικανους, ηταν τοσο δεινη η οικονομικη τους κατασταση που η διανομη τροφιμων στη χωρα τους γινοταν με δελτιο.
Να συμπληρωσω οτι ο Τιτο διεκδικουσε την περιοχη της Τεργεστης
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Να συμπληρώσουμε, λοιπόν, ότι η Ελλάδα ήδη από την Κατοχή διεκδικούσε επίσημα τη μισή Αλβανία και τη μισή Βουλγαρία (ανακαθορισμός μεθορίου, για επίτευξη στρατηγικού αμυντικού βάθους)
Επίσης, η Βουλγαρία διεκδικούσε (ανεπίσημα) τη γιουγκοσλαβική Μακεδονία + τμήμα τη ελληνικής.
Επίσης, η Αλβανία (του Χότζα) διεκδικούσε το Κόσοβο, αλλά ο Τίτο τους έψηνε ότι έτσι κι αλλιώς θα ενωθούν στη μελλοντική Σοσιαλιστική Ομοσπονδία των Βαλκανίων.
Όλα αυτά στη σκιά των δύο μεγάλων δυνάμεων, κάτω από την οποία καθένας είχε πάρει θέση.
ΟΛΟΙ διεκδικούσαν και ΟΛΟΙ φοβόνταν (μη τους πέσει ο ουρανός στο κεφάλι)
Τα πράγματα ξεκαθάρισαν κάπως με την έναρξη του Ψυχρού Πολέμου. Και τινάχτηκαν στον αέρα δεκαετίες μετά, με τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Η Ελλαδα διεκδικουσε Β Ηπειρο και στρατηγικη διαρυθμιση των συνορων με την Βουλγαρια, ο Τιτο κατειχε στρατιωτικα τμημα της περιοχης της Τεργεστης.
Μπορουσε η Ελλαδα το 1946-47 να επιτεθει στις γειτονικες χωρες φυσικα και οχι, ειχε την δυνατοτητα το 1949, ως γνωστον ο πατερουλης υποχρεωσε τον ΔΣΕ να κανει προσωρινη ανακωχη γιατι φοβηθηκε Ελληνικη εισβολη στην Αλβανια.
Ποιοι θα εκαναν εισβολη στα Βαλκανια και θα ξεκινουσαν τον Γ παγκοσμιο πολεμο και με ποιο στρατο, οι μερικες χιλιαδες Βρετανοι που σταθμευαν στη χωρα μας;
Τελος παντων η αποψη του Μαργαριτη στο συγκεκριμενο θεμα ειναι καταπτυστη.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Δεν καταλαβαίνω γιατί σε απασχολεί τόσο πολύ ο Μαργαρίτης.
Δεν τον παραβλέπω (θα ήταν βλακεία), αλλά και δεν είναι σημείο αναφοράς.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
https://el.zlibcdn2.com/book/11001708/66eee2
απο το παραπανω λινκ μπορειτε να κατεβασετε το πολυ καλο βιβλιο του David Close «The Origins Of The Greek Civil War» βεβαια η ελληνικη εκδοση ειναι 380 σελιδες
στο ιδιο σαιτ μπορειτε να βρειτε και καποια αλλα ενδιαφεροντα βιβλια πχ
το «Ελλάδα 1945 – 2004 – Πολιτική, κοινωνία, οικονομία »΄παλι του Close
ή το συλλογικο εργο «Studies in the History of the Greek Civil War, 1945-49» (η ελληνικη εκδοση εχει εξαντληθει)
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
https://www.protothema.gr/politics/article/1204391/aporriti-anafora-tou-molotof-ston-stalin-deihnei-oti-i-essd-promitheue-me-opla-to-kke-ston-emfulio/
«Σύμφωνα με τα έγγραφα αυτά η Σοβιετική Ένωση προμήθευε με γερμανικά όπλα τους άνδρες του Δημοκρατικού Στρατού, αν και με τη Διάσκεψη της Γιάλτας το 1945 η Μόσχα είχε συμφωνήσει πως η Ελλάδα μεταπολεμικά θα ανήκε στην δυτική σφαίρα επιρροής.
Σύμφωνα με την αναφορά του Μολότοφ στον Στάλιν, η ΕΣΣΔ έστελνε όπλα από το απόθεμα των Ναζί και όχι σοβιετικής προέλευσης ώστε να μην μπορεί να αποδειχτεί ότι παρείχε ενίσχυση στο ΚΚΕ.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως στα αποχαρακτηρισμένα έγγραφα υπάρχει αναφορά πως η ΕΣΣΔ δεν έστελνε στους άνδρες του ΔΣΕ και του ΚΚΕ, γιατί δεν υπήρχε διαθεσιμότητα ξένης κατασκευής. Η Μόσχα επεδίωκε τα ρούχα και τα παπούτσια που θα έστελνε να είναι ξένης κατασκευής ώστε να μπορεί να αποποιηθεί οποιαδήποτε ευθύνη. Παράλληλα προκύπτει πως υπήρχε και οικονομική στήριξη ύψους 100.000 δολαρίων προς το ΚΚΕ.
Ανάμεσα στα έγγραφα που αποχαρακτηρίστηκαν είναι και η επιστολή των Νίκου Ζαχαριάδη και Μάρκου Βαφειάδη προς το Κ.Κ. της ΕΣΣΔ το 1948, μετά την άρνηση της κομμουνιστικής Αλβανίας να συνεχίσει την ενίσχυση του αγώνα του Δ.Σ.Ε. κατά των κυβερνητικών δυνάμεων που χαρακτηρίζονται ως «μοναρχοφασιστικές».»
καλα τι σαχλαμαρα το σημειο που γραφει για τη γιαλτα
τελος παντων το πρωτο εγγραφο δεν ειναι καινουργιο αυτο κ αλλα εγγραφα μπορειτε να τα βρειτε στην, υπο επιμελεια του γνωστου Μαραντζιδη, σελιδα coldwar gr, παραδοτεα πρωτος τομος Η Ελλάδα και η Ανατολική Ευρώπη στις αρχές του Ψυχρού Πολέμου,
μεταφραση:
Αντίγραφο
Άκρως απόρρητο
Κρυπτογράφημα
Νότος, προς σύντροφο Στάλιν
Τα αιτήματα του Ζαχαριάδη έχουν ικανοποιηθεί πλήρως, εκτός από δύο σημεία.
1. Αντί για τα 60 κανόνια ορεινού τύπου που ζητήθηκαν, τα οποία δεν διαθέτουμε, στέλνουμε την αντίστοιχη ποσότητα σε γερμανικά των 37 χλ. αντιαρματικά κανόνια και πυρομαχικά γι’ αυτά. Σύμφωνα με τον Βασιλέβσκι, τέτοια κανόνια έχουν ξανασταλεί στους Έλληνες και έμειναν ικανοποιημένοι.
2. Δεν μπορεί να ικανοποιηθεί το αίτημα παροχής υποδημάτων και ρουχισμού, λόγω έλλειψης στρατιωτικών στολών και υποδημάτων ξένου τύπου.
100 χιλ. δολάρια θα σταλούν στον Ζαχαριάδη μέσω του τμήματος του συντρόφου Σούσλοβ.
Έχουν αναθέσει στον Λαβρέντιεβ προσωπικά ή μέσω ατόμου της εμπιστοσύνης του να πληροφορήσουν προφορικά τον Ζαχαριάδη σχετικά με όλα όσα του αποστέλλουμε.
№ 405/ш
23.09.47 Μόλοτοβ
Ελέγχτηκε: υπογραφή (Κοζλόβ)
αρκετα σημαντικο το εγγραφο απανταει εμμεσως και στις γνωστες σαχλαμαρες που υποστηριζουν μερικοι μερικοι περι σβαρνουτ, προδοσιας του πατερουλη κτλπ κτλπ κτλπ
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
https://www.liberal.gr/apopsi/ta-sobietika-eggrafa-i-albania-kai-to-kke/428741
Τα σοβιετικά έγγραφα, η Αλβανία και το ΚΚΕ
Τα αποχαρακτηρισθέντα έγγραφα των Σοβιετικών δεν προσέθεσαν κάτι που δεν το γνωρίζαμε από άλλες πηγές. Εκείνο που παρουσιάζει ενδιαφέρον είναι το υπόμνημα που έστειλαν οι Ζαχαριάδης και Βαφειάδης «προς την Κ.Ε. του ΚΚ (μπ.) της ΕΣΣΔ», όπως γράφουν, με βασικό σημείο τα προβλήματα που προκαλεί στη δράση του ΔΣΕ, το γεγονός πως η Αλβανία έκλεισε τα σύνορά της με την Ελλάδα. Το υπόμνημα φέρει ημερομηνία 7 Ιουλίου 1948, δηλαδή συντάχθηκε μετά τη δημοσιοποίηση της ρήξης Τίτο – Στάλιν και εφτά ημέρες πριν τη μεγάλη επίθεση των εθνικών δυνάμεων στο Γράμμο.
Τι είχε συμβεί;
Η Αλβανία, ως γνωστόν, ήταν ο αδύναμος κρίκος στη σοσιαλιστική αλυσίδα των βαλκανικών κρατών. Αδύναμη, κινδύνευε από μια επέμβαση των αμερικανικών και βρετανικών δυνάμεων ή από μια εισβολή του ελληνικού στρατού για να στερήσει από τους αντάρτες ένα ζωτικό χώρο ανασύνταξης και ελιγμών. Οι καταγγελίες της ελληνικής κυβερνήσεως στον ΟΗΕ κατά των Αλβανών ήταν συνεχείς.
Όταν ο Τίτο, μετά τη ρήξη με τον Στάλιν, άρχισε να κλείνει σταδιακά τα σύνορα της Γιουγκοσλαβίας με την Ελλάδα, η Αλβανία πλέον ήταν η μοναδική χώρα στην οποία μπορούσε να στηριχθεί επιχειρησιακά ο ΔΣΕ.
Μπροστά στον κίνδυνο η χώρα του να δεχθεί επίθεση κυρίως από τον ελληνικό στρατό, ο Ε. Χότζα στις αρχές Ιουλίου 1948 έκλεισε τα σύνορα του με την Ελλάδα, παρά τη συνάντηση που είχε με τον Ζαχαριάδη στις αρχές Ιουνίου 1948. Στις 10 Ιουλίου 1948 οι Ζαχαριάδης και Βαφειάδης με επιστολή τους στην Κ.Ε. του ΚΚ Αλβανίας ζητούσαν την άρση του αποκλεισμού. Ήταν το ίδιο ακριβώς αίτημα που διατύπωσαν και προς την Κ.Ε. του ΚΚΣΕ, ταυτοχρόνως.
Οι συνέπειες αυτού του μέτρου που έλαβαν οι Αλβανοί κομμουνιστές ήταν τόσο σημαντικές που ο Ζαχαριάδης στις 15 Ιουλίου, και ενώ είχε αρχίσει η επίθεση του ελληνικού στρατού στο Γράμμο, ανακοίνωσε στον Μπαρτζιώτα και στον Μάρκο την πρόθεση του να αναστείλει τις εχθροπραξίες για ένα χρονικό διάστημα, περιμένοντας τις κινήσεις του Στάλιν.
Πράγματι ο Στάλιν διέταξε τους Αλβανούς να ανοίξουν και πάλι τα σύνορα τους, κάτι που έπραξαν. Έτσι ο αποκλεισμός των συνόρων διήρκεσε μόλις είκοσι μέρες. Σε όλη τη διάρκεια της μεγάλης κυβερνητικής επίθεση στο Γράμμο, που κράτησε σχεδόν 70 ημέρες, η βοήθεια που περνούσε μέσα από την Αλβανία ήταν συνεχής και άριστα οργανωμένη. Με φορτηγά πλοία ο οπλισμός και οι λοιπές προμήθειες ξεφορτώνονταν στο Δυρράχιο και από εκεί, μέσω ενός ικανοποιητικού οδικού δικτύου που είχαν κατασκευάσει οι Ιταλοί, έφταναν στα μέτωπα του πολέμου.
Επιπροσθέτως, το αλβανικό έδαφος έγινε ο χώρος ανασύνταξης και πολλών ελιγμών του ΔΣΕ για επιτεθούν πλευρικά στον εθνικό στρατό, ενώ αποτέλεσε τη βασική οδό για τον περίφημο ελιγμό του Γράμμου που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της 20ης προς την 21η Αυγούστου 1948, όταν ο κύριος όγκος των δυνάμεων του ΔΣΕ πέρασε από τον Γράμμο στο Βίτσι, αποφεύγοντας έτσι την περικύκλωση.
Παρατηρούμε λοιπόν, μέσω του υπομνήματος των Ζαχαριάδη και Βαφειάδη προς την Κ.Ε. του ΚΚΣΕ, πόσο καίρια ήταν για την αποφυγή της συντριβής των κομμουνιστών στο Γράμμο το καλοκαίρι του 1948 η παρέμβαση του Στάλιν, κάτι που παρέτεινε τον εμφύλιο πόλεμο για έναν ακόμα χρόνο με χιλιάδες θύματα και καταστροφές.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
εδω η αντιδραση για τις προσφατες αποκαλυψεις απο τον σωσια του Λενιν
καλα αυτο που γραφει στο 2ο τουιτ ισχυει το κκε εχει παραδεχτει επισημα την στηριξη των αδελφων κομματων και φυσικα του πατερουλη καλα αυτο ελειπε
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
«… Οταν χτυπησαμε την Ναουσα ηταν χειμωνας. Πηραμε απο τη Ναουσα ανταρτες……πηραμε γυναικες με πασουμακια, ελαφρα παπουτσια, ελαφρα ντυμενες. Ηταν ολοκληρο δραμα. Στο δρομο τωρα, χειμωνα καιρο, με χιονια, αυτοι ξυπολητοι σχεδον. Τους περισσοτερους τους χασαμε..Αυτη ειναι η λεγομενη «επιστρατευση»… Ολα τα χρονια εμεις με τετοια ζουσαμε…Οταν λεμε «επιστρατευση» καναμε βιαιη επιστρατευση. Δεν ερχονταν εθελοντες. Ποιος θα’ρχοτανε εθελοντης;… Τους χαναμε στις κακουχιες. Το γεγονος ειναι οτι χαθηκαν κι αυτοι»
απο το βιβλιο «Διαθέσαμε τη ζωή μας», συγγραφεας Επαμεινώνδας Σακελλάριου
Μου αρέσει!Μου αρέσει!