Oι επίσκοποι στην Κατοχή

(Η αναδημοσίευση στις «Σημειώσεις» δεν σημαίνει αποδοχή των σχολίων – ερμηνειών του συγγραφέα)

Μια απάντηση στους Μανώλη Γλέζο-Χριστόδουλο

ΜΕΡΟΣ 1ο

Γράμμα από το Ληξούρι: Αναγνώστης Λασκαράτος

Κύριε Ροΐδη,
“Προς γαρ το τελευταίον εκβάν, έκαστον των προ αυτού υπαρξάντων κρίνεται”. Νομίζω ότι ο Μανώλης Γλέζος έχει απομυθοποιηθεί γιατί πέταξε “τα Άγια” της Αντίστασης “τοις κυσί”. Οφείλουμε σεβασμό στην ιστορική αυτή μορφή της Αριστεράς και της χώρας, αλλά δικαιούμαστε και να την κρίνουμε και να την επικρίνουμε. Τώρα πια ξέρουμε πως η Αριστερά δεν μπορεί να έχει ιερές αγελάδες και ο Μανώλης Γλέζος έχοντας τιμηθεί με το παραπάνω επαινούμενος (χωρίς να έχει αντιδράσει) ακόμη και από τον κ.Καρατζαφέρη ή τον Χουντόδουλο, πρέπει να κάνει την αυτοκριτική του προτού χύσει ολότελα την καρδάρα με το γάλα που τη γέμισε με τους αγώνες μιας ολόκληρης ζωής.

Με την ευκαιρία της 28ης Οκτώβρη, αντιγράφω αποσπάσματα από τη συνέντευξή του στο Ραδιόφωνο της Εκκλησίας της Ελλάδος που παραχώρησε στον κ. Κ. Μπλάθρα (16/11/2006), όπου έκανε μια πολύ στρογγυλεμένη αναφορά στην προσφορά της Εκκλησίας στην Κατοχή και στην Αντίσταση. Ποιός αριστερός ακούει το σταθμό της Εκκλησίας και κυρίως ποιός θα τολμήσει να αμφισβητήσει έναν θρύλο; Η κλασσική συνταγή «τα λέμε ανάλογα με το ακροατήριο» εφαρμόστηκε. Όμως η συνέντευξη κολυμπάει ακόμη στο Διαδίκτυο και εκτίθεται σε βέβηλα μάτια αμφισβητιών, που δεν μπορούν-δεν έχουν το δικαίωμα- να την καταπιούν. Φίλος μεν Πλάτων κλπ. Κύλησε άλλωστε τόσος χρόνος από τότε, αλλά επανόρθωση και κριτική από πουθενά δεν υπήρξε. Πως να ανεχτείς αυτήν τη συνένοχη σιωπή σε τέτοια λόγια που μάλιστα δεν είναι πλέον πτερόεντα. Είναι γραμμένα και βγάζουν γλώσσα στην Αλήθεια. Verba volant αλλά scripta manent:

«…… Έχουμε τρεις πράξεις του Αρχιεπισκόπου Xρυσάνθου που θέτει την Eκκλησία αντιμέτωπη στον κατακτητή. Δεν μπορεί κανείς να την μεταφράσει και να την εξηγήσει ως ατομική ενέργεια, έθεσε την Eκκλησία απέναντι στον εισβολέα, απέναντι στον κατακτητή, ως θεσμό την έθεσε απέναντι. Γι’ αυτό και τον έδιωξαν οι Nαζί. …Υπήρξαν πάρα πολλοί Mητροπολίτες, που πήραν ενεργό μέρος στην Aντίσταση. Δεν μιλάμε ως διάθεση αλλά ενεργό μέρος. Μπορώ να πω ως διάθεση ήταν το σύνολο, ως ενεργό αντίδραση πάρα πολλοί ανέβηκαν και στο βουνό και στη μία πλευρά και στην άλλη και στον EΛAΣ και στον EΔEΣ πήγαν Mητροπολίτες, στάθηκαν επικεφαλής του λαού στον αγώνα του. Δηλαδή και με το Σταυρό και με το όπλο στο χέρι πολέμησαν τον κατακτητή. …..O κλήρος στην καθολικότητά του συμμετείχε ενεργά στην Aντίσταση, σε όλα τα μέρη που υπήρχαν αγώνες άμεσοι, με το Aντάρτικο κ.λπ. …..Συμμετείχε ο κλήρος ολόψυχα. …………..Eίχε γίνει ένα Συνέδριο στο Παρίσι των Aντιστασιακών και μιλώντας εκεί και λέγοντας και για τη δική μας συμμετοχή και λέγοντας και για τον κλήρο, εζήτησε μια ειδική συνεργασία ο επικεφαλής των αντιστασιακών Γάλλων καθολικών. Aυτή τη στιγμή μου διαφεύγει το όνομα. Zήτησε μια συνεργασία μαζί μου. Kαι μου έλεγε, πώς εξηγείται αυτή η στάση του κλήρου του ελληνικού. Eγώ ευθαρσώς του είπα ότι εμάς ο κλήρος δεν είναι όπως σε σας. Σε σας ο κλήρος είναι φυτευτός, κατά την άποψή μου. Σε μας ο κλήρος προέρχεται μέσα από το λαό. Λοιπόν, όταν τα ίδια τα τέκνα του λαού γίνονται κληρικοί δεν παύουν να ’ναι λαός. Δεν είναι όπως εσάς στην Kαθολική Eκκλησία. Δεν με πίστευε…Όταν είχα καταδικαστεί σε θάνατο, στη διάρκεια του Eμφυλίου Πολέμου, έγινε μια κινητοποίηση διεθνής, είναι γνωστό, στην Eλλάδα και σ’ όλον τον κόσμο, αλλά δεν είναι γνωστό ότι όλο μου το χωριό, όλο το χωριό, χωρίς καμιά εξαίρεση, έχει υπογράψει για να μη γίνει η εκτέλεσή μου και μπροστά-μπροστά είναι τα ονόματα των παπάδων του χωριού μου. Aυτό δεν το πιστεύει κανείς αλλά είναι γεγονός».

 

Η “καθολικότητα της Αντίστασης του κλήρου”: Αγιορείτες με “θεόσταλτους” Ναζίδες

Τόσες σοβαρές ανακρίβειες (ή μήπως συνειδητά ψέματα), σε μια μικρή συνέντευξη; Ο Μανώλης Γλέζος δεν μπορεί να μην ξέρει πως η Ιεραρχία αποσχημάτισε 3 επισκόπους επειδή πήραν μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Δεν μπορεί να μην ξέρει πως η σφηκοφωλιά του συνδικάτου των επισκόπων δεν καθαιρεί ποτέ επίσκοπο, ούτε κλέφτη, ούτε παιδεραστή όσο διαβόητος κι αν είναι, καθαίρεσε όμως αντιστασιακούς επισκόπους, πράγμα που δείχνει πόσο κόκκινο πανί είναι για την Εκκλησία η “Αντίσταση”, το βαρύτατο όλων των αμαρτημάτων. Αυτή είναι η ιστορικά και σε διάρκεια χρόνου επίσημη άποψη της Εκκλησίας, εκδηλωμένη έμπρακτα. Το ερώτημα είναι γιατί τα λέει αυτά ο κ. Γλέζος; Πολιτικό όφελος για την Αριστερά δεν προκύπτει βέβαια κανένα από αυτήν την παραχώρηση γης και ύδατος στο φασιστικό ιερατείο, ούτε χρειάζονται πολιτικές γέφυρες με το χείριστο κομμάτι της Εκκλησίας, την ακροδεξιά δεσποτοκρατία. Αν λοιπόν δεν είναι και ο Μ.Γλέζος μέρος του προβλήματος των ηγετικών στελεχών της Αριστεράς (Χ. Φλωράκης, Λ. Κανέλλη, Ν. Κωνσταντόπουλος, Αλ. Αλαβάνος, Αλ. Τσίπρας, Δ. Παπαδημούλης, Θ. Λεβέντης, Π. Τριγάζης), τα οποία ύμνησαν διεφθαρμένα πρόσωπα και καταστάσεις της Εκκλησίας, τότε το κίνητρό του είναι η κλασσική μωροφιλοδοξία να γίνει στα στερνά του πρόσωπο γενικής αποδοχής, ένας εθνικός ήρωας της ιστορικής μας μυθολογίας. Αλλά θα έπρεπε να ξέρει την προειδοποίηση του ιδρυτή της Εκκλησίας σε αυτούς που αναζητούν τον πάνδημο έπαινο: “Ουαί υμίν όταν καλώς υμάς είπωσιν πάντες οι άνθρωποι”. Κάτι τρέχει με λίγα λόγια όταν σε επαινούν ο Χριστόδουλος κι ο Καρατζαφέρης.

Παρευρέθηκε λοιπόν ο κ. Γλέζος σε εκδήλωση του υβριστή της Αριστεράς και της Δημοκρατίας, του δηλωμένου και μέχρι τέλους αμετανόητου εχθρού της Εθνικής Αντίστασης, του ρατσιστή, υβριστή, φαρισαίου, εθνικιστή και συνεργάτη της Χούντας Χριστόδουλου, του ανθρώπου που επαινούσε τους φονιάδες αθώων Αλβανών και απαιτούσε την ατιμωρησία τους, αυτού που πρότεινε λοβοτομή για τους αντιρρησίες συνείδησης, του σκανδαλοποιού που κατηγορήθηκε από την “Αυγή”-και δεν απάντησε-πως ως αρχιμανδρίτης ασελγούσε επί Δικτατορίας κατά νεαρών τροφίμων ιδρύματος, του πνευματικού τέκνου του χουντικού κλπ Καλλίνικου που παραιτήθηκε κάτω από το βάρος ατιμωτικών κατηγοριών χωρίς να έχει ακόμη καταδικάσει δικαστικά τους “συκοφάντες” του, του πνευματικού πατέρα των πρωταγωνιστών πολλών καταγγελιών κ.κ.Θεόκλητου, Βαβύλη, Κουλουσούσα Επιφάνειου, Γιοσάκη κλπ., του Αρχιερέα που έβριζε ρατσιστικά τους ομοφυλόφιλους την ίδια στιγμή που κάλυπτε ομοφυλόφιλους και κλέφτες μητροπολίτες όπως ο Αττικής Παντελεήμων, χάριν του οποίου έκανε ακόμη και πλαστογραφία ψηφοδελτίων (κακούργημα) για να τον μεταθέσει (αντικανονικά έτσι κι αλλιώς) στη μητρόπολη Αττικής.

Αν η ελληνική Αριστερά δεν έπασχε από μιθριδατισμό, θα είχε ελέγξει δημόσια τον κ.Γλέζο για την απίστευτη αυτή πράξη του, που αποτελεί ύβρη για την Αντίσταση αλλά και για τη Δημοκρατία. Αντί γι’αυτό, προκρίθηκε η συνήθης αριστερή σιωπή, αυτή που τόσο έντονα είχε καταγγείλει ο Ζοζέ Σαραμάγκου, η σιωπή που αφήνει τα ψεύδη να γιγαντώνονται και να αναπαράγονται και τους αυτουργούς τους να νομίζουν πως έπραξαν το σωστό..

Ας απαντήσω αρχικά στο: “… Έχουμε τρεις πράξεις του Αρχιεπισκόπου Xρυσάνθου που θέτει την Eκκλησία αντιμέτωπη στον κατακτητή. Δεν μπορεί κανείς να την μεταφράσει και να την εξηγήσει ως ατομική ενέργεια, έθεσε την Eκκλησία απέναντι στον εισβολέα, απέναντι στον κατακτητή, ως θεσμό την έθεσε απέναντι. Γι’ αυτό και τον έδιωξαν οι Nαζί..”.

 

Ένας εκπρόσωπος του Κλήρου “που στην καθολικότητά του συμμετείχε ενεργά στην Aντίσταση”

Εδώ έχουμε μια έντεχνη αποσιώπηση στοιχείων που ηρωοποιούν υπέρμετρα τον Χρύσανθο και την πράγματι γενναία αντίδρασή του την πιστώνουν σε όλο το ιερατείο, που όμως δεν μπορεί να διεκδικήσει μερίδιο τιμής. Η Εκκλησία ποτέ δεν τέθηκε απέναντι στον κατακτητή. Ο Χρύσανθος δεν ήταν η Εκλησία, ήταν απλά ο αντικανονικός ο με “βία και δυναστεία” εκλεγμένος Αρχιεπίσκοπός της, που η Εκκλησία τον πέταξε σαν στιμμένη λεμονόκουπα, βορά στον νέο δυνάστη. Κατ’αρχήν ο Χρύσανθος εκλέχτηκε το 1938 αρχιεπίσκοπος με τη βοήθεια του Δικτάτορα Μεταξά προσφεύγοντας στο Σ.τ.Επικρατείας και ακυρώνοντας την εκλογή του Δαμασκηνού, τον οποίο ο Χρύσανθος φυλάκισε με δεσμοφύλακες χωροφύλακες στη Μονή Φανερωμένης της Σαλαμίνας. Όταν οι Γερμανοί έδιωξαν με τη συναίνεση της Ιεραρχίας τον Χρύσανθο, ο Δαμασκηνός πήρε τη ρεβάνς ψηφιζόμενος από 22 μητροπολίτες. Τώρα γιατί αυτοί οι 22+1 αρχιερείς έχουν μερίδιο από την γενναία στάση του Χρύσανθου απέναντι στους Ναζίδες, τη στιγμή που έγιναν τυφλό τους όργανο αυτό θα πρέπει να μας το πει ο κ.Γλέζος. Επίσης θα πρέπει να μας εξηγήσει με ποιο ταχυδακτυλουργικό τρόπο ξεπλένεται η συνεργασία του Χρύσανθου με τη μεταξική Δικτατορία και με τα ανάκτορα που στην κηδεία του βασιλιά Γεωργίου, ζητήσαν να χοροστατήσει αυτός ο άνθρωπός τους, και όχι ο Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός! Επίσης, το πως η Ιεραρχία που μετά την απελευθέρωση αρνήθηκε να επαναφέρει τον Χρύσανθο (ο οποίος το απαιτούσε), αλλά προτίμησε να ψηφίσει ως διάδοχο του νεκρού Δαμασκηνού με διαδικασία-παρωδία τον ακροδεξιό και εχθρό του ΕΑΜ Σπυρίδωνα Ιωαννίνων, (που είχε βοηθήσει τον Τσολάκογλου να υπογράψει πραξικοπηματικά ανακωχή με τα Ες Ες,) βρέθηκε τάχα κι αυτή ως Εκκλησία απέναντι στους Ναζί;.

Ο “Ριζοσπάστης” σε ανύποπτο χρόνο, με άλλη αφορμή, έχει δώσει απάντηση στις ιστορικές αλχημείες του κ. Γλέζου, απαντώντας στον οικοδεσπότη του, τον Χριστόδουλο: “Ποιος «ευλόγησε» τους ναζί , κ. Χριστόδουλε; Ο Δαμασκηνός ήταν εκείνος που προσφωνούσε τον Τσολάκογλου λέγοντάς του: «… αποβλέπομεν μετά βαθείας εκτιμήσεως προς την τολμηράν πρωτοβουλίαν, την οποίαν ανελάβατε»! Ο Δαμασκηνός ήταν εκείνος που όρκισε τις κατοχικές «κυβερνήσεις» των Λογοθετόπουλου και Ράλλη. Για να βοηθήσουμε τη μνήμη του κ.Χριστόδουλου……να του θυμίσουμε το ρόλο του προηγούμενου από τον Δαμασκηνό. Του Χρύσανθου. Εκείνος δεν ήταν που χαρακτήριζε τα Τάγματα Ασφαλείας σαν «τελευταία εφεδρεία» (!) του Εθνους, κ.Χριστόδουλε;…..Η αθλιότητα της απόφασης της Ιεράς Συνόδου της 30/5/47, όταν η ιεραρχία τασσόταν παρά τω πλευρώ του μοναρχοφασιστικού εμφυλιοπολεμικού κράτους και «αφόριζε» σαν «εθνικώς εγκληματικόν κίνημα» (!) τον αγώνα των μαχητών του ΔΣΕ υπέρ της ελευθερίας και της δημοκρατίας στην Ελλάδα...”.

Για να κολακέψει το ευκαιριακό του ακροατήριο ο κ. Γλέζος αποδέχεται και τον μύθο πως τάχα ο κλήρος των ορθοδόξων προέρχεται από τον λαό και είναι κοντά στο λαό, ενώ οι κληρικοί των Καθολικών όχι. Νομίζω πως έτσι αυτοϋποβιβάζεται σε αυτάρεσκο θεολόγο επαρχιακού κατηχητικού. Η Καθολική Εκκλησία αντλεί κι αυτή από τα χωριατόπουλα, από τους προβληματικούς και από τα φτωχόπαιδα την πλειοψηφία του κλήρου της, όπως και την πελατεία των πιστών της. Έχει αναδείξει ακόμη και Ρομά καρδινάλιο, ακόμη και πάπες από ταπεινές οικογένειες. Ο Ιωάννης Παύλος ο Α΄ήταν γιός σοσιαλιστή εργάτη. Η μόνη διαφορά της από την Ορθόδοξη είναι πως ο κλήρος της δεν είναι αγράμματος. Αν λοιπόν η αγραμματωσύνη του ορθόδοξου κλήρου και το ανεπάγγελτό του (“Οι του βίου ναυαγοί του Υψίστου λειτουργοί”) τον φέρνουν πιο κοντά στον λαό, ας μας το πει ο κ.Γλέζος ευθέως.

Στις 3 συνέχειες που θα ακολουθήσουν, θα απαντήσω με στοιχεία σε 2 σημεία

Α. Στα 4 ψέματα του κ. Γλέζου στριμωγμένα σε 3 αράδες: “1. Υπήρξαν πάρα πολλοί Mητροπολίτες, που πήραν ενεργό μέρος στην Aντίσταση. Δεν μιλάμε ως διάθεση αλλά ενεργό μέρος. 2. Μπορώ να πω ως διάθεση ήταν το σύνολο, ως ενεργό αντίδραση 3. πάρα πολλοί ανέβηκαν και στο βουνό και στη μία πλευρά και στην άλλη και στον EΛAΣ 4. και στον EΔEΣ..”.

Β. Στην απαράδεκτη συνενοχή του κ. Γλέζου, (με τη μέθοδο της σιωπής), στην κατασυκοφάντηση, στον μέχρι σήμερα διασυρμό και στο πέταγμα στη λήθη της μνήμης δημοκρατικών και πατριωτών κληρικών τους οποίους η Εκκλησία και η Ακροδεξιά κατακρεούργησαν. Αυτό το τελευταίο το θεωρώ το χειρότερο και πιο ανήθικο από όλα.

Αυτή η σιωπή του κ.Γλέζου του εξασφάλισε τον έπαινο της αμαρτωλής μητρόπολης Δημητριάδαςπου στεγάζει τους δεσποτάδες της σε ερημικές παραλιακές βίλες αξίας 1 εκατ.ευρώ! που οργανώνει λιτανείες με μητροπολίτες που καταγγέλθηκαν για παιδεραστία ή για σκανδαλώδεις ιστορίες που είναι ιστορικό φυτώριο σκανδάλων από την εποχή που καταδίωκε τον δάσκαλο Δελμούζο και ιδιαίτερα την εποχή που επισκόπευσε ο Χουντόδουλος με την παρέα των ναρκωεμπόρων και των άλλων σκανδαλοποιών:

«Με μια σεμνή και ταυτόχρονα λαμπρή τελετή, … τίμησε η Ι.Σύνοδος όλους εκείνους τους εκκλησιαστικούς φορείς που συνέβαλλαν στην Εθνική Αντίσταση …στην αίθουσα .. του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών …. και παρευρέθηκαν σε αυτή, εκτός από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών κ. Χριστόδουλο, …..ήταν το τέρμα μιας ερευνητικής πορείας …. με προτροπή και ευλογία του Αρχιεπισκόπου και με σκοπό να έλθει στο φως η προσφορά του κλήρου …την περίοδο της Κατοχής. Αποτέλεσμα … ένας ογκώδης και πολυτελής τόμος … «ΜΝΗΜΕΣ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ’40 ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ» ……. παρουσιάστηκε από τους π. Γεώργιο Μεταλληνό, Καθηγητή του Παν/μίου Αθηνών,….Μανώλη Γλέζο, πρ. Βουλευτή, …”Εκπληκτική ήταν η σχετική ομιλία του κ. Γλέζου, … τόνισε την ιστορική αξία αυτής της έκδοσης. «Σήμερα τελετουργούμε στα θυρανοίξια της ιστορικής μνήμης» είπε, και συνέχισε: «γιατί λήθη σημαίνει λάθος, και λάθος σημαίνει ότι είμαστε μακριά από την αλήθεια. Όποιος λοιπόν ξεχνά, αυτός κάνει μέγιστο λάθος. Έπρεπε κάποτε να λάμψει η αλήθεια, και αυτό ακριβώς γίνεται εδώ απόψε, έστω και καθυστερημένα!….Ο κ Πασσαλάρης ….. έκανε μια πετυχημένη αναγωγή στα γεγονότα …της μη αναγραφής του θρησκεύματος στις νέες ταυτότητες, καταρρίπτοντας όλα τα σαθρά επιχειρήματα ….εις βάρος της Εκκλησίας. Ο κ. Χριστόδουλος, μέσα από μια χειμαρρώδη ομιλία διάρκειας μίας ώρας, εξήρε την προσφορά της Εκκλησίας….”.

Αυτήν την κολοβωμένη αλήθεια του κ. Γλέζου, όπως ξεδιπλώθηκε σε χώρο και σε ακροατήριο πρόθυμο να πιστέψει τα απίστευτα, στο σοβαροφανές εκκλησίασμα του Μέγαρου Λαμπράκη, μπροστά στο οποίο θρηνούσαν, παρόντος του κ.Γλέζου, για το θρήσκευμα που χάθηκε από τις αστυνομικές ταυτότητες, αυτήν τη μαγειρεμένη αλήθεια που τη βλέπει ο κ.Γλέζος, αν και ακρωτηριασμένη στην προκρούστεια κλίνη της χριστοδουλικής σκοπιμότητας, να “λάμπει” κι από πάνω (!), θέλουμε να τη διορθώσουμε και να τη συμπληρώσουμε στις 3 συνέχειες που θα ακολουθήσουν, αφού οι συναγωνιστές του σωπαίνουν, αδιαφορώντας και για τον σύντροφό τους που αυτογελοιοποιήθηκε και για την τιμή της Αριστεράς και για την ιστορική αλήθεια που κατακρεουργείται βορά στις ιδεολογικές σκοπιμότητες του φασιστικού επισκοπάτου. Θα ήθελα να σημειώσω πως αυτή η τακτική της Αριστεράς, (δεν θίγουμε πρόσωπα, κλείνουμε τα μάτια κλπ), που ακολουθείται για εχθρούς και φίλους, δεν θα της βγει σε καλό. Ο Ανδρέας Λεντάκης έγινε βουλευτής του Τουρκοφάγου Μακεδονομάχου Μυστικοκονδυλιάρχη κ. Σαμαρά και δεν έπεσε μια τουφεκιά κριτικής, η κα Ρεπούση έθαψε τις εκατέρωθεν σφαγές στη Μ. Ασία και δεν τρέχει τίποτα. Η ιστορική μνήμη εκφυλίζεται σε ανώδυνες υβριδικές αφηγήσεις ανθρώπων που “θέλουνε το κεφάλι τους ήσυχο”, σε ένα χωνευτήριο που αναδεικνύει την πιο light εκδοχή των γεγονότων βγάζοντας γλώσσα στους αδικοχαμένους: «Τι να σας κάνουμε ώ θύματα αυτής της αφήγησης, ας προσέχατε!…. .».

Πηγή: Oι επίσκοποι στην Κατοχή | Ροΐδη και Λασκαράτου Εμμονές

ΜΕΡΟΣ 2ο

Ιούλιος 1944, ο περιβόητος Γ.Πούλος αρχηγός της αντικομμουνιστικής ΠΑΟ, στην Κρύα Βρύση Γιαννιτσών με το δωσίλογο παπα-Γρηγόρη. Ο Πούλος, φυγάς, εκδόθηκε από τους Αμερικανούς στην Ελλάδα και τουφεκίσθηκε στο Γουδί το 1947.

(To 1o μέρος)

Γράμμα από το Ληξούρι: Αναγνώστης Λασκαράτος

Κύριε Ροΐδη,
για να δούμε λοιπόν ποιά ήταν η κυρίαρχη στάση της ηγεσίας του ρωμέϊκου κλήρου στις κρίσιμες στιγμές της Ελλάδας. Η Ορθόδοξη Εκκλησία είχε από ενωρίς εκπέμψει προς τους φασίστες τα σήματα της ιδεολογικής συγγένειας. Στις 10 Απρίλη του 1925 η Ι.Σύνοδος κατήγγειλε τους κομμουνιστές που προσπαθούν να ξεριζώσουν από τους εργάτες την αγάπη προς την πατρίδα “υπό το πρόσχημα του διεθνισμού και της καταπαύσεως του πολέμου”, διαπιστώνοντας μάλιστα πως τάχα “η ιδέα του … γενικού αφοπλισμού δεν ωρίμασεν ακόμη…”. Στις 8-2-1941 στο όργανο της Ιεραρχίας “Εκκλησία”, δημοσιεύτηκε σε πένθιμο πλαίσιο θρήνος για τον δικτάτορα Μεταξά: “Το Έθνος ολόκληρον εθρήνησεν ….και η Εκκλησία εθλίβη μεγάλως δια την απώλειαν του πιστού αυτής τέκνου”. Τα καθεστώτα Χίτλερ και Μουσολίνι ενθουσίασαν την «Εκκλησία»: «Από της καταστροφής εσώθησαν τα κράτη της Ιταλίας και τελευταίον της Γερμανίας δια της ανακηρύξεως δικτατοριών…» (Σ.Μαρκέτος, «Αυγή», 9.4.’06). Η Ιεραρχία δεν έκρυβε τον ενθουσιασμό της για τον Χίτλερ και για τον Μουσολίνι από τις 18.2.1933.: «Μεταξύ των άρθρων του πολιτικού προγράμματος του νέου Αρχικαγκελαρίου υπάρχουν και τινα τα οποία, διά το οικουμενικόν του χαρακτήρος των, προκαλούν, ιδίως σήμερον, αμέριστον την προσοχήν. Υπισχνείται λοιπόν ο γερμανός αρχηγός μιας μεγίστης μερίδος του γερμανικού λαού, ότι “θα αποκαταστήσωμεν την καθαριότηταν εις την οικογενειακήν και την δημοσίαν ζωήν”, “θα επαναδώσωμεν εις τον γερμανικόν λαόν την πίστιν προς τον Θεόν, την πατρίδα και την οικογένειαν”, και “θα στηρίξωμεν πάλιν επί υγιών βάσεων την εκπαίδευσιν των παιδιών μας”. Τοιουτοτρόπως ο προς ον απευθύνεται το πρόγραμμα εκλέκτωρ λαός ακούει σαφείς και καθαράς τας θέσεις των πολιτικών του ως προς τα θεμελιώδη ιδανικά της ατομικής και της κοινωνικής του ζωής. Και είναι καιρός -και υπάρχουν λόγοι- να ακούση, τέλος πάντων, μίαν φοράν ο ελληνικός λαός εκ στόματος των πολιτικών του επίσης καθαρά…». Ο Μουσολίνι ανάμεσα στα άλλα επαινείται από το ίδιο έντυπο (10.1.1929) για την άρνησή του στο θεσμό του διαζυγίου και (18.3.1933) για την κυκλοφορία γραμματόσημου με το Ευαγγέλιο. Το 1934 οι Ιταλοί υποχρέωσαν τους αρχιερείς των Δωδεκανήσων να συντάξουν έγγραφο με το οποίο ζητούσαν την απόσπαση της Εκκλησίας της Δωδεκανήσου από το πατριαρχείο με απώτερο σκοπό την μετεξέλιξή της σε ουνιτική και την υπαγωγή της στον πάπα. Ο Γιάννης Ζίγδης, στη βιογραφία του, μιλώντας στη (συγγραφέα της) Νίτσα Λουλέ, καταγγέλει τον τότε μητροπολίτη Ρόδου Απόστολο ως «άνθρωπο των Ιταλών», που οραματιζόταν θέση προκαθήμενου. Αλλά και οι υπόλοιποι δεσποτάδες, εξαπέστειλαν το έγγραφο στις ενορίες για να υπογραφεί από τους παπάδες και επιτρόπους. Η συγκομιδή όμως ήταν φτωχή, κάτω από την κατακραυγή και την αντίδραση των πολιτών που οργάνωσε ο Ζίγδης μζίι με άλλους πατριώτες. Μετά την ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων, ο Απόστολος και ο μητροπολίτης Καλύμνου αναγκάστηκαν να παραιτηθούν κάτω από τη λαϊκή κατακραυγή. Η προδοτική του συμπεριφορά δεν πρέπει να μας ξενίζει. Το ίδιο προδοτική ήταν και η συμπεριφορά του προκατόχου του Βενιαμίν ο οποίος εκθρονίστηκε το 1913 ως ιταλόφιλος ύστερα από απαίτηση της Δημογεροντίας του νησιού στο πατριαρχείο.

 

Γερμανοτσολιάδες

Ευτυχώς ο Μίκης Θεοδωράκης έχει διαφορετική γνώμη από τον Μανώλη Γλέζο, όσο βέβαια μπορεί κανείς να εμπιστεύεται τη σταθερότητα των απόψεών αυτού του απρόβλεπτου Αριστερού. Στις 30.8.2001 κατήγγειλε την Εκκλησία για την προδοτική της στάση στην Κατοχή στον Εμφύλιο και στην Δικτατορία:

«…..Ποιος ήταν ο ρόλος της επίσημης Εκκλησίας σ’ αυτές τις δραματικές εποχές, ….Στην Κατοχή, αν εξαιρέσει κανείς μια φούχτα ιεράρχες, η επίσημη Εκκλησία έμεινε ουδέτερη, όταν ο απλός λαός έδινε ακόμα και τη ζωή του. Στον Εμφύλιο, όταν αδέλφια έσφαζαν αδέλφια, η επίσημη Εκκλησία δεν μπήκε στη μέση να σώσει, να συγχωρήσει, να ενώσει, αλλά τάχθηκε μονόπλευρα με τους μεν, καταδικάζοντας τους δε, ανοίγοντας έτσι ακόμα πιο βαθιά την εθνική πληγή. Στη χούντα, όταν η συντριπτική πλειοψηφία του λαού μας είχε συσπειρωθεί εναντίον των δικτατόρων, η επίσημη Εκκλησία τους ευλογούσε. Δεν είδε τους δεκάδες χιλιάδες φυλακισμένους, εκτοπισμένους, διωγμένους, εξορισμένους. Δεν άκουσε τις οιμωγές των βασανιστηρίων, που εν τούτοις ήταν τόσο ηχηρές, ώστε να φτάσουν έως τα πέρατα της Γης και να ξεσηκώσουν εκατομμύρια ξένους …”.

Τι να απαντήσει η Εκκλησία, προτίμησε την κλασσική μέθοδο της σιωπής.

Οι ΕΑΜίτες μητροπολίτες Ιωακείμ Χίου, Ιωακείμ Κοζάνης, Αντώνιος Ηλείας, (Τραγική ειρωνία ήταν πως υπήρξε διώκτης του Δελμούζου. Το αστείο είναι πως ο κ.Μεταλληνός στον «Θεολογικό Αγώνα» -Εκδ. «Παρουσία»-1989, σ.30- του αλλάζει το όνομα σε Γερμανό), καταδιώχτηκαν από την Ιεραρχία, δολοφονήθηκαν ηθικά και αποσχηματίστηκαν καταδικασμένοι να περάσουν στο περιθώριο, με την υποκριτική κατηγορία (για τους 2 τελευταίους) της εγκατάλειψης της επισκοπής τους πέραν του εξαμήνου, την στιγμή που οι περισσότεροι δεσποτάδες παράτησαν τις μητροπόλεις τους επί Κατοχής όχι για να κάνουν αντίσταση όπως οι τρεις ΕΑΜικοί συνάδελφοί τους,, αλλά για ασφάλεια και την καλοπέρασή τους. Κανείς από τους τρεις δεν είχε πραγματικά αριστερή τοποθέτηση και παιδεία, ήταν απλά φιλελεύθερα στοιχεία της Εκκλησίας με πατριωτική και κοινωνική ευαισθησία, κι έτσι έζησαν απομονωμένοι ακόμη κι από τους συναγωνιστές τους. Στην περίπτωση του μικρασιάτη βενιζελικού Ιωακείμ Κοζάνης, ενός εξαιρετικής μόρφωσης αλλά εγωκεντρικού ιεράρχη, που ως ΕΑΜίτης διετύπωνε έναν εμπρηστικό λίγο δημαγωγικό αριστερίστικο λόγο, από αυτόν που συνηθίζουν οι ρήτορες του άμβωνα, η Σύνοδος ενοχλήθηκε κι γιατί δεν παρενέβη –δεν ήταν και εύκολο-για να αποτρέψει την χωρίς δίκη σφαγή εκατοντάδων κακούργων της εγκληματικής και δωσίλογης ΠΑΟ της Κοζάνης. Τον Ιωακείμ διαδέχθηκε ο στρατιωτικός παπάς Κωνσταντίνος, που μετατέθηκε αργότερα αντικανονικά στην Πάτρα Αυτός ήταν ο ένοχος για την μετεγκατάσταση από τη Δύση (που ξεφορτωνόταν τους “ιερούς” της σκελετούς) του λεγόμενου λείψανου το αγ.Αντρέα, αυτός ήταν και μέλος το 1967 της έκτακτης διορισμένης χουντικής Συνόδου που εξέλεξε τον παλατιανό αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο Α΄ . Ο φίλος του Ε.Α.Μ. Γρηγόριος της Χαλκίδας, καταδικάστηκε σε προσωρινή αργία από την Σύνοδο. Ο Μυθήμνης Διονύσιος, πρόεδρος για λίγο μετά την Κατοχή, του ΕΑΜ Λέσβου, αναγκάστηκε να αποτραβηχτεί τρομαγμένος στην μητρόπολή του. Αντίθετα ο Μυτιλήνης Ιάκωβος, για τον οποίο υπήρχε η λαϊκή αίσθηση πως συνεργάστηκε με τους Γερμανούς, έμεινε ανενόχλητος. Ο δήμαρχος Μυτιλήνης δάσκαλος Απ.Αποστόλου, στις «Μνήμες» του περιγράφει την λαϊκή αντίδραση, όταν ο λαός είδε τον Διονύσιο να συνοδεύει ΕΑΜίτες μέσα σε αυτοκίνητο: «οι διαθέσεις του κόσμου άλλαξαν. Έγιναν εχθρικές. Πολλοί, από τους συγκεντρωμένους, χειρονομούσαν εχθρικά. Μερικές γυναίκες μούντζωναν, εξαγριωμένες. Εμείς, μέσα στο αυτοκίνητο, είχαμε μουδιάσει. Δεν ξέραμε πού να αποδώσουμε τη μεταστροφή. Αλλ’ ο οδηγός μας έβγαλε από την αμηχανία… Ξεγελάστηκε ο κόσμος. Είδε, μέσα στο αυτοκίνητο, το Δεσπότη Διονύσιο, και τον πήρε για τον άλλο, τον Ιάκωβο, που τον μισούσε». Αυτός ο Ιάκωβος ο Α΄που έφτασε εδώ ως επίσκοπος Δυρραχίου διωγμένος (1921) από την Αλβανία όπου δρούσε ως πράκτορας του ελληνικού εθνικισμού, ίδρυσε στον Εμφύλιο το στρατόπεδο παιδιών (“παιδούπολη” την είπανε, όπου μάντρωσε παιδάκια “για να σωθούν από το εθνοκτόνο παιδομάζωμα των κομμουνιστοσυμμοριτών”), δεν πρέπει να συγχέεται με τον Ιάκωβο Β΄, συνδεδεμένο ως αρχιμανδρίτη με το ισχυρό ΕΑΜ Λέσβου, που έζησε μετά ως δεσπότης με μεγάλη πολυτέλεια στο παλάτι που ανήγειρε και κλήθηκε μάρτυρας υπεράσπισης της Χούντας στη δίκη των Απριλιανών. Ο αγιότατος Ιάκωβος ο Α΄, βρυκολάκιασε: “Λίγο μετά την κοίμησή του, εμφανίστηκε στον ύπνο του διαδόχου του Ιακώβου Β΄, λέγοντάς του να μη ψάχνει τη ποιμαντορική του ράβδο, γιατί την είχε δωρήσει……”.

Ένοπλοι εθνικόφρονες παπάδες στη Χαλκιδική, τάγμα του αντικομμουνιστή Βλάχου μητροπολίτη Κορυτσάς Ευλόγιου

Πέρα από τις γελοιότητες κάποιων θρησκευάμενων που επικαλούνται σήμερα υποκριτικά και τυχοδιωκτικά και την ΕΑΜική δράση κληρικών, για να βγάλουν συνολικά τον κλήρο λάδι, θέλω να πω πως η συνεργασία ενός παπά με το πανίσχυρο τότε ΕΑΜ δεν σηματοδοτεί υποχρεωτικά κάποια ηθική προαίρεση, συχνά το κίνητρο ήταν συμφεροντολογικό. Ο ηγούμενος Γερμανός Δημάκος αναφέρει παλειοημερολογίτη παπά στη Μεσσηνία που δημαγωγικά ζητούσε από το ΕΑΜ να εκτελέσει “εθνικόφρονες”. Ένας άλλος μητροπολίτης, ο Σάμου Ειρηναίος, ήταν φιλικός με το ΕΑΜ στο νησί του, χωρίς να υποστεί συνέπειες. Αντί να ζητήσει λοιπόν συγγνώμη, ο ψεύτης Χριστόδουλος, που διάβαζε επί Χούντας, βγήκε κι από πάνω απειλώντας και δήλωσε με θράσος πως θα συγχωρήσει. τους ΕΑΜίτες Κοζάνης και Ηλείας: «Τώρα καλούμαστε να συγχωρήσουμε. Δεν θα λησμονήσουμε…» («Ελευθεροτυπία», 7-11-2000). Ο Χριστόδουλος προχώρησε στην τάχα «μεγαλόψυχη” “αποκατάστασή» των δυο με 50ετή καθυστέρηση αφήνοντας μικρόψυχα τον καλύτερο όλων τον Χίου Ιωακείμ στην αφάνεια.

Από το “Happy day” του Παντελή Βούλγαρη (1976). Ο Κ.Τζούμας στο ρόλο του ομοφυλόφιλου παπά του ελληνοχριστιανικού κολαστήριου της Μακρονήσου με τη Ζωρζ Σαρρή στο ρόλο της Φρειδερίκης. Ως διοικητής ο Γιώργος Μοσχίδης.

Φαίνεται πως ο Χριστόδουλος αναγνώρισε κάτι από τον εαυτό του, στο δριμύ κατηγορώ που απευθύνει μέχρι σήμερα από τον τάφο ο αδικαίωτος Ιωακείμ Χίου προς τους συνεπισκόπους του, έναν φιλιππικό που απαντά και στον κ. Γλέζο: «...αυλοκόλακες και ερπετά προ …των εκμεταλευτών του λαού, έμποροι……χρησιμοποιούντες την αγίαν…θρησκείαν ως μέσον……ναρκώσεως των λαϊκών μαζών…ασεβείς και άθεοι, μη πιστεύοντες εις ουδέν ανώτερον αλλά μόνον εις το χρήμα και εις την σάρκαν……υποκριταί και θεομπαίχται……δωσίλογοι και εκμεταλλευταί……με παθολογικάς ανηθίκους παρεκτροπάς…αδίστακτοι Φαρισαίοι δια να κρατούν τον λαό μέσα εις το σκότος της θρησκοληψίας και άσπονδοι εχθροί κάθε κοινωνικής προόδου και εξελίξεως«. Ποιος δίκασε τον Ιούλιο του ’46 τον Χίου; Ο σύμφωνα με την «Λαϊκή Φωνή» Θεσσαλονίκης (ΚΚΕ), «δωσίλογος και προδότης Μητροπολίτης Ιωαννίνων» Σπυρίδων. Η εφημερίδα παραπέμπει στο σκεπτικό της απόφασης του Δικαστηρίου Δωσιλόγων Αθήνας και συνεχίζει: «Μπάκος, Τσολάκογλου και Μητροπολίτης….υπέγραψαν την προδοτική ανακωχή με τον Γερμανό στρατηγό Γιοντλ….που άνοιξε τις πόρτες της Ελλάδας στα νώτα του στρατού μας που πολέμησε στην Αλβανία». Ο Ιωακείμ που είχε πάρει μέρος στον Μακεδονικό Αγώνα και είχε καταδικαστεί σε θάνατο από τους Νεότουρκους, άρα είχε πατριωτικές περγαμηνές (για τα μέτρα του Χριστόδουλου) όπως και οι άλλοι δυό ΕΑΜίτες δεσποτάδες, πέθανε πάμφτωχος το ’50. Τον διαδέχθηκε ο σκληρός αντικομμουνιστής Παντελεήμων Φωστίνης, πνευματικός πατέρας πολλών κακόφημων μητροπολιτών (Αττικής Παντελεήμων κλπ κλπ κλπ), που τους στρατολόγησε και εκπαίδευσε με την ανοχή της Πολιτείας κατάλληλα από παιδάκια στο ομώνυμο διαβόητο Τάγμα του που καταγγέλθηκε για βορβορώδη σκάνδαλα. Ο Φωστίνης είχε πάρει μέρος στην επίθεση κατά των μπολσεβίκων στην Ουκρανία που πραγματοποίησε το 1919 το ελληνικό εκστρατευτικό σώμα.

Ένας άλλος φασίστας μητροπολίτης, ο Βλάχος Ευλόγιος Κουρίλας, μαθητής του διαφθορείου της Αθωνιάδος Σχολής που η δικτατορία Μεταξά τον έκανε καθηγητή στο Πανεπιστήμιο για να μπορέσει να καταλάβει τη μητροπολιτική έδρα Κορυτσάς ως λόγιος, ήταν τόσο διαβόητος Ναζιστής που τον απέφευγαν και οι φίλοι του. Εξόριστος από την Αλβανία ως πράκτορας του ελληνικού εθνικισμού ομολογεί ο ίδιος: “Εγώ, όστις ηθέλησα ως καθηγητής του Πανεπιστημίου να αποτρέψω τους πλανηθέντας φοιτητάς από την οδόν της απωλείας και έκρουσα τον κώδωνα του κινδύνου προς τον λαόν διά του ραδιοφώνου, υπέστην τόσον ισχυράν την επίθεσιν, ώστε εγκατελείφθην εις το έλεος του Θεού και διά των προπηλακισμών και συκοφαντιών διεσύρθη το όνομά μου κατά τοιούτον τρόπον, ώστε εκλόνισαν και πολλούς εκλεκτούς φίλους μου” (“Δεκεμβριανή τραγωδιά των ομήρων”). Ήταν τόσο θρασύς που στην ραδιοφωνική ομιλία της 25ης Μαρτίου 1944 καταγγέλλει την “αντεθνική και αντιχριστιανική” Αντίσταση κατά των Γερμανών. Στο Βαλκανικό πόλεμο είχε συγκροτήσει ομάδα 110 ενόπλων παπάδων στη Χαλκιδική για να τρομοκρατήσει το σλαβόφωνο πληθυσμό.

Οι κατηγορημένοι ως δωσίλογοι Σερρών Κωνσταντίνος, Μυτιλήνης Ιάκωβος, Σιδηροκάστρου Βασίλειος και Φθιώτιδος Αμβρόσιος παρέμειναν ανενόχλητοι στις επισκοπές τους. Ο Αθηνών Σπυρίδων υπερασπίστηκε στο δικαστήριο δωσιλόγων τον κατοχικό πρωθυπουργό Τσολάκογλου και ο Παροναξίας Χερουβείμ κατέθεσε υπέρ του κατοχικού υπουργού Λιβιεράτου. Ο Ιερόθεος της Αιτωλοακαρνανίας, διώκτης των έντιμων κληρικών, που κατηγορήθηκε από τον Θέμο Κορνάρο (“Αγύρτες και κλέφτες στην Εξουσία.”) ως σαδιστής βασανιστής ζώων, ως διώκτης των πατριωτών κληρικών, και πως ευλόγησε τον στρατό Κατοχής στις 10-Οκτώβρη του 1943 στην πλατεία του Αγρινίου, όχι μόνο δεν λογοδότησε, αλλά καταδίκασε τον συγγραφέα για δυσφήμηση στα μετεμφυλιοπολεμικά δικαστήρια. Την ευχή του Ιερόθεου «να είναι πάντα νικηφόρα τα γερμανικά στρατεύματα» την μετέφεραν οι Ναζίδες σε όλα τα ορεινά χωριά με προκηρύξεις, που έριξαν από τα αεροπλάνα τους. Ο διάδοχός του στη Μητρόπολη Μεσολογγίου Θεόκλητος, απειλούμενος από τη Σύνοδο με υποχρεωτική συνταξιοδότηση για λόγους υγείας (οι αρχιμανδρίτες που καραδοκούν να καταλάβουν το θρόνο σαν Αγαρηνοί δελφίνοι, πιέζουν τους πάτρονές τους δεσποτάδες να διώξουν το γερασμένο άλογο), για να ξεμπροστιάσει τους συναδέλφους του και για να εκδικηθεί, επαίνεσε τον Ιερόθεο με τόσο πρόστυχο τρόπο που δείχνει την απόλυτη ηθική κατάπτωση των δεσποτάδων: «Αυτήν τη στιγμή έρχεται εις τον νούν μου κάποιο περιστατικό που έχει σχέσιν με τον αείμνηστον προκάτοχόν μου Κυρόν Ιερόθεον, εκ Καλαβρύτων ορμώμενον, άνδρα και λεβέντη συνάμα. Εγένετο λοιπόν συνεδρία της Ιεράς Συνόδου. Αρχικά εξεφωνούντο τα ονόματα των συνέδρων. Οταν λοιπόν εξεφωνήθη το όνομα μακαριστού αδελφού, ο αείμνηστος Ιερόθεος φώναξε «Παρούσα». Αναστάτωση εις την αίθουσαν. Φωνές, διαμαρτυρίες, σάλος, σχόλια… Το συμβάν όμως απεσιωπήθη εντός της αιθούσης. Κανείς δεν εκινήθη εναντίον του Ιεροθέου. Ολοι δάγκωσαν τη γλώσσα τους, ένοχοι και συνένοχοι» (Επιστολή στον Χουντόδουλο: «Η διαφθορά ενδημεί στην Ιερά Σύνοδο»- Θ.Τσάτσης Ελευθεροτυπία 17.3.2003).

Βέβαια ο φιλοναζιστής Ιερόθεος που φώναξε “Παρούσα” στη Σύνοδο έχει κι αυτός θαυματουργήσει. Διαβάζω στον βίο του αντικομμουνιστή και ψυχασθενούς μητροπολίτη Καντιώτη, ιερόσυλου κατεδαφιστή ιστορικών ορθόδοξων σλαβομακεδονικών ναών: “Μιά βροχερή ημέρα, και ενώ βαδίζει σκυμμένος, βλέπει πεσμένο κάτω ένα μικρό ταχυδρομικό φάκελλο. Σκύβει και τον παίρνει από τις λάσπες. Η έκπληξί του είνε μεγάλη όταν βλέπη ότι ο φάκελλος είνε γι’ αυτόν (έπεσε προφανώς κατά λάθος από τα χέρια του γέροντος ταχυδρόμου της νήσου). Ανοίγει και διαβάζει. Ο μητροπολίτης Αιτωλοακαρνανίας Ιερόθεος τον καλεί να πάη στο Μεσολόγγι και ν᾽ αναλάβη τη θέσι του γραμματέως της μητροπόλεως. Βλέπει το πράγμα ως κλήσι Θεού καὶ υπακούει αμέσως.”

Αυτών των αναξιοπρεπών τον έπαινο γλυκάθηκε να αποσπάσει ο Μανώλης Γλέζος;

ΥΓ
Δείτε το βίντεο με σκηνές από το Happy day και με το τραγούδι “Η θητεία”:

 

ΜΕΡΟΣ 3ο

(Μέρη 1ο – 2ο)

Γράμμα από το Ληξούρι: Αναγνώστης Λασκαράτος

Κύριε Ροΐδη,
Ο επίσκοπος Πατάρων Μελέτιος του Οικουμενικού πατριαρχείου, εκπροσωπόντας τον ασθενή δεσπότη Αλεξανδρούπολης προέστη στην υποδοχή «των ενδόξων Γερμανικών Στρατευμάτων», με την φωτογραφία του να κάνει τον γύρο της κατεχόμενης Ευρώπης μέσω του γερμανικού προπαγανδιστικού περιοδικού «Signal». Εκ μέρους δήθεν του λαού της Αλεξανδρούπολης, υπέγραψε κείμενο, «Προς την Αυτού Εξοχότητα τον Φύρερ…» (Γ.Μουστάκης, «Δαυλός», Απρίλιος 2003), εκφράζοντας «τας ολοψύχους ευχαριστίας και την εις το διηνεκές αναλλοίωτον ευγνωμοσύνην…διά την άκραν ευγένειαν και τον ιπποτισμόν τον οποίον επεδείξαντο απέναντί του τα ηρωικά στρατεύματα της κατοχής» (10/4/41). Το 1961 προήχθη τιμής ένεκεν σε μητροπολίτη. Δεκάδες πατριώτες παπάδες που εντάχθηκαν στις γραμμές του Ε.Α.Μ. καθαιρέθηκαν ενώ κανείς μητροπολίτης που συνεργάστηκε με τον κατακτητή δεν τιμωρήθηκε, με εξαίρεση τον Αγιορείτη και μετέπειτα μητροπολίτη Βασίλειο, ο οποίος όμως καταδικάστηκε (σε δυο χρόνια φυλακή), όχι επειδή το κράτος και η Εκκλησία ήθελν να αποδώσουν Δικαιοσύνη, αλλά επειδή ήταν Ρώσος και επεδίωκε τη Διεθνοποίηση του Αγ.Όρους. Αναγκάστηκε έτσι να φύγει από την Ελλάδα. Στην καταδικαστική απόφαση αναφέρεται πως “ικανοποίει κατά συρροήν…όλας τας ορέξεις των κατακτητών” χαρίζοντάς τους λειτουργικά κειμήλια (Γ.Μουστάκης, «Δαυλός» Απριλίου ‘03). Η καταδίκη αυτή δεν εμπόδισε την προαγωγή του σε μητροπολίτη Βρυξελλών από την εξόριστη ρωσική Εκκλησία, ούτε τις τιμητικές αναφορές στο θεολογικό συγγραφικό του έργο από Έλληνες κληρικούς σήμερα. Επρόκειτο όμως για έναν άθλιο άνθρωπο ο οποίος ειδοποίησε τους Ναζί να διώξουν κυνηγημένα από τους Ταγματασφαλίτες γυναικόπαιδα της Ιερισσού, επειδή παραβίασαν το Άβατο και ζήτησαν το καλοκαίρι του ’44 καταφύγιο στη Μονή Εσφιγμένου. Δείγμα της κατά τον κ. Γλέζο “καθολικότητας” της αντίθεσης του Κλήρου προς τους Ναζί, είναι και η δουλική επιστολή των 20 Αγιορειτών ηγούμενων προς τον Χίτλερ:

“Προς την Αυτού Εξοχότητα τον Αρχικαγκελλάριον του ενδόξου Γερμανικού Κράτους Κύριον Αδόλφον Χίτλερ

 

Εξοχότατε,
Οι βαθυσεβάστως υποσημειούμενοι Αντιπρόσωποι των Είκοσιν Ιερών Βασιλικών Πατριαρχικών καί Σταυροπηγιακών Μονών του Αγίου Όρους Άθω, λαμβάνομεν την εξαιρετικήν τιμήν ν’ απευθυνθώμεν προς την Υμετέραν Εξοχότητα καί παρακαλέσωμεν Αυτήν θερμώς, όπως, ευαρεστημένη, αναλάβη υπό την Υψηλήν προσωπικήν Αυτής προστασίαν καί κηδεμονίαν τον Ιερόν τούτον Τόπον, του οποίου Ηγούμενοι καί αντιπρόσωποι τυγχάνομεν, διαδεχομένη εν τούτω τους ιδρυτάς καί Ευεργέτας του Ιερού τούτου Τόπου Βυζαντινούς Αυτοκράτορας καί διαδόχους τούτων. …. Το Αυτονομιακόν τούτο πολίτευμα περιεθριγκώθη δι’ αλλεπαλλήλων τυπικών καί Χρυσοβούλων των ιδρυτών καί ευεργετών των Ιερών μονών Βυζαντινών Αυτοκρατόρων Βασιλείου του Μακεδόνος(882), Ιωάννου Τσιμισκή(972), Κωνσταντίνου Μονομάχου(1046), Στεφάνου Δουσάν(1346) καί άλλων Σλαύων, Ουγγροβλάχων Ηγεμόνων καί των μετέπειτα Σουλτανικών Φιρμανίων ….περιεθριγκώθη τέλος, διά του 62ουάρθρου της Βερολινείου συνθήκης του έτους 1878, έχοντος ούτω, οι μοναχοί του Όρους Άθω οθενδήποτε καί αν κατάγωνται θα διατηρήσωσι τά κτήματα καί τα πρότερα αυτών δικαιώματα καί θ’ απολαύωσιν, άνευ ουδεμιάς εξαιρέσεως, πλήρους ισότητος δικαιωμάτων καί προνομίων. ……… παρακαλούμεν καί ικετεύομεν θερμώς την Υμετέραν Εξοχότητα όπως αναλάβη υπό την υψηλήν προστασίαν καί κηδεμονίαν Αυτής. Τον Βασιλέα των Βασιλευόντων καί Κύριον των Κυριευόντων εξ όλης ψυχής καί καρδίας ικετεύοντες, όπως επιδαψιλεύση τη Υμετέρα Εξοχότητι υγείαν καί μακροημέρευσιν επ’ αγαθώ του ενδόξου Γερμανικού Έθνους. Υποσημειούμεθα βαθυσεβάστως…».

Το Άγιο Όρος είχε δυο λόγους να λατρέψει τον Χίτλερ. Ήταν βαθιά αντικομμουνιστικό, γιατί το τέλος του τσαρισμού στη Ρωσία σήμανε το τέλος των βαρύτιμων βασιλικών δωρεών στους καλόγερους που παραδοσιακά αποσπούσαν από τους Ρώσους και Βλάχους ηγεμόνες και γιατί ήταν βαθιά αντισημητικό ακολουθώντας την εκκλησιαστική παράδοση του Νίκωνα του Μετανοείτε και του μέντιουμ Κοσμά Αιτωλού. Στις 7.6.’44 δημοσιεύτηκε στο λογοκριμένο «Ελεύθερον Βήμα» είδηση στην οποία εξαίρεται η άριστη συνεργασία που είχαν με τους αγιορείτες ηγουμένους οι γερμανικές αρχές και αναφέρεται πως οι μονές δεν πείνασαν «χάρις εις τας μεγάλας εισαγωγάς τροφίμων εκ μέρους

του Γερμανικού στρατού εις το Όρος…». Σήμερα ο πολυγραφότατος αγιορείτης Μιχήλ Χατζηαντωνίου που έφυγε από τον Άθω ξεμπροστιάζοντάς τον ως χώρο ψυχοφαρμάκων και κρυφής ομοφυλοφιλίας , εξηγεί: «Από την επίσημη αρχή του Αγίου Όρους, ο Χίτλερ θεωρήθηκε φιλόθεος, αφού κατέτρεχε κι εξόντωνε τους Εβραίους». Ο ίδιος αποκαλύπτει: «Επί πολλά χρόνια στην πανήγυρη μοναστηριού δημιουργείτο μεγάλο πρόβλημα διότι στο αρχονταρίκι υπήρχε τεράστια φωτογραφία του Μεταξά. Στις ενστάσεις πολλών επισκεπτών, ότι πρέπει να τον βγάλουν από εκεί οι μοναχοί απαντούσαν: “Αυτός έσωσε την Ελλάδα και ξάφρισε (sic) τους κομμουνιστές!…υπηρέτησε τον ελληνοχριστιανικό πολιτισμό!”.Mε γράμμα του στον «Δαυλό» (τ. 251, 11.’02), ο τ. δημοτικός σύμβουλος της Αθήνας γνωστός συγγραφέας και θεολόγος Γ.Μουστάκης αποκαλύπτει συγχαρητήρια επιστολή προς τον Χίτλερ της Ι.Επιστασίας των 20 εκλεγμένων αντιπροσώπων των αγιορείτικων μονών, με αφορμή την πτώση του Ζιτομίρ, σοβιετικού οχυρού στην Ουκρανία, στα χέρια των Ναζίστών: «…..αγαλλόμενοι κραυγάζομεν εν θαυμασμώ: Έπεσεν το Ζιτομίρ καί εσώθη η Χριστιανοσύνη…..Κύριος ο Θεός κρατύνη την υμετέραν εξουσίαν εις έτη πλείστα…..». Ο κατοχικός υπουργός Ν. Λούβαρις, καταδικασμένος από το δικαστήριο δωσιλόγων, διαπιστώνει στην “Πύλη του Ουρανού” του, πως “Ο Άθως είναι ίσως το μόνο τμήμα της Χώρaς, όπου εξaκολουθεί να ζή….το εθνικόν ιδεώδες…“.

Πράγματι, ο Μιχαήλ καταθέτει και την μαρτυρία γιατρού του όρους πως αν ψήφιζαν οι αγιορείτες θα έπαιρνε 50% η Ν.Δ. και 50% η Ακροδεξιά. προσθέτοντας για την τελευταία “και λίγο έβαλα“.

Ο αντισημητισμός, ήταν πάντα διάχυτος στη Β. Ελλάδα. Τα μάρμαρα του εβραϊκού νεκροταφείου Θεσσαλονίκης λεηλατήθηκαν την Κατοχή από την Εκκλησία που τα χρησιμοποίσε για πλακόστρωση ναών. Ο φιλομοναρχισμός, ο αντικομμουνισμός, η σύμπλευση με το Ναζισμό (ειδικά πριν εισβάλει ο γερμανικός στρατός στις ορθόδοξες χώρες), υπήρξαν κλασσικά χαρακτηριστικά του βαλκανικού και του ρωσικού ανώτερου ορθόδοξου κλήρου, που έβλεπε στον Χίτλερ τον εχθρό των Εβραίων και των κομμουνιστών και την ελπίδα για την παλινόρθωση του διαδόχου του Βυζαντινού Αυτοκράτορα, του Ρώσου Τσάρου. Σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά ιδιαίτερα (2003) ως Άγιο μια μαύρη φιγούρα, τον αντισημίτη Σέρβο επίσκοπο Νικόλαο Βελιμίροβιτς, τον “Νέο Χρυσόστομο”, ιδιαίτερα αγαπητό και στην Ελλάδα, που είχε παρασημοφορηθεί στα 1935 από τον Χίτλερ τον οποίο επαίνεσε ως συνδυάζοντα εθνικισμό με χριστιανική πίστη και τον οποίο παρομοίασε με τον εθνικό Άγιο των Σέρβων πρίγκηπα και Αρχιεπίσκοπο Σάββα. Αργότερα συνέγραψε στο Νταχάου όπου είχε φυλακιστεί ως Σέρβος πατριώτης (σε προνομιακή πτέρυγα) το αντισημητικό σύγγραμμα: “Μεσα από το παράθυρο της φυλακής”, στο οποίο διαπίστωνε πως η Ευρώπη ήταν το πεδίο της μάχης μεταξύ των Εβραίων και του πατέρα τους του Διαβόλου από τη μία και του Θεού από την άλλη. Αμετανόητος υποστήριζε ακόμη και το 1953 τον Σέρβο φασίστα και εγκληματία συνεργάτη του Χίτλερ Δημήτρη Ljotic. Στη φωτογραφία βλέπουμε τον Άγιο με τον καταδικασμένο ως εγκληματία πολέμου ορθόδοξο ιερέα Momcilo Dujic των Σέρβων ορθόδοξων ναζιστών Τσέτνικ. Ο Βελιμίροβιτς πέθανε στις ΗΠΑ όπου είχε καταφύγει γι ανα γλυτώσει από το καθεστώς Τίτο.

Το Άγιο όρος ανέδειξε και τον αντιφατικό ορθόδοξο παπά λόρδο Δημήτριο (Δαυϊδ) Μπάλφουρ, τον γνωστό επί Κατοχής πράκτορα της Ιντέλιντζεντ Σέρβις, που αν και είχε συνείδηση ορθόδοξου ιερωμένου και βαθιά θεολογική κατάρτιση, δρούσε όμως ως κατάσκοπος των Βρεττανών στη χώρα μας προδίδοντας μεταξύ των άλλων και το μυστήριο της εξομολόγησης. Ο αυτοαποσχηματισμός του δεν έλυσε ποτέ το αίνιγμα αυτού του ανθρώπου που τέλεσε πολιτικό γάμο γεγονός που τον εμπόδιζε να επιστρέψει στην ιερωσύνη όπως το επιθυμούσε και που εμπλούτισε τον μακρύ κατάλογο των ορθόδοξων κληρικών, πρακτόρων του Καίσαρα.

Το Άγιο Όρος δεν αποτελούσε όμως μια εξαίρεση, μια παθολογική ομάδα κηφήνων, ψυχοπαθών, και διαστροφικών καλόγερων, χωρίς ίχνος κοινωνικής και πατριωτικής ευθύνης, που μαθημένοι να κολακεύουν και να επωφελούνται από κάθε Ρωμαίο, Σέρβο, Οθωμανό ή Ρώσο δυνάστη έσπευσαν να υμνήσουν και τον Χίτλερ για να σώσουν προνόμια και θησαυρούς. Τέσσερεις τουλάχιστον βορειοελλαδίτες ιεράρχες εκφώνησαν πανηγυρικές ομιλίες κατά την περιφορά της προπαγανδιστικής έκθεσης των κατοχικών στρατευμάτων «ο σοβιετικός παράδεισος», η οποία προσπαθούσε να πείσει τον πληθυσμό για την αναγκαιότητα του αντικομμουνιστικού αγώνα. Ο Σερρών Κωνσταντίνος μίλησε για την «παλαιά ευτυχία των Ρώσων» επί τσάρου διατυπώνοντας την άποψη ότι «ο μπολσεβικισμός δέον να θεωρηθή μία κίνησις παρά κατωτέρω λαώ”. Από κοντά οι Εδέσσης Παντελεήμων: «Ο Ελλην, … τάσσεται παρά το πλευρόν των δυνάμεων αίτινες καταπολεμούν το υλιστικόν τούτο σύστημα και ελπίζει ότι ούτω θα επιτύχη να εξασφαλίση έν ελεύθερον και ευτυχές μέλλον εν τω πλαισίω της νέας Ευρώπης», Φλωρίνης Βασίλειος “Καθώς … η Θεία Πρόνοια, εν τω προσώπω του Μεγάλου Κωνσταντίνου, εθριάμβευσε κατά των διωγμών της ειδωλολατρείας, τοιουτοτρόπως σήμερον, εν τω προσώπω του Μεγάλου Ηγέτου του ενδόξου Γερμανικού έθνους, θα θριαμβεύση … η δόξα του μεγάλου Γερμανικού Έθνους και η προς αυτό ευγνωμοσύνη απάντων των λαών, και ιδιαιτέρως του ελληνικού, θα είναι αιωνία» και Κασσανδρείας Ειρηναίος, που καταγγέλλει τον διεθνή κομμουνισμό σαν «σιωνιστικό προϊόν»: «Ευνόητος η χαρά και ανακούφισις ήν ησθάνθην…όταν ο Μέγας Φύρερ του Γερμανικού Ράιχ εκήρυξε τον κατά των Μπολσεβίκων πόλεμον, προς απαλλαγήν της Αγίας Ορθοδόξου Ρωσίας από των σκληρών και αφορήτων αυτών τυράννων και βασανιστών. Ο κατ’ αυτών πόλεμος είνε φιλάνθρωπος, ευγενής και σωτήριος. … ιλιγγιώμεν…διότι αναντιρρήτως το ήμισυ του…υπάρχοντος παντοδυνάμου χρυσού ευρίσκεται εν ταις χερσί των Εβραίων”.(“Ελευθεροτυπία”- Iός, 9-4-2000)

Ο προειρημένος μάλιστα Μητροπολίτης Σερρών Κωνσταντίνος, μόλις μπήκαν οι Βούλγαροι στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, κάλεσε τον πληθυσμό να συμμορφωθεί με τις διαταγές τους, παρέχοντάς τους «πάσαν ευκολίαν και περιποίησιν» και ο μητροπολίτης Φθιώτιδος Αμβρόσιος, που θα τον ξαναβρούμε μπροστά μας αργότερα: “με δυο εγκυκλίους του (το 1941 και 1942) προέτρεψε τους κληρικούς της Μητροπόλεώς του να συστήσουν στους πιστούς να παραδώσουν τα όπλα στους Ιταλούς, υποσχόμενος ότι οι εισβολείς θα ανταμείψουν τους εφημέριους – τους εφημέριους, ούτε καν το λαό – με τρόφιμα!”.

Είδαμε τον Σέρβο ναζιστή άγιο Νικόλαο που φυλακίστηκε στο Νταχάου, στα οπλαίσια των αναπόφευκτων παρεξηγήσεων και συγκρούσεων μεταξύ βαλκάνιων και Γερμανών εθνικιστών, όπως μεταξύ Χίτλερ, Μουσολίνι και Μεταξά κλπ. Υπήρξαν και δυο Έλληνες μητροπολίτες που ως απλοί κληρικοί φυλακίστηκαν στο Νταχάου, μάλλον κατά λάθος χωρίς κάποιον εμφανή λόγο, όπως απέδειξε και η μετέπειτα ζωή τους. Ο Κυθήρων Μελέτιος, τότε εφημέριος στο Μόναχο, αργότερα υμνητής της Δικτατορίας και ο Δημητριάδος Δαμασκηνός, που εξαναγκάστηκε εκβιαζόμενος σε παραίτηση το 1968 από τη Χούντα για λόγους “ηθικής”. Ο ίδιος απέδωσε τις κατηγορίες εναντίον του σε πλεκτάνη των ορθόδοξων παρεκκλησιαστικών οργανώσεων και κληροδότησε τη μεγάλη του περιουσία στην οικονόμο του.

Η “ευσεβεστάτη” αιμομίκτρια Φρ.Μπραουνσβάιχ σύζυγος του θείου της Paul Γλύξμπουργκ, μητέρα του άνεργου σήμερα Κώστα Ντεγκρέτσια (στη φωτ.προσεύχονται στην ενθρόνιση του αρχ.Ιερώνυμου Κοτσώνη), μέλος της χιτλερικής Νεολαίας, που υποχρεώθηκε να βαπτιστεί ορθόδοξη για να γίνει βασίλισσα, πρωτοστάτησε μαζί με την Εκκλησία στο παιδομάζωμα, δηλαδή στο μάντρωμα σε στρατόπεδα και στη μύηση στα ελληνοχριστιανικά ιδεώδη, από στρατιωτικούς παπάδες, ανυπεράσπιστων παιδιών μολυσμένων οικογενειακά με τον “κομμουνιστικό ιό”. Πολλά πουλήθηκαν για υιοθεσία σε αμερικανικές οικογένειες. Το έγκλημα αυτό το ευλόγησε ο αρχιεπίσκοπος Σπύρος Βλάχος, παρομοιάζοντας τον ΕΛΑΣ «ως… άλλον Ηρώδη». Ο μητροπολίτης Μεσσηνίας Χ.Θέμελης, που άφησε εποχή ως χωρεπίσκοπος Θαυμακού στην επί χρήμασι τέλεση των θρησκευτικών μυστηρίων (απέκτησε το παρατσούκλι “Γρηγόρης” γιατί έτρεχε φορώντας τα άμφιά του μέσα σε ταξί από γάμο σε κηδεία κλπ), απεφάνθη στη Σύνοδο του Χριστόδουλου (10/2000): «… Το παιδομάζωμα των Ελληνοπαίδων έγινε από τους σύγχρονους εγκληματίες του ξενόδουλου συμμοριτισμού κατά την διάρκειαν του εν Ελλάδι συμμοριτοπολέμου…».

Όμως σε αυτά τα άντρα του ελληνοχριστιανικού πολιτισμού τα παιδάκια υφίσταντο ακόμη και βιασμούς.

…

ΥΓ1:

Οι επίσκοποι τίμησαν τη Μπραουνσβάϊχ πιο πολύ και από την ευλαβική και ενάρετη συγγραφέα Δήμητρα Παπανδρέου. Της έψελναν ειδικό Πολυχρόνιο ακόμη και όταν δεν ήταν βασίλισσα αλλά απλή βασιλομήτωρ. Ο πολυχρονισμός σταμάτησε ύστερα από προδοσία του πρώην αυλικού της αρχιμανδρίτη Ι.Κοτσώνη, ο οποίος εκτέλεσε πειθήνια ως διορισμένος Αρχιεπίσκοπος διαταγή της Δικτατορίας να τον διακόψει. Η μέγαιρα είχε στο μεταξύ ασπαστεί το Βουδισμό.

YΓ2.
Ο Θεολόγος δρ.Γ.Μουστάκης για το Άγιο Όρος και τον Χίτλερ:

ΜΕΡΟΣ 4ο -τελευταίο

 

(Μέρη 1ο – 2ο – 3o )

Γράμμα από το Ληξούρι: Αναγνώστης Λασκαράτος

Κύριε Ροΐδη,
O συμπολεμιστής του Άρη Βελουχιώτη, αρχιμανδρίτης Γερμανός Δημάκος (παπα-Ανυπόμονος), είναι μάρτυρας αδιάψευστος που τινάζει στον αέρα τους ισχυρισμούς του κ. Γλέζου πως οι επίσκοποι πήραν μέρος στην Αντίσταση κλπ. Κάθε άλλο. Στην καλύτερη περίπτωση εγκατέλειψαν τις έδρες τους και το ποίμνιό τους. Ο κ.Γλέζος αναφέρει και “πάρα πολλούς” μητροπολίτες που πήγαν στο βουνό. Δυό ήταν όλοι κι όλοι κι αυτοί κυνηγήθηκαν όπως είπαμε από την Εκκλησία. Αναφέρει και μητροπολίτες που πήραν τα βουνά με τον ΕΔΕΣ. Αυτό θα συνέβη πολύ διακριτικά γιατί δεν βρήκα κανένα. Αν κάποιος ξέρει έστω έναν, ας μας τον υποδείξει. Εκτός αν εννοεί τη ντροπιαστική περίπτωση του πλιατσικολόγου συμμαχητή του Ζέρβα μητροπολίτη Παραμυθίας Δωρόθεου ή τον ΕΔΕΣίτη (αρχιμανδρίτη όμως) Σεραφείμ τον μετέπειτα χουντικό Αρχιεπίσκοπο, που κατέλαβε τον θρόνο πραξικοπηματικά χάρις στη φιλία του με τον αρχιβασανιστή Ιωαννίδη. Ο Γερμανός Δημάκος λες και έγραψε τις αναμνήσεις του για να βγάλει ψεύτη τον κ.Γλέζο. Καταγγέλλει τον μητροπολίτη Φωκίδας Αθανάσιο, πως παρέδωσε τον ηγούμενο του Αη Λιά Αγαθόνικο Καρούσο στους Ναζί για εκτέλεση με σκοπό να αρπάξει το λάδι της μονής. (Ο Αθανάσιος καταγγέλθηκε και από παλαιοημερολογίτες ότι ποδοπάτησε στη Δεσφίνα τη θεία κοινωνία και χτύπησε τον ιερέα τους). Ο Δημάκος καταγράφει και δήλωση που φέρεται ότι έκανε ο Ιωαννίνων και μετέπειτα Αθηνών Σπυρίδων για τους απόφοιτους του Ιεροδιδασκαλείου Βελλάς που όλοι τους πήραν μέρος στην Εθνική Αντίσταση: «Δεν έκανα καλύτερα χοιροτροφείον…να προμηθεύω τους χωρικούς γουρουνάκια; Παρά πήγα κι έφτιαξα σχολείο…». Ο γραμματέας του μητροπολίτη Κονίτσης είπε στον Γερμανό: «Εδώ…μια φορά κυβερνούσε ο Αλή Πασάς….τον διαδέχθηκε ο Δεσπότης Ιωαννίνων….απλώς αφεντικό αλλάξαμε! Για να ζήσεις στην Ήπειρο έπρεπε να φιλήσεις την παντόφλα του Σπυρίδωνος…». Ο ηγούμενος Γερμανός, ήταν ένας άνθρωπος χωρίς μόρφωση που δυστυχώς στα στερνά του ανέπτυξε αφελώς σχέσεις με την εθνικιστική Ακροδεξιά και στη μονή του οποίου αγίασε (μετά τον θάνατο του Γερμανού) το κερδοφόρο κουφάρι του αρχαιοκάπηλου πορνοκαλόγερου Βησσαρίωνα. Αποτελεί όμως αδιάψευστη πηγή πληροφοριών. Μνημονεύει τους δημοκρατικούς πατριώτες κληρικούς που καταδιώχτηκαν άγρια από «από το μισαλλόδοξο και εκδικητικό…καθεστώς, αλλά και από Δεσποτάδες προκλητικά απόντες των εθνικών αγώνων…μακριά από το δοκιμαζόμενο ποίμνιό τους, ασφαλείς και ευημερούντες πλην ελαχίστων…¨», σημειώνοντας και περιπτώσεις καλών κληρικών που σφάχτηκαν άδικα από φανατικούς Ελασίτες ή και Εδεσίτες. Ο Γερμανός επισημαίνει πως: «Οι Δεσποτάδες έφυγαν από τις Μητροπόλεις τους…» κι αλλού «Οι επίσκοποι όλοι πλην ελαχίστων τιμητικών εξαιρέσεων κατέφυγαν στην Αθήνα ζώντες εν πλήρει ασφαλεία και ανέσει….Μόνο τρεις ή τέσσαρες Επίσκοποι έμειναν στις μητροπόλεις τους στην Β.Ελλάδα». Όπως γράφεται μάλιστα στα σχόλια των Απομνημονευμάτων του; «Και από τους ελάχιστους που έμειναν…υπήρξαν κι αυτοί που κράτησαν επαμφοτερίζουσα στάση, όπως ο Φθιώτιδος Αμβρόσιος» (τον είδαμε να δρα “εθνικώς” και στο 3ο μέρος), που καλούσε τους ιερείς «να παραδώσουν ή να καταδώσουν» κρυμμένα όπλα στις κατοχικές Αρχές.

Ο αρχιμανδρίτης Χριστόφορος Καλύβας, ένας φανατικός ιερωμένος, που όμως έζησε λιτά χωρίς να αναμιχθεί σε σκάνδαλα, εντάχθηκε για λίγο στο ΕΑΜ της Καστοριάς από το οποίο αποχώρησε όταν αντιλήφθηκε πως κυριαρχείται από κομμουνιστές. Αυτό δεν εμπόδισε να πέσει θύμα διώξεων που έφτασαν μέχρι ξυλοδαρμού του από ακροδεξιούς στρατιωτικούς. Στα βιβλία του, (“Ανορθώσατε την Εκκλησία”, “Φως ή Φωτιά”, “Έτσι σπουδάζουν οι φτωχοί”) είναι καταπέλτης κατά της δεσποτικής διαφθοράς και καταγγέλει πως κανείς επίσκοπος δεν πείνασε στην Κατοχή “πολλοί όμως επαχύνθησαν λαμβάνοντες όλας τας βιταμίνας του λατινικού αλφαβήτου” όταν το ποίμνιο πέθαινε της πείνας.
Να περάσουμε λίγο στην Εκκλησία της Κρήτης. Ο αρχιεπίσκοπος Βασίλειος και ο Κισσάμου Ευδόκιμος εξορίστηκαν από το νησί και ο αρχιμανδρίτης Φ.Θεοδοσάκης εκτελέστηκε, αλλά η στάση πολλών Κρητικών δεσποτάδων ήταν στην καλύτερη περίπτωση αμφιλεγόμενη. Ο Πέτρας Διονύσιος που κατηγορήθηκε το 1944 από τον μελλοθάνατο Ρούσο Κούνδουρο, ως υπεύθυνος για την επικείμενη εκτέλεσή του, αφού τον κάρφωσε στους Γερμανούς πως είναι κομμουνιστής, αρνήθηκε πεισματικά μια ημέρα πριν οδηγηθεί στο απόσπασμα να τον σώσει. Ο Κυδωνίας Αγαθάγγελος περιόδευε εισπηδώντας αντικανονικά σε ξένες επισκοπές τα χωριά της Κρήτης καλώντας τους κατοίκους να παραδώσουν τα όπλα στον στρατό κατοχής και ζητούσε από τους χωρικούς να μην τροφοδοτούν τους αντάρτες. Ο ίδιος, και ο πρωτοσύγκελος και μετέπειτα αρχιεπίσκοπος Κρήτης Ευγένιος, καταδίκασαν τους πατριώτες που εκτελούσαν τους δωσίλογους. Για τον Ευγένιο και τον Αγαθάγγελο που φωτογραφήθηκε να χαιρετά ναζιστικά έγιναν πολλές προσπάθειες να δικαιολογηθούν με τα συνηθισμένα επιχειρήματα (πιέσεις των γερμανικών αρχών, προσπάθεια διάσωσης του φιλήσυχου ποίμνιου από αντίποινα, μεσολαβήσεις τους υπέρ πολιτών κλπ), αλλά οι μαρτυρίες εναντίον τους είναι πολλές και από διαφορετικές κατευθύνσεις.

Στις 4 Ιουνίου 1942, εγκύκλιος της Ι, Μητροπόλεως Κρήτης, υπογεγραμμένη από τον Ευγένιο αποδοκιμάζει διπλωματικά τους “φονείς” Για να μην μείνει κάποια αμφιβολία περί του αν εννοούσε και τους εισβολείς (Αυτό το επιχείρημα προβάλλουν οι απολογητές του λες και οι Γερμανοί ήταν κουτορνίθια και δεν μπορούσαν να το αντιληφθούν) ή μόνο τους αντάρτες, ο πρωτοσύγκελος τεκμηριώνει τις απόψεις του με το αποστολικό “Πάσα ψυχή εξουσίες υπερεχούσαις υποτασσέσθω”, ζητώντας “την κατάπαυσιν του κακού και την επαναφοράν εν τω Νόμω της ειρηνικής συμβιώσεως πάντων ημών μετά των Γερμανικών Στρατευμάτων Κατοχής”. Για τον Αγαθάγγελο υπάρχουν μαρτυρίες όπως αυτή του Στέφανου Πρώϊμου («Ο ΕΛΑΣ της Κρήτης», Σύγχρονη Εποχή-1984) και «Ραμνιωτών» στα «Χανιώτικα Νέα» (5-8-1997) που τον ενοχοποιούν για την εκτέλεση του παπά- Μανώλη Γεωργουσάκη. Ο ίδιος ο Κ. Μητσοτάκης, που παρά τις γνωστές συκοφαντίες του ΠΑΣΟΚ και της επίσημης τότε εφημερίδας του της “Αυριανής”, ανέπτυξε αντιστασιακή δράση, αναφέρεται μειωτικά στον “φιλογερμανικό ρόλο που του απέδωσαν” (Δ. Δημητράκος, Κ. Μητσοτάκης «Πολιτική Βιογραφία», Εκδ.Παπαζήση 1989). Μετά τις εκτελέσεις δωσιλόγων στα 1942, όπως καταθέτει ο «εθνικόφρων» καπετάν Μπαντουβάς: “είχε έρθει τότε ο Μητροπολίτης Χανίων και ήβγανε λόγους στα χωριά Μεσσαράς, να μη μας -ε-τροφοδοτούνε” (Αντ. Κ. Σανουδάκης, «Καπετάν Μπαντουβάς”.) Ο Ευγένιος στην ουσία ακολούθησε την εκκλησιαστική παράδοση της υποταγής στην Εξουσία, όπως εκφράστηκε και με το παράδειγμα του Κρήτης Καλλίνικου που στα 1823 μαζί με όλους τους μητροπολίτες του νησιού όπως μαρτυρεί ο Σπηλιάδης, κάλεσε τους Κρητικούς να ρίξουν τα όπλα. Το ατόπημα επανέλαβε το 1827 ο Αρτέμιος Κυδωνίας απευθυνόμενος στους επαναστάτες της Γραμβούσας, τρομοκρατημένος από τη θανάτωση Κρητικών επισκόπων μερικά χρόνια πριν.

Η ευσεβής Δεξιά έστειλε στο απόσπασμα πολλούς παπάδες που πήραν μέρος στην Αντίσταση. Η Εκκλησία όχι μόνο δεν επενέβη να σώσει τους αντιφασίστες λειτουργούς της αλλά υπερθεμάτισε. Mόνο στις 28 Ιανουαρίου του 1949 καθαιρέθηκαν από εκκλησιαστικό δικαστήριο 28 αγωνιστές ιερείς.

Δυο από αυτούς είχαν ήδη εκτελεστεί με αποφάσεις των στρατοδικίων. Ένας άλλος ιερέας που εκτελέστηκε ήταν και ο παπα-Νικόλαος Ξενάκης, πατέρας πέντε παιδιών, ανθυπολοχαγός στην Μ.Ανατολή και δάσκαλος. Διωγμένος από τον μητροπολίτη Χίου, εκτελέστηκε για «συμμοριτισμό» στις 6 Σεπτεμβρίου του 1948 στο Γουδί. Είχε προηγηθεί η καθαίρεσή του από το Συνοδικό Δικαστήριο και η βίαιη κακοποίηση του βαριά τραυματισμένου παπά από τους δεσμοφύλακες που εφαρμόζοντας την Συνοδική απόφαση, όρμησαν πάνω του με βρισιές και ξυρίζοντάς τον «του κόβουν και σάρκες μαζί» («Ποντίκι», 11-2-’99).

Θα μπορούσε ο κ. Γλέζος ξεπερνώντας τον ενθουσιασμό του στη φιέστα του Χουντόδουλου στο Μέγαρο Λαμπράκη, να απαιτούσε την αποκατάσταση του παπά Ξενάκη, να ζητούσε τη συγνώμη της Ιεραρχίας για τους απηνείς διωγμούς που εξαπέλυσε κατά δεκάδων αντιστασιακών ιερέων, να μνημόνευε τον κατακυνηγημένο από τη Σύνοδο ηρωϊκό παπα-Κώστα Βαλή από τη Τζιβιλιάσα του Θέρμου, που πολέμησε όσο μπορούσε τον αποκτηνωμένο αρχιδωσίλογο δεσπότη του Ιερόθεο της Αιτωλοακαρνανίας, να ζήταγε και την αποκατάσταση του Χίου Ιωακείμ. Θα μπορούσε να απαιτήσει μια συγνώμη για τον θρυλικό κομμουνιστή-αγωνιστή παπα-Στάθη Κτενά, να ταράξει λίγο τον βάλτο της απίστευτης υποκρισίας, αλλά προτίμησε να κρατήσει το στόμα του κλειστό. Εκτός αν τα είπε κι ο φίλος του ο Χριστόδουλος και η Ι.Μ.Δημητριάδος, τον λογόκριναν, πράγμα απίθανο.

Ο δάσκαλος Γρ. Κριμπάς («Η Εθνική αντίσταση στη Μεσσηνία»), μεταφέρει τη μαρτυρία του αγωνιστή Ηλ. Γιαννακούρα. Στις 26 Φλεβάρη 1963 οι αντιστασιακοί με επικεφαλής τον βουλευτή της Ε.Δ.Α. Γρ. Λαμπράκη, θέλησαν να κάνουν μνημόσυνο στους εκτελεσμένους από τους Γερμανούς στην Παλιόχουνη. Απευθύνθηκαν στην μητρόπολη Μεγαλόπολης, αφού κανένας ιερέας δεν τολμούσε να πάει στην τελετή. Ο αρχιμανδρίτης των γραφείων, είπε στον Γιαννακούρα που τον είχαν φυλακίσει οι Γερμανοί «Κακώς ζεις έπρεπε να σε σκοτώσουν«. Ο ιερωμένος αυτός προβιβάστηκε πολύ σύντομα σε Δεσπότη. O Αραχωβίτης γεωπόνος Παρασκευάς Λεβεντάκης, καπετάνιος του ΕΛΑΣ Λακωνίας κι ηγετική μορφή του ΕΑΜ στην Πελοπόννησο, σε ιδιόχειρη αφήγησή του, εξιστορεί πως τον Δεκέμβρη του’42, ζητώντας μαζί με άλλους αντάρτες τρόφιμα, κατέφυγαν στην μονή Μαλεβής, «όμως ο ηγούμενος παπα-Καμπούρης από τον Βασσαρά, δεν άνοιξε ούτε την πόρτα».

Είναι αποδεδειγμένο, με βάση και την μαρτυρία του τότε ιεροκήρυκα και μετέπειτα μητροπολίτη Τραϊανούπολης Κωνστάντιου, ότι ο Καλαβρύτων Θεόκλητος, αν και είχε ειδοποιηθεί από τους Γερμανούς πως θα προβούν σε αντίποινα, παρ’όλο που έκανε ότι μπορούσε για να αποσοβήσει το γεγονός δεν τόλμησε να ειδοποιήσει τους κατοίκους να φύγουν με τα γνωστά τραγικά αποτελέσματα του ολοκαυτώματος (Π. Ροδάκη «Καλάβρυτα 1941-‘44». Παρασκήνιο-’01). Ο Θεόκλητος εγκατέλειψε τον Νοέμβρη του ‘44 τα λείψανα του ποιμνίου του για να μετατεθεί αντικανονικά στην πλούσια μητρόπολη Πατρών για να αμοιφθεί αργότερα για την προδοσία του ποιμνίου του προαγόμενος σε Αρχιεπίσκοπο Αθηνών.

Μετά την απελευθέρωση ο αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός γίνεται αντιβασιλιάς και για λίγο πρωθυπουργός. Όργανο των Άγγλων, έγινε αντιπαθής στην Αριστερά, χωρίς να αποσπάσει τον έπαινο των δικών του. Ο Βενέζης στη μονογραφία του για τον Δαμασκηνό μεταφέρει τη γνώμη του Παπανδρέου: «… είχε το πάθος … της αρχής. Και ιδία της πολιτικής εξουσίας. Είχε προσπεράσει την ικανοποίησιν της Εκκλησιαστικής Ηγεσίας. Ήτο φύσις πολιτική». Ο Σεφέρης, που χρημάτισε διευθυντής του Γραφείου του παρατηρεί στο Ημερολόγιό του με σημασία: «Είχε την ευκαιρία να γίνει ένας μεγάλος άνθρωπος». Τα γεγονότα ξεπερνούσαν πολύ τις ικανότητες και την θέληση του Δαμασκηνού, που πολιτεύτηκε με μικρότητα έχοντας ευθύνη για τις τραγικές εξελίξεις.

Η Εκκλησία δεν μπόρεσε στην τραγική φάση του Εμφυλίου και μετά να παίξει κάποιο θετικό ρόλο. Τροφοδότησε με λόγια και έργα την αντικομμουνιστική υστερία και την ακροδεξιά εγκληματική δράση. Στην καλύτερη περίπτωση ένιπτε τας χείρας της. Ο Μανώλης Γλέζος τα ένιωσε αυτά στο πετσί του και δικαίωμά του είναι να τα ξεχνάει, ΜΟΝΟ ΟΜΩΣ ΣΕ ΟΤΙ ΤΟΝ ΑΦΟΡΑ. Σε επίσκεψη συντάκτη της «Αυγής» υπέρ του φυλακισμένου «κατασκόπου» Μ. Γλέζου προς τον προειρημένο αρχιεπίσκοπο Θεόκλητο, ο τελευταίος αναγνώρισε την συνεισφορά του και υποσχέθηκε μεσολάβηση στον βασιλιά για την απελευθέρωσή του. Η δημοσιέυση (31 Μαϊου 1961) αυτής της δήλωσής του, τον πανικόβαλε και έσπευσε την επομένη να ανασκευάσει σαν τρομαγμένο ανθρωπάκι: «..εδήλωσα ότι θα προσπαθήσω να υποβάλω το αίτημα…χάριτος…πλην δεν το κατόρθωσα, ουδέν έτερον είπον…καθ’όσον είμαι αναρμόδιος» («Αυγή»-3-6-2001).

 

Ευτυχώς δεν ακολουθούν όλοι στην Αριστερά την γραμμή δημόσιων σχέσεων του κ.Γλέζου, που είδε στο πρόσωπο του βασιλόφρονα & μεταξικού Χρύσανθου τον άνδρα που έθεσε την Εκκλησία απέναντι στους Ναζίδες (!). Με γράμμα του στον Χριστόδουλο ο ευρωβουλευτής του Κ.Κ.Ε. Β.Εφραιμίδης, είχε καλέσει τους Δεσποτάδες να ζητήσουν συγγνώμη για την ανάμιξή τους στην πολιτική ζωή, τονίζοντας πως η Εκκλησία «σηματοδότησε τη συνθηκολόγηση με τους χιτλεροφασίστες εισβολείς» και «ευλόγησε τις κατοχικές Κουϊσλινγκ κυβερνήσεις» («Ελευθεροτυπία», 14-4-2000). Αλλά και ο Αλέξης Ασ.Πανσέληνος με άρθρο του στην «Καθημερινή» (9-9-2001), κατηγόρησε την Εκκλησία ως «σύμμαχο και αρωγό όλων των καταπιεστικών και αντιλαϊκών δυνάμεων. Παπάς και χωροφύλακας κατατυράννησαν τον τόπο για δεκαετίες«, επισημαίνοντας πως στην Τουρκοκρατία, στις δικτατορίες, στον εμφύλιο, αλλά και ενδιάμεσα «η Εκκλησία έπαιξε ρόλο άθλιο«, και κατέλήγοντας: «η Εκκλησία να λογοδοτήσει, να ομολογήσει τις αμαρτίες της και να ζητήσει έμπρακτα και επίσημα» συγχώρηση.

Κύριε Ροΐδη,
ο Μανώλης Γλέζος δεν είχε ανάγκη να συγχρωτισθεί ούτε για ένα δευτερόλεπτο με τον Χουντόδουλο, όπως και ο Μίκης Θεοδωράκης δεν είχε ανάγκη να γίνει υπουργός της ΝΔ. Υπαρχουν οι αριστεροί δημοκρατικοί κληρικοί της “Παγκληρικής Κίνησης” αν στ’αλήθεια ο κ. Γλέζος θέλει να έλθει σε επαφή με τον κύκλο των καλών ιερέων. Μόνο που εκεί δεν υπάρχουν τηλεοπτικές κάμερες. Το λιγότερο που πρέπει να κάνει είναι, μετά τις εκλογές, στις οποίες του εύχομαι καλή τύχη (κατεβαίνει στη φωλιά του υποπρωθυπουργού Ραγκούση), να ηγηθεί μιας κίνησης για να ζητήσει η Εκκλησία συγνώμη για τα εγκλήματα που αμετανόητη διέπραξε όχι μόνο στην Κατοχή, αλλά και στον Εμφύλιο και στη Χούντα, ακόμη και κατά δημοκρατικών κληρικών. Οι ανακρίβειες που είπε χρησιμοποιούνται ήδη ως πρωτογενές υλικό σε πολλά αγιογραφικά άρθρα για τον ρόλο της Εκκλησίας στην Κατοχή. Η αλήθεια βιάζεται κατάφωρα με τη συνενοχή του, οι πλαστογράφοι της πατούν πάνω στο όνομά του. “Το λέει ο Γλέζος,” σου λέει ο άλλος και είναι κρίμα…

………….

Y.Γ.
1. Στον κ. Γλέζο απαντά ο τ. βουλευτής του ΚΚΕ Νίκανδρος Κεπέσης.
Ο αρχιμανδρίτης Προκόπιος Παπαθεοδώρου ο Νηστευτής, ηγούμενος της Πεντέλης, θρησκευτικός επιθεωρητής των φυλακών, ιερέας στη Γυάρο όπου βασανίζονταν εξόριστοι και 25-30 ιερείς. Με την ευκαιρία διαβάστε τις γκραν γκινιόλ οδηγίες του πατρός Προκοπίου για τη βρώση του πασχαλινού αρνιού («Ο συμβολισμός του πασχαλίου αμνού», Αθήναι 1937)

2. Οι αρχιμανδρίτες Προκόπιος και Στυλιανός Κορνάρος ο μετέπειτα (φωτογραφηθείς σε στάση “ιππαστί” επί της συζύγου του ιερέα σωφέρ του, από τον ίδιο τον σύζυγο, που εκβίαζε μετά τον δεσπότη!), μητροπολίτης Πρεβέζης και ο μητροπολίτης Σύρου Φιλάρετος έδρασαν «εθνικώς» στη Γυάρο. Επίσης, από το βιβλίο «Στρατόπεδα Γυναικών» της ποιήτριας Βικτώριας Θεοδώρου, αναδεικνύεται (1949) ο Μητροπολίτης Δημητριάδος Ιωακείμ (που βοήθησε μεν ουσιαστικά τους Εβραίους της επαρχίας του στην Κατοχή, αλλά….) ο οποίος δήλωσε για την “κόκκινη δασκάλα” Ρόζα Ιμβριώτη στο στρατόπεδο 1200 αριστερών γυναικών στο Τρίκερρι: “Γνωρίζω την κυρίαν από τα συγγράμματά της και συμφωνώ και επικροτώ να εκτελεστεί αυθωρεί«!

Ο Σύρου Φιλάρετος είναι αυτός που ανήμερα της Παναγίας το 1950 επιτέθηκε στον πρωθυπουργό Πλαστήρα γιατί τόλμησε να πει πως θα αναστείλει τις εκτελέσεις των κομμουνιστών.